Postprandiale effecten van een laag versus een hoog glycemisch index voedingsmiddel op de stofwisseling van mannen met en zonder obesitas

Er zijn steeds meer mensen met overgewicht waarbij de stofwisseling is
verstoord. Kenmerken van een verstoorde stofwisseling kunnen zijn een verhoogd
vetgehalte, een verhoogd suikergehalte en een verhoogd gehalte aan
ontstekingsstoffen in het bloed. Een verstoorde stofwisseling kan het risico op
hart- en vaatziekten en type II diabetes (=suikerziekte) verhogen. Uit recent
onderzoek blijkt dat met name de ontstekingsstoffen een belangrijke oorzaak
zijn van deze vaak voorkomende chronische ziekten.
Het is allang bekend dat een gezonde voeding van belang is bij het voorkomen
van deze ziekten. Hierbij lijkt de glycemische index (GI) van een
voedingsproduct steeds belangrijker te worden. De GI is een maat voor de
verandering van de suikerspiegel in het bloed na het eten van een
koolhydraatrijke maaltijd. Uit onderzoeken is aangetoond dat een voeding met
een hoge GI aanleiding kan geven tot een verstoorde stofwisseling.

In de meeste van deze onderzoeken werden bepalingen verricht in *nuchter*
bloed. Dit betekent dat bloed werd afgenomen, nadat mensen een langere periode
(bijvoorbeeld een nacht) niet hadden gegeten. Mensen verkeren echter het
merendeel van de dag in niet-nuchtere toestand. Daarom willen wij nu de
effecten van de GI van een voedingsmiddel op de stofwisseling direct na de
maaltijd bestuderen (=de postprandiale periode).

Een ander belangrijk punt is dat de meeste studies zijn uitgevoerd bij mensen
zonder overgewicht. De gedachte is echter, dat een lage GI voeding met name
voor mensen met overgewicht en obesitas gunstig zou zijn. Daarom willen we
onderzoeken of de effecten van de GI op de stofwisseling bij mensen zonder
overgewicht hetzelfde is als bij obese mensen.

Postprandiale effecten op de stofwisseling van gezonde en obese mannen
bestuderen van een laag vs. een hoog GI voedingsmiddel. Kijken of de GI van het
voedingsmiddel hetzelfde is bij gezonde en obese mannen

De studie duurt in totaal 4 ochtenden. Gedurende 2 ochtenden krijgt u een
suikerdrankje. Dit is nodig om de GI van de koekjes, die op de andere twee
ochtenden worden bestudeerd, te bepalen. Deze ochtenden duren ca 2,5 uur. Op de
andere 2 ochtenden krijgt u koekjes met een lage of hoge GI. Deze ochtenden
duren 4,5 u. In totaal duurt het onderzoek dus ongeveer 14u. U dient iedere
ochtend *nuchter* naar de universiteit te komen. Dit houdt in dat u:
- 24 uur voorafgaande aan de meting geen alcohol mag nuttigen;
- op de avond vóór de meting na 21.00 uur niets meer mag eten en drinken, met
uitzondering van water en thee (zonder suiker en melk);

Op de ochtenden moet u één van de experimentele voedingsproducten of het
suikerdrankje consumeren.
De voedingsproducten die wij willen testen, 2 soorten koekjes, verschillen
enkel in koolhydraat samenstelling. De producten worden speciaal voor dit
onderzoek gemaakt en kunnen dus in smaak en consistentie iets afwijken van de
producten die u in de winkel koopt. Gedurende de proef moet u op de 4
ochtenden, gebruik maken van de voedingsmiddelen die wij u verstrekken.

Het onderzoek bestaat dus uit 4 experimentele ochtenden, die onderbroken worden
door een periode van minimaal 3 dagen. Op iedere testdag krijgen de deelnemers
een ander product (laag vs. hoog glycemische index koek en 2x een
suikerdrankje). De volgorde waarin u deze testproducten krijgt, wordt door
loting bepaald. Wanneer u het suikerdrankje krijgt, vinden 7 bloedafnames
plaats, verspreid over 2 u en wanneer u de koekjes krijgt, vinden 9
bloedafnames plaats verspreid over 4 u.
Tijdens de proef kunnen wij u niet vertellen wat de samenstelling van het
voedingsmiddel is. Na afloop van de studie krijgt u uiteraard wel de uitkomsten
van het onderzoek te horen. In de dagen tussen de experimentele perioden krijgt
u geen producten. U mag dan eten en drinken wat u wilt. Wel moet u er op letten
dat uw gewicht niet veranderd tijdens het onderzoek.

De avond voor iedere testdag dient u hetzelfde avondmaal te nuttigen, zodat dit
geen invloed heeft op de metingen van de testdag. Ook moet u dezelfde
lichaamsbeweging hebben voor iedere testdag. Dit moet u in het dagboekje goed
noteren.


Tabel 1: Onderzoeksopzet
Product 1* Product 2** Product
3 Product 3
Groep gezond (N=15) Laag-GI koek Hoog-GI koek suikerdrankje
suikerdrankje
Groep obese (N=15) Laag-GI koek Hoog-GI koek suikerdrankje suikerdrankje
** 30 gram glucose / 10 gram bloem
* 0 gram glucose / 40 gram bloem
Producten worden in willekeurige volgorde toegediend.

2 ochtenden testproduct (koek) 2 ochtenden referentie drankje (suikeroplossing)

Elke kleine chirurgische ingreep, ook een bloedafname kan pijnlijk zijn.
Bloedafnames kunnen soms leiden tot een zwellinkje onder de huid of tot een
blauwe plek, al zullen deze risico*s klein zijn omdat afname door deskundige
personen gebeurt. Bij bloedafnames is er ook een klein risico op infecties
en/of een nabloeding. Wanneer dit optreedt, wordt geadviseerd de projectleider
of de huisarts te waarschuwen.