Functionele Echografie en het succes van Sacrale NeuroModulatie bij Fecale Incontinentie

Je voortdurend afvragen waar het dichtstbijzijnde toilet is, niet meer durven
mee te gaan op groepsuitjes en geen witte broek meer dragen. Dit is dagelijkse
praktijk voor mensen met fecale incontinentie (FI), in totaal 3-10% van de
bevolking, vaker vrouwen dan mannen. Vanwege deze grote negatieve impact op de
kwaliteit van leven staat FI bekend als een van de meest invaliderende
lichamelijke klachten.

Het ontstaan **van FI is multifactorieel, maar de functie van de anale
sluitspier (AS), een van de bekkenbodemspieren, speelt de belangrijkste rol. De
AS kan zijn functie (deels) verliezen door verstoorde aansturing (neurologisch)
of door schade aan de AS, bijvoorbeeld een totaalruptuur tijdens een bevalling.

Als de eerstelijnszorg (bekkenfysiotherapie, absorberende producten en
leefstijlaanpassingen) en de niet-operatieve tweedelijnszorg (percutane
posterieure tibiale zenuwstimulatie, darmspoelingen en anale tampons) niet
voldoende verlichting bieden, kan sacrale neuromodulatie (SNM) worden
toegepast. SNM is een soort pacemaker voor de bekkenbodemspieren: er wordt een
elektrodedraad in de sacrale wervelkolom (S3) geplaatst, waarna lokale
zenuwstimulatie (pudenduszenuw) een motorische respons induceert, waaronder
contractie van de bekkenbodem en de AS. Het exacte mechanisme achter de werking
van SNM is echter onbekend.

Om te bepalen of de behandeling met SNM succesvol is, wordt patiënten gevraagd
een dagboek bij te houden over hun klachten. Het succes van SNM wordt
subjectief bepaald op basis van dit dagboek: SNM wordt als succesvol beschouwd
bij >=50% verbetering van de klachten. Deze verbetering wordt bereikt bij 70-80%
van de patiënten, wat betekent dat deze mensen een grote en blijvende winst in
kwaliteit van leven hebben. Het betekent echter ook dat 20-30% van de patiënten
hun klachten behoudt en dat bij "succesvolle" SNM FI-klachten nog steeds kunnen
bestaan, maar in mindere mate, omdat 100% verbetering van klachten vrijwel
nooit wordt gezien. Er is dus nog ruimte voor verbetering in de zorg voor
patiënten met FI. Een beter begrip van de mechanismen achter het succes en
falen van SNM voor FI is essentieel.

Het doel van deze studie is om het verschil in functie van de anale sluitspier,
gemeten met functionele echografie (4D transperineale echografie [TPUS]
afgeleide strain), voor en na SNM als behandeling voor fecale incontinentie te
beschrijven.

Secundaire doelstellingen zijn om:
• Het verschil in functie van de anale sluitspier, gemeten met functionele TPUS
strain metingen, te beschrijven tussen patiënten met en zonder fecale
incontinentie.
• De relatie te beschrijven tussen functie van de anale sluitspier (TPUS strain
metingen) en de klachten van de patiënten (gevalideerde vragenlijsten en
dagboeken).
• Het beschrijven van de relatie tussen de functie van de anale sluitspier op
basis van TPUS strain metingen en de functie van de anale sluitspier op basis
van anale myofeedbackmetingen.
• Beschrijf de relatie tussen de functie van de anale sluitspier op basis van
TPUS strain metingen en anatomie op basis van endo-anale echografie en
4D-echografie.
• Beschrijf het verschil in de functie van de anale sluitspier (TPUS strain
metingen) tussen patiënten bij wie de SNM-behandeling voor fecale incontinentie
succesvol is (>=50% verbetering van klachten) en niet succesvol.

Deze prospectieve, observationele studie zal de haalbaarheid analyseren van rek
4D TPUS strain metingen bij de beoordeling van de anale sluitspierfunctie voor
en na SNM. Twintig patiënten zullen deelnemen aan de studie. Het cohort zal de
standaard klinische zorg voor SNM ondergaan met de toevoeging van 4D
functionele TPUS strain metingen voorafgaand aan de SNM-behandeling (maximale
FI-klachten) en na de SNM-behandeling (minimale FI-klachten). Op deze momenten
zal de in de standaardzorg uitgevoerde functionele meting van elektromyografie
(EMG) (myofeedback [MAPLe],) worden uitgevoerd om de rekmetingen te valideren.
Bij inclusie wordt de demografische informatie verzameld en gedurende de
studieperiode zal de klinische informatie die is verzameld in dagboeken en
vragenlijsten worden verkregen voor de studie (PGI-I, FIQL en ODS).

* De patiënten in de vorige FASE-studie waren het er allemaal over eens dat hun
gegevens konden worden gebruikt voor aanvullend bekkenbodemonderzoek in het
toestemmingsformulier.

Er is een beperkte last voor patiënten om deel te nemen aan deze studie. De
eerste belasting is het reizen, alle deelnemers moeten naar het ZGT-ziekenhuis
(Hengelo) voor de 4D-TPUS en MAPLe-meting voorafgaand aan de SNM-testperiode,
na de SNM-testperiode en na de definitieve SNM-plaatsing. De tweede en laatste
belasting van dit onderzoek is gebaseerd op het invullen van vragenlijsten over
algemene gezondheid en bekkenbodemklachten op de eerder genoemde tijdstippen.
Om de belasting te verlagen, streven we ernaar om de studiebezoeken te laten
plaatsvinden aansluitend aan bezoeken van standaard klinische zorg en in
overleg met de patiënt. Bovendien verwachten we, gezien de grote impact op de
kwaliteit van leven (QoL) van FI, dat de meeste patiënten zeer bereid zijn om
deel te nemen aan deze studie om de FI-zorg te verbeteren.