Stepped care voor depressie en angst: van eerste tot tweede lijn

Angst- en stemmingsstoornissen zijn de meest voorkomende psychische stoornissen
in Nederland. Deze aandoeningen brengen een grote ziektelast en hoge kosten met
zich mee. Zowel vanuit het perspectief van de volksgezondheid als die van de
individuele patient verdient het optimaal behandelen van deze patienten dan ook
hoge prioriteit. Momenteel vindt er echter zowel over als onderbehandeling
plaats. De introductie van een stepped care model in de eerstelijn is een
mogelijke oplossing. Binnen stepped care krijgen alle patienten in eerste
instantie de kortste / minst intensieve behandeling aangeboden en alleen als
deze onvoldoende resultaat oplevert, wordt overgegaan op een meer intensieve
behandeling. Dit sluit aan bij het VWS beleid gericht op versterking van de
eerstelijns GGZ, en bij de huidige ontwikkelingen waarbij sociaal psychiatrisch
verpleegkundigen (of psychologen) vanuit de tweedelijn (GGZ instellingen)
worden ingezet in de eerstelijn (huisartspraktijken).

Het onderzoeken van de effectiviteit van een stepped care model in de
huisartspraktijk voor mensen met een (milde) angst- of stemmingsstoornis.

Het betreft een gerandomiseerde studie. Patienten worden door middel van
screening geworven in de huisartspraktijk. Patienten die positief screenen, en
na vier weken opnieuw positief screenen, worden benaderd voor het onderzoek.
Tijdens een telefonisch interview wordt met behulp van een gestandaardiseerd
interview in- en exclusiecriteria gemeten. Geincludeerde patienten worden
gerandomiseerd naar stepped care of naar gangbare zorg. Er vinden vervolgens
metingen plaats na 8, 16, en 24 weken.

De stepped care interventie bestaat uit 4 stappen die allen evidence based zijn: (1) watchful waiting - een deel van de patienten met psychische klachten herstelt spontaan. (2) gesprek met SPV/ psycholoog + bibliotherapie - bij bibliotherapie (via boek of internet) werken patienten zelfstandig en gestructureerd aan hun problemen, ondersteuning vindt plaats per e-mail of telefoon (3) 6 gesprekken met SPV / psycholoog, het betreft een korte gedragsmatige interventie die bestaat uit motivational interviewing, activity scheduling en Problem Solving Treatment (4) medicatie en / of een meer intensieve gespreksbehandeling in de tweedelijn. De klachten van de patienten worden zorgvuldig gemonitord totdat de patient is hersteld.

De belasting voor de patient bestaat uit de interviews en het invullen van de
vragenlijst. Wij achten dit onderzoek niet risicovol.