Het verbeteren van de gedragsmatige (neuropsychologische) methoden voor vroege diagnostiek van de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie.
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Structurele hersenaandoeningen
- Dementie en amnestische stoornissen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Klinische toestand na 2, 4 of 6 jaar (dement / stabiel / verbeterd).
Secundaire uitkomstmaten
Afwijkingen op de MRI scan.
Achtergrond van het onderzoek
De differentiaal-diagnostiek van mentale klachten die op een begin van dementie
kunnen wijzen is moeilijk, omdat de overgang tussen normale cognitieve
veroudering en cognitieve stoornissen ten gevolge van degeneratieve
hersenziekten een geleidelijke is. Bovendien is er vaak co-morbiditeit:
cognitieve stoornissen en psychiatrische symptomen, of andere emotionele en
gedragsproblemen, komen vaak samen voor. Schattingen van deze co-morbiditeit
bij pre-dementie patiënten lopen uiteen van 25% in bevolkingsstudies tot meer
dan 60% in klinische groepen. Dit leidt bij oudere patiënten tot frequente
misclassificatie (foutieve diagnose) van voorstadia van dementie en functioneel
psychiatrische syndromen. Er is betrekkelijk weinig onderzoek dat zich richt op
dit probleem. In het wetenschappelijk onderzoek naar dementie ontloopt men over
het algemeen deze problematiek door patiënten met psychiatrische symptomen uit
te sluiten, terwijl men in de psychiatrische research meestal de leeftijdsrange
beperkt houdt of personen met cognitieve stoornissen uitsluit. Dit doet
onvoldoende recht aan de klinische realiteit. Het onderhavige project is juist
gericht op het samengaan van cognitieve en emotioneel-gedragsmatige symptomen.
Doel van het onderzoek
Het verbeteren van de gedragsmatige (neuropsychologische) methoden voor vroege
diagnostiek van de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie.
Onderzoeksopzet
Neuropsychologische tests met bewezen validiteit voor de vroegtijdige
onderkenning van dementie worden aangepast om de meeteigenschappen ervan te
verbeteren. Deze verbeterde tests, een gestructureerd psychiatrisch onderzoek,
en tests van de zogenoemde symptoomvaliditeit (SVTs) zullen worden toegepast om
een scherper onderscheid te maken tussen patiënten met mentale klachten als
gevolg van een degeneratieve hersenziekte en patiënten met mentale klachten als
gevolg van niet-organische factoren, te weten emotionele of gedragsproblemen en
functionele psychiatrische stoornissen.
Van de patiënten worden structurele MRI scans van de hersenen gemaakt, en zal
bloed worden afgenomen en bewaard voor latere genetische en biochemische
analyse van markers die samen kunnen hangen met mentale achteruitgang.
De patiënten worden gevolgd met tussenpozen van telkens twee jaar, totdat de
klinische diagnose kan worden gesteld.
De controleproefpersonen krijgen alleen de verbeterde neuropsychologische
tests.
Inschatting van belasting en risico
Twee bezoeken aan het AMC op baseline (max 3 uur per bezoek):
neuropsychologische tests, psychiatrisch interview, MRI scan, bloedafname
(eenmalig drie buisjes bloed van 7 ml).
Tweejaarlijks een korter bezoek aan het AMC (max 1 uur per bezoek: verkort
interview en verkort neuropsychologisch onderzoek; max 3 herhalingsbezoeken)
totdat er een verandering is opgetreden in de klinische toestand.
Er zijn geen risico's.
Publiek
Postbus 22660
1100 DD
NL
Wetenschappelijk
Postbus 22660
1100 DD
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
1) klachten van achteruitgang in cognitief of gedragsmatig functioneren (geuit door de patiënt zelf of door een naaste);
2) leeftijd tussen 50 en 85 jaar.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
1) dementie vastgesteld door een dementie-specialist volgens DSM-IV crieteria;
2) andere hersenziekte of systeemziekte die de klachten en symptomen verklaart;
3) middelenmisbruik of verslaving;
4) ernstige somatische ziekte of handicap die neuropsychologisch onderzoek onmogelijk maakt;
5) pre-existente geestelijke handicap;
6) contra-indicatie voor MRI onderzoek;
7) onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL12924.018.06 |