De rol van spierfunctie bij interne kaakgewrichtsstoringen

Vanuit een klinisch oogpunt is een goed inzicht in de normale en verstoorde
dynamica van de onderkaak van groot belang. Naast over pijn in de kauwspieren
en/of in het kaakgewricht klagen craniomandibulaire dysfunctie (CMD) patiënten
vaak over verstoringen in de bewegingsfuncties van de onderkaak . Zo hebben ze
soms moeite met het openen of sluiten van de mond of ervaren ze storende
gewrichtsgeluiden tijdens onderkaakbewegingen. De meeste verstoringen in de
bewegingen van de onderkaak vinden hun oorsprong in afwijkingen in de vorm van
de verschillende structuren in het kaakgewricht en/of in hun onderlinge
posities (*internal derangements*, ID*s). Een frequent voorkomende ID is
symptomatische hypermobiliteit. Dit komt voor bij individuen waarvan het
kaakkopje voorbij de eminentia schiet tijdens wijd openen, bij vrouwen vaker
dan bij mannen. Dat het passeren van de eminentia op zich echter niet voldoende
reden is voor symptomen van symptomatische hypermobiliteit blijkt uit het feit
dat in ongeveer 50% van de proefpersonen zonder hypermobiliteitssymptomen het
kaakkopje ook voorbij de eminentia schiet bij wijd openen. In sommige gevallen
kunnen ID's ontaarden in een ernstig klinisch probleem zoals een *open-
lock* (de mond kan plotseling niet meer gesloten worden). In mildere gevallen
treedt een 'open-lock' niet altijd op. Het is onbekend welke factor of factoren
daar al dan niet toe aanzetten.

Doel van het onderzoek is na te gaan of het ontstaan van een 'open-lock' bij
patienten met een hypermobiel kaakgewricht het gevolg is van een afwijkend
gebruik van de kauwspieren.

Bij patienten met een intermitterend 'open-lock' syndroom (d.w.z. patienten met
een hypermobiel kaakgewricht die soms niet maar soms ook wel moeite hebben met
het sluiten van de mond) worden zowel de kaakbewegingen als het bijbehorende
activatiepatroon van de kauwspieren geanalyseerd. Deze zullen worden vergeleken
met die van proefpersonen die wel een hypermobiel kaakgewricht hebben, maar
geen last van een intermitterend 'open-lock' syndroom. Om een causale relatie
tussen beide te kunnen vaststellen wordt van deze patienten een biomechanisch
model gemaakt. Er zal dan geanalyseerd kunnen worden welke gevolgen afwijkende
spieractivatiepatronen voor de betreffende patient of proefpersoon zouden
hebben voor zijn/haar kaakbewegingsmogelijkheden of -beperkingen. Hiermee zal
worden vastgesteld welke de voorwaarden zijn, in termen van spieractivatie,
voor het soepel sluiten van de mond nadat deze wijd geopend is geweest.
Daarnaast kan worden voorspeld welke de afwijkende bewegingen en
bewegingsbeperkingen zijn tengevolge van afwijkende spieractivatie patronen.
Dit laatste zal worden geverifieerd aan de hand van de gemaakte bewegings- en
EMG registraties.
Om een adequaat patient-specifiek biomechanisch model te kunnen maken zal de
relevante geometrie (vorm van de kaakgewrichten, grootte en
aanhechtingsgebieden van de spieren) worden vastgelegd. Dit zal met moderne
afbeeldingstechnieken, zoals MRI en Cone beam CT gebeuren.

De belasting is vooral een tijdsbelasting.
De risico's bij kaakbewegings-registraties en MRI opnamen zijn nihil.
De risico's bij CT-registraties zijn uitsluitend relevant indien de
proefpersoon naast dit voorgenomen onderzoek bloot heeft gestaan of bloot zal
staan aan doses Rontgenstraling die grenzen aan het toelaatbare.