Voorspellende waarde van Magnetische Resonantie Imaging (MRI), positron emission tomography (PET), en microemboli detectie voor een beroerte.

Aderverkalking of atherosclerose is de belangrijkste doodsoorzaak in de
westerse samenleving. Dit begint meestal al op jeugdige leeftijd maar het duurt
meestal vele jaren alvorens vaatvernauwingen, die deze aandoening kenmerken,
aanleiding geven tot ziekte zoals een hartinfarct of een beroerte. Bij
patiënten met zo'n vernauwing in de halsslagader bestaat het gevaar op het
ontstaan van een beroerte. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat bij patiënten
die onlangs symptomen hebben gehad en een vernauwing in de halsslagader hebben
van 70-99%, een operatie waarbij de vernauwing door de chirurg wordt opgeheven,
het risico op een toekomstige beroerte aanzienlijk verminderd. Voor patiënten
met een 30-69% vernauwing in de halsslagader is nog niet geheel duidelijk of de
risico's op een toekomstige beroerte wel opwegen tegen de operatierisico's. Het
zou daarom van groot belang zijn om uit te zoeken welke patiënten in de 30-69%
groep gevaar lopen op een beroerte. Uitgebreide onderzoeken hebben laten zien
dat vernauwingen door atherosclerose kunnen veranderen van stabiele, en
ongevaarlijke vernauwingen naar onstabiele, gevaarlijke vernauwingen.
Belangrijke aspecten die de gevaarlijke vernauwingen kenmerken zijn ontsteking,
ophoping van veel cholesterol in de vernauwing, en het ontstaan van emboliën
(kleine bloedstolsels) bij de vernauwing. In het AZM is recent veel onderzoek
gedaan op het gebied van imaging van atherosclerose, met als specifieke
doelstelling om de gevaarlijke vernauwingen te herkennen. Deze onderzoeken zijn
met succes gedaan met MRI, 18F-FDG PET, en ultrageluid detectie van emboliën.
Het huidige voorstel heeft als belangrijkste doel om te onderzoeken of met deze
nieuwe beeldvormende technieken patiënten met een gevaarlijke vernauwing in de
halsslagader kunnen worden opspoord in de patiëntengroep met een 30-69%
vernauwing in de halsslagader. Indien dit zou lukken, dan kan er binnen deze
30-69% groep een subgroep kunnen worden geïdentificeerd met een hoog risico op
een beroerte. Deze patiënten zouden wel baat kunnen hebben bij een operatie aan
de halsslagader. In het huidige voorstel willen we 263 patiënten na imaging met
MRI, 18F-FDG PET, en ultrageluid vervolgen in de tijd en de bevinding verkregen
met imaging vergelijken met klinische uitkomst.

Primair:
Onderzoeken of hoge-resolutie MRI, 18F-FDG PET, en microembolie detectie, of
een combinatie van deze technieken, in staat is om patienten te identificeren
in de 30-69% stenose groep met een verhoogd risico op een beroerte.
Secundair:
Vergelijken van de capaciteiten van hoge-resolutie MRI, 18F-FDG PET, en
microembolie detectie, betreffende de mogelijkheden om patienten te definieren
in de 30-69% stenose groep met een verhoogd risico op een beroerte.
Het onderzoeken van de invloed van het positioneren van de patient in de MRI
scanner op het resultaat van de analyses van plaque morfologie en compositie
(onderzoeken scan reproduceerbaarheid). Het onderzoek naar de scan
reproduceerbaarheid zal worden uitgevoerd onder 15 patienten met een
asymptomatische carotisstenose.

Prospectieve studie

Deelname aan dit onderzoek houdt in dat men in het Academisch Ziekenhuis
Maastricht een MRI-scan, 18F-FDG PET, en emboliedetectie ondergaat.
-De MRI scan duurt ongeveer een uur, waarbij men ongeveer een uur op de rug
ligt. Dat hoeft geen probleem te zijn, maar kan voor bijvoorbeeld mensen met
rugklachten vervelend zijn. Het MRI-apparaat maakt veel geluid tijdens het
onderzoek. Series van hard kloppende, tikkende geluiden kunnen als hinderlijk
worden ervaren. Deelnemende patienten krijgen dan ook een gehoorbeschermende
hoofdtelefoon of oordopjes. Voor het MRI onderzoek wordt tevens een
contrastmiddel toegediend via een infuus in de arm.
-Deelnemende patiënten mogen vanaf tenminste zes uren voor de PET scan niets
meer eten. Het drinken van water is wel toegestaan en medicatie kan normaal
gebruikt worden.
Diabetespatiënten die orale medicatie gebruiken:
-Scan voor 14.00 uur: geen ontbijt en geen medicatie.
-Scan na 14.00 uur: voor 8 uur *s morgens ontbijt en normale medicatie inname.
Daarna mogen patienten niets meer eten tot het onderzoek
Insuline-afhankelijke diabetespatiënten:
-Scan voor 11.00 uur: geen ontbijt en geen injectie
-Scan vanaf 11.30 uur: geen ontbijt en halve dosis insuline.
-Scan na 14.00 uur: voor 8 uur *s morgens ontbijt en normale ochtendinjectie.
Geen middageten en geen verdere injecties meer.
Ongeveer drie kwartier voor de PET scan zal er een dosis 18F-FDG worden
toegediend via een ader. Met een PET/CT scanner zullen vervolgens foto*s
gemaakt worden, waarbij de opname van 18F-FDG door de halsslagader in beeld
wordt gebracht. Tijdens dit onderzoek ligt men ongeveer een half uur op de rug
op een bed in een korte tunnel, de PET/CT scanner. Tijdens dit onderzoek is het
van belang dat men zo stil mogelijk blijft liggen. Dit kan voor mensen met
rugklachten vervelend zijn.
-De bloedpropjes detectie met geluidsgolven duurt een uur. Men voelt niets van
deze detectie en het is volstrekt ongevaarlijk. Eventueel ongemak dat men van
dit onderzoek kan ervaren is de hoofdband die oncomfortabel kan zitten.

-Daarnaast zal de arts-onderzoeker de patient tijdens het eerste bezoek vragen
stellen over zijn/haar gezondheid.
-Patiënten komen na 3 maanden, na een jaar en vervolgens elk jaar tot 2011
terug naar het ziekenhuis, waarbij de arts-onderzoeker de patiënt zal
ondervragen over zijn of haar gezondheid. Tevens zal bij het bezoek na 1 jaar
een nieuw MRI onderzoek plaatsvinden.
-Om de invloed van het positioneren van de patient in de MRI scanner op het
resultaat van de analyses van plaque morfologie en compositie te bepalen,
zullen bij 15 patienten met een asymptomatische carotisstenose twee MRI scans
van de halsslagader worden gemaakt. De tweede MRI scan zal op een andere dag
dan de eerste MRI scan plaatsvinden.

MRI maakt geen gebruik van röntgenstraling en is ongevaarlijk. Patiënten met
pace-makers, metalen implantaten, vaatclips of metalen splinters in de ogen
mogen niet deelnemen aan de studie. De bijwerkingen van het contrastmiddel
(Gd-DTPA) zijn zeldzaam en zijn o.a. hoofdpijn, misselijkheid, jeuk en het
optreden van uitslag. Ook kan men tijdens de injectie een warm gevoel ervaren.
In ernstige gevallen kunnen een allergische reactie en shock optreden tegen dit
contrastmiddel. De bijwerkingen treden in veel gevallen direct na
contrasttoediening op. Daarom dient een patiënt na contrasttoediening nog een
half uur in het ziekenhuis te blijven ter controle. Het gebruik van het
contrastmiddel is echter relatief veilig en bijwerkingen worden zelden
waargenomen.
Een PET/CT onderzoek is niet gevaarlijk voor de gezondheid; 18F-FDG heeft geen
bijwerkingen en is na een aantal uren volledig uit uw lichaam verdwenen. Wel
gaat dit onderzoek gepaard met radioactieve straling: de totale hoeveelheid
straling waaraan men blootgesteld wordt door een PET/CT onderzoek is ongeveer
8.5 mSv. Ter vergelijking: de zogenaamde achtergrondstraling, de straling waar
iedere Nederlander elk jaar gewoonlijk aan blootgesteld is, bedraagt 2 mSv per
jaar.