De invloed van testosterongebruik op de bekkenorganen en seksueel functioneren in transmasculiene en genderdiverse personen: een kwantitatieve meting middels magnetic resonance imaging (MRI)

Genderbevestigende hormoontherapie is de meest voorkomende medische interventie
bij transgender personen en bestaat in het geval van transmasculiene en
genderdiverse patiënten die bij de geboorte het vrouwelijke geslacht toegewezen
hebben gekregen uit testosteron. Testosteron veroorzaakt meerdere veranderingen
in het bekken- en genitale gebied, waaronder wijzigingen in de genitale
microvasculatuur en seksuele respons. Hoewel clitoromegalie een vaak
gerapporteerd gevolg van testosterongebruik is, zijn er tot nu toe geen bekende
studies die de groei van de interne clitoris hebben gekwantificeerd, noch die
de relatie tussen volumeveranderingen, testosteron en mogelijke effecten op
seksueel functioneren hebben onderzocht. Tevens blijkt uit recente literatuur
dat meer dan 60% van transmasculiene en genderdiverse personen bekkenpijn
ervaart tijdens seksuele activiteit. Hierbij wordt een mogelijke link met
veranderingen in de androgeengevoelige bekkenbodemmusculatuur gesuggereerd.
Wederom is de relatie met seksuele functie nog onduidelijk.

Deze studie is erop gericht om als eerste veranderingen in zowel de clitoris
als de bekkenbodemspieren te visualiseren voor en na starten met toediening van
testosteron en om te onderzoeken hoe deze veranderingen samenhangen met
seksuele functie. Het primaire doel van deze observationele studie is het
onderzoeken van het volume en de procentuele volumeveranderingen van de
clitoris en de bekkenbodemspieren bij transmasculiene en genderdiverse personen
vóór de start van testosterontoediening en na negen maanden behandeling. De
secundaire doelen zijn het onderzoeken van de volumeveranderingen van de
bekkenbodemspieren en de clitoris, en de procentuele veranderingen in
clitorisvolume, tijdens audiovisuele seksuele stimulatie, en het exploreren van
de associatie tussen zelfgerapporteerde seksuele functie en veranderingen in
het volume van de clitoris en de bekkenbodemspieren.

Het betreft een observationele cohort pre-post studie met niet-invasieve
metingen. Participanten vullen vragenlijsten in en ondergaan een magnetic
resonance imaging (MRI) meting tijdens het kijken van een neutraal en een
erotisch filmfragment tijdens twee bezoeken aan het Amsterdam UMC, locatie AMC.

Deze studie zal naar verwachting belangrijke inzichten bieden in de anatomische
en functionele veranderingen die transmasculiene en genderdiverse personen
ervaren tijdens en na het starten van testosterontherapie. Het succesvolle
verloop van de studie zal dan ook impact hebben binnen de seksuele geneeskunde
en de zorg voor genderdiverse personen. Specifiek zal het informatie
verschaffen over hoe testosteron zowel de externe als interne clitorale
structuren beïnvloedt, evenals de bekkenbodemspieren. Door gebruik te maken van
dynamische MRI om deze veranderingen (als reactie op seksuele stimuli) te
visualiseren, streven we ernaar hiaten in de kennis over fysiologische
veranderingen door testosteron weg te nemen.
De risico's die gepaard gaan met deze studie zijn klein: ze zijn gerelateerd
aan mogelijke invasief ervaren vragen en ongemak door de genitale MRI-metingen.
Door uitgebreide selectie en voorbereiding vooraf wordt het risico op gevoelens
van dysforie door dit onderzoek tot een minimum beperkt. MRI zelf is een
niet-invasieve beeldvormingstechniek. Alle deelnemers zullen uitgebreide
informatie ontvangen over de MRI-procedures en zullen vooraf gescreend worden
op contra-indicaties. Er zal sprake zijn van enig ongemak door het stil moeten
liggen gedurende enkele minuten en het vastliggen in een kleine ruimte.
Personen met claustrofobie worden daarom uitgesloten van deelname. Gezien de
coaching en voorbereiding vooraf, achten we de belasting van deze procedure
minimaal. Aangezien MRI-beelden worden beschouwd als een veilige standaard
medische procedure, schatten we de risico's die gepaard gaan met MRI-scans als
verwaarloosbaar in.
Al met al kan deze pilotstudie waardevolle data opleveren voor zorgverleners
die kunnen bijdragen aan beter verwachtingsmanagement van patiënten en het
behandelen van seksuele disfunctie bij transmasculiene en genderdiverse
personen. Een beter begrip van de anatomische veranderingen van de
bekkenorganen zal leiden tot meer gepersonaliseerde zorg en succesvollere
gerichte interventies, wat de uitkomsten voor patiënten kan verbeteren.
Bovendien kan de studie dienen als basis voor toekomstig onderzoek naar
seksueel welzijn bij transmasculiene en genderdiverse individuen. Dit is des te
belangrijker binnen een minderheidsgemeenschap waar data schaars is, terwijl de
behoefte aan meer kennis zowel bij clinici als patiënten sterk aanwezig is.