Onderzoek naar de effectiviteit van orale toediening van het glutenafbrekenede prolyl endoprotease bij behandeling van coeliakie.

Coeliakie is een immuunziekte die wordt veroorzaakt door een inflammatoire
T-cel respons op proline-rijke peptiden uit glutenmoleculen. Glutenpeptiden
zijn resistent voor afbraak in het maagdarmkanaal door de grote hoeveelheid aan
proline. Het toevoegen van glutenafbrekende enzymen aan een glutenbevattende
maaltijd wordt daarom gezien als een mogelijke behandeling voor coeliakie.
Met deze studie willen we onderzoeken of toevoeging van een dergelijk enzym aan
een glutenbevattende maaltijd het optreden van coeliakie-gerelateerde symptomen
kan voorkomen en wellicht een alternatief kan zijn voor een glutenvrij dieet.
In dit onderzoek zal specifiek onderzocht worden of het enzym Aspergillus
niger-prolyl endoprotease (AN-PEP) in staat is 8 gram gluten, toegevoegd aan
een voedingsproduct, af te breken.

Te onderzoeken of toevoeging van het glutenafbrekende enzym, AN-PEP, aan een
glutenbevattende maaltijd het ontstaan van coeliakie-gerelateerde klachten kan
voorkomen bij patiënten met coeliakie.

Gerandomiseerd dubbelblind semi-cross-over onderzoek

Het onderzoek bestaat uit 3 periodes van 2 weken.
Gedurende de eerste periode krijgen patiënten eenmaal per dag een commercieel
voedingsproduct dat 8 gram gluten bevat, waaraan AN-PEP is toegevoegd.
De tweede periode is een "wash-out" periode, waarbinnen patiënten een
glutenvrij dieet volgen.
De patiënten die gedurende de eerste periode geen symptomen van coeliakie
ontwikkelden, worden in de derde periode in twee groepen verdeeld. De eerste
groep krijgt wederom het glutenbevattende commerciële voedingsproduct, waaraan
AN-PEP is toegevoegd. De tweede groep krijgt het glutenbevattende
voedingsproduct waaraan placebo is toegevoegd.

Niet van toepassing

Patiënten dienen de polikliniek maag-, darm- en leverziekten van het VU
medisch centrum vijf keer te bezoeken.
Tijdens drie bezoeken zullen tijdens een oesophagogastroduodenoscopie 12
biopten van het duodenum worden genomen. Bij elk van de 5 bezoeken zal 50ml
perifeer bloed worden afgenomen.
Patiënten wordt gevraagd aan het begin van het onderzoek, aan het eind van de
eerste periode, aan het begin van de derde periode en aan het eind van het
onderzoek een vragenlijst, betreffende de kwaliteit van leven, in te vullen.
Gedurende de eerste periode krijgen de patiënten eenmaal per dag een
glutenbevattend commercieel voedingsproduct waaraan AN-PEP is toegevoegd.
Gedurende de derde periode krijgen ze, wederom eenmaal per dag, hetzelfde
voedingsproduct waar ofwel AN-PEP ofwel een placebo is toegevoegd.

Er zijn geen bekende of verwachte risico's, anders dan de coeliakie specifieke
symptomen, aan de glutenconsumptie verbonden. Een 'gluten challenge' wordt
zelfs als diagnosticum gebruikt voor het stellen van de diagnose coeliakie.
Bij venapunctie worden geen complicaties verwacht.
Er is aangetoond dat 6-10 mucosale biopten (3-6mg) zonder complicaties kunnen
worden genomen. Er zijn hierbij geen perforaties beschreven. Ook zijn er geen
aanwijzingen dat dit zou leiden tot grote bloedingen.
AN-PEP is uitgebreid getest in een toxicologisch programma. Er werden geen
overgevoeligheidsreacties gezien in eerdere studies met gelijke enzymen.