Perceptuele en motorische aspecten van herstel van armfunctie na CVA

Na een CVA is de uitvoering van motortaken vaak beperkt. Optimaal herstel van
arm- en handfunctie is voor CVA-patiënten van belang om onafhankelijk te kunnen
functioneren in het dagelijks leven. Een aantal perceptuele en motorische
aspecten spelen een rol bij het herstel van de armfunctie na een CVA.
Bij gezonde mensen zijn tijdens het observeren van een beweging (motor imagery)
dezelfde hersengebieden actief als tijdens het uitvoeren van een beweging
(mirror neuronen). Dit kan het motorisch herstel na een CVA stimuleren d.m.v.
motor imagery therapie, waarbij activiteit van mirror neuronen tijdens
bewegingsobservatie de corticale activiteit m.b.t. bewegingsuitvoering kan
faciliteren.
Om het herstel van armfunctie verder te stimuleren, is het belangrijk dat
intensieve, actieve en functionele oefeningen, aangepast aan de vermogens van
elke patiënt, deel uitmaken van de revalidatie. Om met een hoge intensiteit te
kunnen trainen, kunnen actieve bewegingen worden gefaciliteerd d.m.v. de
toepassing van zwaartekrachtcompensatie, oftewel armondersteuning. Ter
optimalisatie van het motorisch herleren kan augmented feedback met extra
informatie over de bewegingsuitvoering worden toegepast tijdens training d.m.v.
een spelomgeving, wat ook de motivatie van de patiënt kan vergroten.
Samengevat, herleren van armbewegingen kan gestimuleerd worden door facilitatie
met motor imagery en door motorische aspecten met training d.m.v.
zwaartekrachtcompensatie in een spelomgeving. Echter, het is niet bekend wat de
corticale activiteit van mirror neuronen na een CVA is, als achtergrond voor
motor imagery therapie. Verder is het ook niet bekend of
zwaartekrachtcompensatie training gecombineerd met augmented feedback in een
motiverende spelomgeving daadwerkelijk verbeteringen in armfunctie van CVA
patiënten tot gevolg heeft. Deze studie is opgezet om de potentie van motor
imagery therapie en zwaartekrachtcompensatie training voor het herstel van
armfunctie na een CVA te onderzoeken.

De doelstelling van deze exploratieve studie is het onderzoeken van de potentie
van motor imagery therapie en zwaartekrachtcompensatie training voor het
herstel van armfunctie na een CVA, opgedeeld in twee delen; inzicht verkrijgen
in de corticale activiteit van mirror neuronen na CVA (mirror neuron
activiteit), en bepalen of armfunctie verbetert na zwaartekrachtcompensatie
training met augmented feedback in een motiverende spelomgeving
(zwaartekrachtcompensatie training).

Het eerste deel (mirror neuron activiteit) heeft een cross-sectionele opzet,
waarin corticale activiteit wordt gemeten tijdens zowel observatie als
uitvoering van bewegingen, in één meetsessie.
Het tweede deel (zwaartekrachtcompensatie training) heeft een longitudinale
opzet, waarin armfunctie wordt gemeten voor en na zwaartekrachtcompensatie
training.

In het deel mirror neuron activiteit wordt geen interventie toegepast. In het deel betreffende zwaartekrachtcompensatie training wordt een periode van training gegeven waarbij de arm van de patiënten ondersteund wordt door een apparaat dat de zwaartekracht compenseert tijdens reikbewegingen. De armbewegingen met zwaartekrachtcompensatie worden geoefend in een spelomgeving die augmented feedback toevoegt en motivatie vergroot. De training heeft een duur van 6 opeenvolgende weken, met 3 trainingssessies van 30 minuten per week en wordt gevolgd onder begeleiding van een getrainde fysio- of ergotherapeut.

De risico*s voor de patiënt zijn minimaal, aangezien de bewegingstaken
functionele en bekende armbewegingen voorstellen, die alleen binnen de
mogelijkheden van de patiënt uitgevoerd worden, terwijl hij/zij zit. Verder
zijn de metingen die in deze studie verricht worden (EEG, EMG,
bewegingsanalyse, functionele maten) niet-invasief en zonder risico.
Deelname aan dit experiment heeft geen directe voordelen voor de patiënt,
behalve het vergroten van de kennis over onderliggende mechanismen die een rol
spelen bij het herstel van de armfunctie tijdens de revalidatie na een CVA. Dit
zou kunnen leiden tot het ontwikkelen van nieuwe toepasssingen van of
aanpassingen aan bestaande behandelingen in de revalidatie van armfunctie na
een CVA.