Genitale pijn binnen de relatie: De rol van hechtingsoriëntatie.

Genitale pijn tijdens seksuele activiteiten komt veel voor onder vrouwen.
Ondanks dat veel onderzoek is gedaan naar genitale pijn als een individuele
diagnose, zijn er weinig onderzoeken die focussen op de impact van genitale
pijn op de partner en vice versa. Hierdoor is er weinig bekend over de
processen die ten grondslag liggen aan genitale pijn in de context van een
relatie. Verder is het onduidelijk hoe genitale pijn zich openbaart in de
dagelijkse context van een relatie. Om de interpersoonlijke dynamieken van
genitale pijn te begrijpen, is het relevant om onderzoek te baseren op bredere
relatietheorieën. Hechtingstheorie (Bowlby, 1969) biedt een coherent en goed
gevalideerd heuristisch kader om inzicht te krijgen in de ontwikkeling,
manifestatie en impact van genitale pijn op de relatie. Tot nu toe heeft weinig
onderzoek zich gefocust op de rol van hechtingsoriëntatie van zowel de vrouwen
als hun partners in de context van genitale pijn. Een kernidee van de
hechtingstheorie is dat vroege gehechtheidservaringen worden opgeslagen in
cognitieve schema*s die de perceptie van zichzelf als iemand die het waard is
om geliefd te zijn reflecteren en de ander als iemand die beschikbaar en
betrouwbaar is, reflecteren. In de context van een gehechtheidsrelatie, zijn
zowel het zelfbeeld als de overtuiging dat de partner beschikbaar en responsief
is als het nodig is (gepercipieerde partner responsiviteit genoemd) belangrijke
sleutelcomponenten om te begrijpen hoe seksualiteit zich openbaart tussen
partners. Hierdoor kan er meer inzicht worden verkregen in de ontwikkeling,
manifestatie en impact van genitale pijn binnen een relatie. Als in het huidige
onderzoek blijkt dat zelfbeeld en (ervaren) partnerresponsiviteit een
belangrijke rol spelen in het ervaren van genitale pijn, kan overwogen worden
om ze als belangrijke aanknopingspunten voor behandeling te zien, waardoor de
resultaten van het huidige onderzoek kunnen bijdragen aan de verbetering van de
huidige behandeling van genitale pijn, zoals bijvoorbeeld het integreren van
elementen van EFT in de behandeling.

De associatie tussen pijngerelateerde (pijnintensiteit, pijngerelateerde angst,
omgaan met pijn), seksuele (seksueel functioneren, seksuele activiteit,
seksuele voldoening) en relationele (relatietevredenheid) variabelen, gemeten
in een dagelijkse context, wordt onderzocht, waarbij de rol van de
gehechtheidsoriëntatie van beide partners als moderator wordt onderzocht.
Verder wordt de associatie tussen deze uitkomstvariabelen en het dagelijkse
zelfbeeld (actueel zelfbeeld, ideaal zelfbeeld, de discrepantie tussen het
actuele en ideale zelfbeeld), en gepercipieerde partner responsiviteit (vanuit
zowel het perspectief van de vrouw als haar partner), onderzocht. Ook hier
wordt onderzocht of en hoe deze associaties worden gemodereerd door
gehechtheidsoriëntatie.

Het betreft een prospectieve dagboekstudie die geïmplementeerd zal worden in
het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC+). Het onderzoek zal starten
met een baseline meting. Daarna wordt binnen koppels de associaties onderzocht,
door middel van een dagelijks dagboek, gedurende 3 weken. Het onderzoek is
dyadisch van aard, omdat zowel vrouwen met genitale pijn als hun partners
zullen deelnemen aan het onderzoek. Proefpersonen zullen het dagelijkse dagboek
thuis invullen, middels een online applicatie (Mema). De baseline vragenlijsten
zullen worden ingevuld via Qualtrics.

Participanten dienen eenmaal een baseline meting in te vullen, bestaande uit
vragenlijsten, aan het begin van het onderzoek. Daarna wordt gevraagd om
dagelijks 2 keer (in de ochtend en in de avond) een dagboek in te vullen,
gedurende 3 weken. De baseline meting zal ongeveer 30 minuten van hun tijd
vergen. Het invullen van het dagboek in de ochtend kost ongeveer 3 tot 5
minuten, het invullen van het dagboek in de avond kost ongeveer 5 tot 8
minuten. Gebaseerd op vorige onderzoek, waarbij een vergelijkbaar design werd
gehanteerd, worden er geen risico's of bijwerkingen verwacht voor de
deelnemers. Het beantwoorden van de vragen over seksualiteit zou het enige
mogelijke ongemak kunnen zijn. Echter verwachten we dat participanten meer
vertrouwd zijn met het onderwerp seksualiteit, aangezien het koppels zijn die
kampen met seksuele problemen, waarvan het grootste deel al hulp heeft gezocht.
In het dagboek worden onder andere vragen gesteld over hun relatie, zelfbeeld,
pijn, seksueel functioneren en partner responsiviteit in het dagelijks leven.
Ondanks dat seksualiteit een gevoelig onderwerp is, heeft voorgaand onderzoek
bij vrouwen met genitale pijn geen indicatie gegeven dat participanten dit een
inbreuk op hun privacy vonden. Deelname aan het huidige onderzoek is ook geheel
vrijwillig.
Het huidige onderzoek zal focussen op koppels, waarbij de vrouw genitale pijn
rapporteert, om meer inzicht te verkrijgen in genitale pijn binnen de context
van een relatie. De resultaten zouden kunnen bijdragen aan verbetering van de
huidige behandelingen van genitale pijn, zoals bijvoorbeeld het integreren van
elementen van EFT in de behandeling.