Het effect van medicijnen tegen reumatische aandoeningen op de werkzaamheid van influenza, pneumococcen en hepatitis B vaccinatie bij patiënten met reumatische en autoimmuun aandoeningen.

Patiënten met reumatische en autoimmuun aandoeningen worden vaak behandeld met
immuunsuppressiva. Hierdoor is de kans op het krijgen van bepaalde infecties
mogelijk verhoogd of kan het beloop van een infectie langer of ernstiger zijn
dan bij mensen die deze medicijnen niet gebruiken. Influenza en pneumococcen
vaccinatie is om die reden bij deze patiënten geïndiceerd, hoewel dit vaak
vergeten wordt.
De ziekte zelf, maar ook het gebruik van immuunsuppressiva zouden echter effect
kunnen hebben op de werkzaamheid van vaccinaties. Aangezien er op dit moment
hierover weinig bekend is, willen we met dit onderzoek hier meer inzicht in
verschaffen, waardoor het huidige vaccinatiebeleid kan worden verbeterd.

Het primaire doel is om het effect van immuunsuppressiva, waaronder anti-B-cel
therapie en TNFα blokkerende middelen, op de respons op vaccinaties bij
patiënten met reumatische en autoimmuun aandoeningen te onderzoeken. Het
secundaire doel is de respons op een tweede influenza vaccinatie te onderzoeken
bij patiënten met reumatische en autoimmuun aandoeningen die behandeld worden
met immuunsuppressiva.

In deze open-label studie zal de respons op influenza, pneumococcen en
hepatitis B vaccinatie worden onderzocht bij patiënten met reumatische en
autoimmuun aandoeningen die worden behandeld met immuunsuppressiva en worden
vergeleken met de respons op deze vaccinaties bij gezonde vrijwilligers.
Daarnaast zal gekeken worden wat de respons is op een tweede influenza
vaccinatie bij deze patiënten. De respons op de influenza vaccinatie is T-cel
afhankelijk en de respons op de pneumococcen vaccinatie verloopt via het
humorale immuunsysteem. Een gedeelte van de patiënten met reumatische en
autoimmuun aandoeningen is al eerder met deze vaccinaties in aanraking geweest.
Om de respons op een neo-antigeen te onderzoeken is voor de hepatitis B
vaccinatie gekozen. De respons op influenza vaccinatie zal geanalyseerd worden
door middel van haemagglutinatie-remmings test. En de respons op de
pneumococcen en hepatitis B vaccinatie zal worden bekeken door middel van
standaard ELISAs (enzyme-linked immunosorbent assays). In totaal zullen 90
patiënten worden gevaccineerd: 30 patiënten behandeld met rituximab, 30
patiënten behandeld met TNFα blokkerende middelen en 30 patiënten alleen
behandeld met traditionele DMARDs. De respons van de patiënten op de
verschillende vaccinaties zal vergeleken worden met de respons op dezelfde
vaccinaties van 30 gezonde vrijwilligers.

Belasting voor patiënt:
- Extra bloedafnames (in totaal 4 x met totaal 40 ml bloed).
- Extra tijdsinvestering (5 x 30 minuten = 2,5 uur).
- Extra ziekenhuisbezoeken (ongeveer 2-3 keer).
Belasting voor gezonde vrijwilliger:
- Extra bloedafnames (in totaal 2 x met totaal 20 ml bloed).
- Extra tijdsinvestering (2 x 15 minuten = 0,5 uur).
- Extra ziekenhuisbezoek (1 keer).

Risico's:
- Venapunctie: hierna treden slechts zelden bijwerkingen op.
- Intramusculaire injecties: de meeste mensen verdragen de vaccinaties zonder
bijwerkingen. Op de plaats van de injectie van de vaccinaties kan een lokale
reactie ontstaan (milde roodheid, zwelling, pijn, een blauwe plek, stijve arm).
Soms komen koorts, zweten, rillen, hoofdpijn, malaise, moeheid en spier- of
gewrichtspijn voor. Deze klachten gaan meestal na 1 of 2 dagen vanzelf weer
over. Ernstige allergische reacties treden zeer zelden op.