Confirmerend redeneren bij sociale fobie: Hoe verhoudt belief bias zich tot klachtenreductie?

Dysfunctionele overtuigingen, zoals overtuigingen over afwijzing of beschaming,
spelen een vitale rol binnen sociale fobie. We weten dat hoog sociaal angstige
mensen een redeneerwijze hebben die bevestiging inplaats van ontkrachting van
hun dysfunctionele overtuigingen in de hand werkt (deze redeneerwijze heet
belief bias, Vroling and de Jong, 2007). Deze redeneerbias help logischerwijs
de sociale fobie in stand te houden via het instandhouden van de dysfunctionele
, sociaal fobische, overtuigingen. Belief bias is op zichzelf een normaal
redeneerproces. De causale status van deze redeneerbias is echter nog
onduidelijk. In een eerste poging hier meer licht op te werpen willen wij de
afname van belief bias met een afname van de klachten meten (afname van de
klachten wordt beoogd middels psychologische behandeling, care-as-usual).
Voorts biedt deze studieopzet de mogelijkheid om de voorspellende waarde van
belief bias te onderzoeken waar het gaat om vermindering danwel vermeerdering
van de sociaal fobische klachten. Middels deze analyses hopen we een heldere
interpretatie te kunnen bieden van de rol van belief bias in de instandhouding
van de klachten (dwz, wanneer belief bias verminderd wanneer de klachten
verminderen) en hopen we een eerste aanzet te geven tot de interpretatie van de
rol die belief bias mogleijk heeft in de ontwikkeling van sociaal fobische
klachten (door te kijken naar de voorspellende waarde van belief bias in de
terugkeer van klachten).
Het is vooralsnog onduidelijk of belief bias disfunctioneel is omdat de
onderliggende overtuigingen dysfunctioneel zijn, of dat er bij sociaal fobische
patienten sprake is van een echt vertekend redeneerproces wat karakteristiek
zou kunnen zijn voor deze groep patienten, en dat het hierdoor is dat patienten
moeite hebben met het integreren van tegenintuitieve informatie. We willen dit
onderscheid verder duidelijk maken door zowel de redeneer-prestaties (de
hoeveelheid belief bias) als ook de automatisch geassocieerde disfunctionele
overtuigingen te meten.
Ten slotte willen we onderzoeken hoe andere informatieverwerkingsprocesses zich
ontwikkelen naar aanleiding van psychologische behandeling van de sociale
angstklachten. Meer specifiek gaat het om de rol van faciale emotiedetectie en
daarbij behorende toenaderings- danwel vluchttendenties.

Het primaire doel is om inzicht te verkrijgen in de mogelijke causale rol van
belief bias in het instandhouden van sociale fobie. Secundair wensen we de
verschillende invloeden van automatisch geassocieerde overtuigingen en
analytische redeneerprocessen in het genereren van belief bias responses te
ontwarren. Voorts willen we inzicht te verkrijgen in de relatie van faciale
emotiedetectie en daaraan gerelateerde vluchtreacties met sociale fobie.

Quasi-experimentele studie

Sociale fobie patienten worden op drie momenten getest binnen de eigen
behandelinstelling. Paniekpatienten worden enkel op T1 getest, voor aanvang van
de behandeling. Testen zal plaatsvinden op de behandelinstelling. De
niet-klinische controlegroep wordt op T1 en T2 (met 6 maanden hiertussen) op de
universiteit getest.