Het doel is om meer inzicht te krijgen in de rol van dopaminerge neurotransmissie bij betekenisgeving, beloning en motivatie in de etiologie van psychose. Primaire vraagstelling is of een verandering van blood oxygation level dependent (BOLD) fMRI…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Denk- en waarnemingsstoornissen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Blood oxygen level dependent (BOLD) contrast gemeten tijdens het uitvoeren van
een gemodifieerde reversal learning taak in de MRI scanner.
Secundaire uitkomstmaten
1. Hoeveelheid catecholamine synthese, gemeten met plasma spiegel van:
* homovanilline zuur (HVA)
* 3-methoxy-4 hydroxyphenethyleneglycol (MHPG),
* VMA
* prolactine
en urine spiegels van:
* HVA
* MHPG
* VMA
* dopamine (vrij en geconjugeerd en norepinephrine (vrij en geconjugeerd)
2. Score op gemodifieerde reversal learning taak.
3. Mogelijke extrapyramidale bijwerkingen
4. Subjectieve ervaringen
5. Depressieve en positieve en negatieve symptomen
Achtergrond van het onderzoek
De neurobiologische aspecten van psychotische symptomen zijn nog steeds niet
geheel duidelijk, maar dopaminerge neurotransmissie speelt een belangrijke rol.
Hoe dopaminerge afwijkingen leiden tot tot het ervaren van psychotische
verschijnselen is nog altijd onderwerp van studie. Verondersteld wordt dat
dopamine een centrale rol speelt bij beloningen, motivatie en betekenisgeving.
Een ontregelde dopaminerge neurotransmissie zou kunnen leiden tot het geven van
aberrante betekenis aan externe prikkels en interne representaties, wat
vervolgens zou kunnen resulteren in psychotische symptomen. Bij eerder
beeldvormend onderzoek naar neuroanatomische substraten van beloningen, door
bijvoorbeeld drugs of financiële beloningen, bleken met name de
'dopamine-rijke' hersengebieden, zoals de orbitofrontale cortex (OFC) en het
ventrale striatum, hierbij betrokken. In deze studie willen wij onderzoeken of
dopaminerge modulatie tijdens een beloningstaak leidt tot functionele
veranderingen in deze en/of andere hersengebieden.
Mensen met velo-cardio-faciaal syndroom hebben als gevolg van een deletie op
chromosoom 22q11 een sterk verhoogde kans op het ontwikkelen van een
psychotische stoornis. In onze eigen populatie van niet-psychotische mensen met
VCFS hebben we onlangs een verstoorde dopaminerge neurotransmissie aangetoond.
VCFS is dus een uniek studiemodel voor onderzoek naar psychose en de rol van
dopamine bij aberrante betekenisgeving en het ervaren van beloningen in de
algemene populatie. Daarom willen wij in deze studie ook kijken naar het
verschil in hersenactiveit na dopaminerge modulatie tussen gezonde mensen en
mensen met VCFS.
Doel van het onderzoek
Het doel is om meer inzicht te krijgen in de rol van dopaminerge
neurotransmissie bij betekenisgeving, beloning en motivatie in de etiologie van
psychose. Primaire vraagstelling is of een verandering van blood oxygation
level dependent (BOLD) fMRI activiteit meetbaar is na tijdelijke acute dopamine
depletie met alpha-metyrosine (AMPT) tijdens het uitvoeren van
stimulus-beloning taak bij gezonde vrijwilligers en bij mensen met VCFS.
Onderzoeksopzet
Een stimulus-beloning taak wordt uitgevoerd in de MRI scanner, een keer in
baseline condities en een keer na tijdelijke acute dopamine depletie middels
AMPT. Dit zal plaatsvinden in twee verschillende sessies welke binnen 2 weken
van elkaar uitgevoerd zullen worden in gerandomiseerde volgorde.
Onderzoeksproduct en/of interventie
Tijdelijke acute dopamine depletie middels alpha-metyrosine (AMPT).
Inschatting van belasting en risico
Mogelijke reversibele bijwerkingen zijn stijfheid (extrapyramidale symptomen),
dysforie, voorbijgaande angst, vermoeidheid, sedatie en slaapproblemen. Bij een
eerdere studie binnen onze groep met 24 vergelijkbare poefpersonen traden bij
de voorgestelde dosis alleen klachten van slaperigheid op. Er zijn geen
meldingen van langer durende bijwerkingen en dit is ook farmacologisch niet te
verwachten gezien de halfwaardetijd van 3.4-3.7 uur. Verder is er een belasting
in tijd van 1 dag en 1 dagdeel.
Publiek
Tafelbergweg 25
1105 BC Amsterdam
Nederland
Wetenschappelijk
Tafelbergweg 25
1105 BC Amsterdam
Nederland
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
20 mensen met 22q11 deletie syndroom zonder psychiatrische voorgeschiedenis en zonder gebruik van psychofarmaca, 18 tot 50 jaar.
20 gezonde vrijwilligers, gematched op leeftijd en geslacht, zonder psychiatrische voorgeschiedenis, zonder gebruik van psychoactieve medicatie.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Zwangerschap, aanwezigheid metalen die gecontra-indiceerd zijn voor MRI onderzoek.
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
EudraCT | EUCTR2006-003979-12-NL |
CCMO | NL12429.018.06 |