De effecten en kosten van het gebruik van cranberry ter voorkoming van symptomatische urineweginfecties bij verpleeghuisbewoners.

Symptomatische urineweginfecties (UWI's) komen vaak voor bij
verpleeghuisbewoners. De puntprevalentie van UWI's bij verpleeghuisbewoners is
ongeveer 3,8%. De incidentie varieert van 44-58 per 100 bewoners per jaar. De
incidentie voor
vrouwen en mannen is nagenoeg gelijk (18-57% per jaar versus 19-38% per jaar).
Cranberry (Vaccinium macrocarpon) wordt al tientale jaren gebruik ter preventie
van UWI's. Cranberries bevatten proanthocyanidines; die de hechting van E.coli
aan de blaaswand voorkomen en daardoor dus ook UWI's kunnen voorkomen. Uit een
recente dubbel blinde placebo gecontroleerde studie bij ouderen opgenomen in
het ziekenhuis werd een reductie van 50% UWI's gevonden bij cranberry
gebruikers.
Een recente Cochrane review laat zien dat er 10 internationale studies bestaan
die het effect van cranberry producten ter preventie van UWI's hebben
onderzocht. Er bestaat evidentie dat cranberry sap het aantal symtpmatische
UWI's in 12 maanden doet afnemen, specifiek bij vrouwen die regelmatig een
recief hebben.
De effectiviteit van cranberry bij oudere mannen en vrouwen is minder duidelijk
en vraagt om verder onderzoek. Dagelijks gebruik van cranberry kan mogelijk
UWI's bij verpleeghuisbewoners voorkomen.
Ondanks de aangetoonde effectiviteit van cranberry als profylaxe voor UWI's
zijn de kosten hoog. Goed opgezette studies zijn nodig. Symptomatische UWI's
zijn de meest voorkomens infecties in verpleeghuizen. Onderzoek naar
interventies om UWI's te voorkomen hebben hoge prioriteit.

Inventarisatie van de effecten en kosten van het gebruik van cranberry ter
preventie van urinerweginfecties bij verpleeghuisbewoners.

Dubbelblind greandomiseerde placebo gecontroleerde multi-center interventie
studie. Bewoners worden gestratificeerd op symtomatische urineweginfectie
risico (laag en hoog risico).
De hoog risico groep bestaat uit bewoners met langdurige catheterisatie (> 1
maan) en/of diabetes mellitus en/of ten minste één behandelde symptomatische
UWI in het afgelopen jaar.
In beide strata worden bewoners gerandomiseerd in een interventie groep
(n=500), die twee maal daags een cranberry capsules of poeders ontvangen, en in
een placebo groep (n=500), die twee maal daags een placebo capsule of poeder
ontvangen. Bewoners krijgen capsules tenzij ze geen capsules kunnen slikken,
dan wordt een poeder verstrekt. Randomisatie vindt plaats op bewonerniveau.

Twee keer per dag één capsule cranberry gedurende een jaar.

Ondanks dat cranberry een natuurproduct is kunnen er bijwerkingen optreden. Het
is bekend dat hoge consumptie van cranberry sap misselijkheid en diarree kan
veroorzaken. Ook irritatie van de maagwand kan optreden.
De placebo bestaat uit de rode kleurstof E122 (azorubine). Deze kleurstof kan
overgevoeligheisreacties veroorzaken bij mensen die gevoelig zijn van
salicylaten, zoals asthma urticaria, angio-oedeem of hyperactief gedrag.