Neurobiologische factoren van agressieve en antisociale jongeren. Een prospectief longitudinaal onderzoek naar de voorspellende waarde van neurobiologische factoren voor de ontwikkeling van agressief en antisociaal gedrag.

Gedragsstoornissen en agressief / delinquent gedrag bij jeugdigen vormen een
belangrijk maatschappelijk probleem. Op individueel niveau functioneren
jongeren met dergelijke problemen vaak slecht en de kans op het persisteren van
de problemen tot in de volwassenheid is aanzienlijk, in het bijzonder wanneer
de gedragsproblemen reeds op kinderleeftijd zijn ontstaan. Risicofactoren voor
het ontstaan van dergelijke problemen zijn van zowel biologische als
omgevingsgebonden aard en hangen nauw met elkaar samen. Het is van belang om de
interactie tussen beide soorten risicofactoren verder te onderzoeken om meer
inzicht te verkrijgen in het ontstaan en het voortduren van gedragsstoornissen
en agressief / delinquent gedrag, alsook om uiteindelijk meer gerichte
behandelmethoden te kunnen ontwikkelen.

De doelstelling van dit follow-up onderzoek is te onderzoeken of
neurobiologische factoren (hartslag, cortisol, testosteron), persistentie en
recidive van gedragsstoornissen en agressief / delinquent gedrag voorspellen
bij jongens die vier jaar eerder, op 12-14 jarige leeftijd, bij Bureau Halt
kwamen. In aanvulling hierop zal worden onderzocht wat de samenhang is tussen
het verloop van de neurobiologische factoren over drie jaar en de persistentie
van gedragsproblemen.

Het betreft een prospectief longituniaal design.
Voor het verkrijgen van delict- en recidivegegevens zal gebruik worden gemaakt
van het Herkenningssysteem (HKS) van de politie en het Justitie Documentatie
Systeem (JDS).
Voor het verkrijgen van de sociaaldemografische, psychologische en
gedragsvariabelen wordt een gestandaardiseerd psychiatrisch interview afgenomen
(DISC), naast diverse zelfrapportage vragenlijsten (beide zowel bij de jongen
als bij de ouder).
De neurobiologische parameters welke gemeten worden betreffen cortisol en
testosteron uit speeksel, en hartslag. Cortisol en hartslag worden allen zowel
in rust als tijdens stress gemeten. Hiertoe wordt een gestandaardiseerde
stresstaak afgenomen, te weten een Public Speaking Task (spreekbeurt) met video
opname.

De prevalentie van gedragsstoornissen, psychosociale problemen en verschillende
vormen van agressie worden nagegaan met behulp van een gestandaardiseerd
psychiatrisch interview (NIMH-DISC IV) en diverse zelfrapportage vragenlijsten,
beide zowel bij de deelnemende jongens als hun ouder(s).
De neurobiologische parameters welke gemeten worden betreffen cortisol en
testosteron uit speeksel, en hartslag. Cortisol en hartslag worden zowel in
rust als tijdens stress gemeten. Hiertoe wordt een gestandaardiseerde
stresstaak afgenomen, te weten een Public Speaking Task (spreekbeurt) met video
opname. Er wordt gewaarborgd dat de eventueel ervaren stress wordt opgeheven
direct na afloop van de taak.
Op een doordeweekse dag worden drie speekselafnames gedaan, te weten direct na
het ontwaken, een half uur daarna en nog eens een half uur daarna. De deelnemer
doet dit zelf thuis door op een watje te kauwen. Dit is een non-invasieve
methode, die als voordeel heeft dat de deelnemer er niet voor naar het
onderzoeksinstituut hoeft te komen.
Enkele dagen / weken na de zojuist genoemde dag (in overleg met de deelnemer
wordt de meest wenselijke dag bepaald) wordt gedurende het bezoek aan het
onderzoeksinstituut voor de eerder genoemde psychosociale taak, binnen een
tijdsbestek van twee uur, nog zeven maal een speekselmonster afgenomen, opnieuw
door op een watje te kauwen.
De tijdsbelasting wordt zo kort als mogelijk gehouden, daarnaast wordt in
overleg met de deelnemer het meest geschikte moment gekozen, zodat geen andere
belangrijke zaken (zoals school, werk, sport) gemist hoeven te worden.
Gezien de geringe belasting en de afwezigheid van risico*s verbonden aan
deelname aan het onderzoek, is het uitvoeren van het onderzoek gerechtvaardigd.