Stressvermindering bij resent ontwikkelde schizofrenie

Angst, c.q. blijvende spanning die veroorzaakt wordt door situaties die als
potentieel bedreigend worden beoordeeld (Lazarus, 1993), wordt veelvuldig
gevonden bij mensen met schizofrenie of gerelateerde stoornissen (Chadwick,
Birchwood en Trowrer, 1996). Angst heeft een sterk negatieve impact op de
kwaliteit van leven van deze personen. Behandeling van angst kan mogelijk
bijdragen aan een verbeterde kwaliteit van leven van mensen bij wie
schizofrenie zich recent heeft ontwikkeld. Tot nu toe wordt angst vooral
behandeld door individuele Cognitieve Gedragstherapie (CGT). Aandachtgerichte
technieken, oefeningen om meer aandacht te besteden aan het hier en nu zonder
te (ver)oordelen, zijn mogelijk behulpzaam, voorbeelden hiervan zijn de
Acceptatie en Commitment Therapie (ACT) en Aandachtgerichte Cognitieve
Gedragstherapie (MBCT). De laatste dertig jaar hebben een groeiend aantal
studies aangetoond dat op aandacht gebaseerde interventies klinisch effectief
zijn in de behandeling van een grote diversiteit aan problemen waaronder
angststoornissen (Evans, 2007; Roemer en Oscillo, 2007; Brantley, 2007) en
depressie (Segal, Williams en Teasdale, 2002).
Aandachtgerichte technieken worden vooral gebruikt in groepen. Werken met
groepen hebben verschillende voordelen; patiënten kunnen van elkaar leren en
elkaar steun geven.
Enkele auteurs waarschuwen voor het geven van aandachtgerichte training aan
mensen die gevoelig zijn voor het krijgen van een psychose (Yorston, 2001;
Deatherage, 1975; Walsh & Roche, 1979). De literatuur met betrekking tot MBCT
aan mensen met een psychotische stoornis verwijzen voornamelijk naar
geïsoleerde casussen en missen de strakke structuur van experimenten (Chadwick,
2005).
Er is echter weinig bekend over de uitvoerbaarheid, mogelijke aversieve
effecten en de effecten op de ernst van angst van CGT groepen of
aandachtgerichte stressreductie (MBSR) in personen bij wie schizofrenie of een
gerelateerde stoornis recentelijk is ontwikkeld.

Zijn er aanwijzingen voor verschillen in uitvoerbaarheid en aversieve effecten
tussen CGT groepen en MBSR groepen bij mensen bij wie schizofrenie of een
gerelateerde stoornis recentelijk is ontstaan? Zijn er binnen deze beperkte
studie indicaties voor een effect op de ernst van de angst? Wanneer beide
interventies uitvoerbaar zijn en aversieve verschijnselen uitblijven is er de
mogelijkheid voor een uitgebreidere gerandomiseerde studie.

Gerandomiseerde open proefstudie.

Eén groep van 6 personen zal vier weken lang 2 bijeenkomsten CGT groepstraining van 1 uur per week ontvangen en huiswerkopdrachten tussen de bijeenkomsten. Eén groep van 6 personen zal vier weken lang 2 bijeenkomsten MBSR groepstraining van 1 uur per week ontvangen en huiswerkopdrachten tussen de bijeenkomsten.

Voor de eerste bijeenkomst van de training deelnemers worden verzocht zelfinvul
vragenlijsten (SCL 90, ZBV en MQ1) in te vullen wat ongeveer 30 minuten tijd
kost. Ze zullen worden geïnterviewd met betrekking tot psychotische symptomen
inclusief algemene symptomen zoals angst en depressie, dit kost ongeveer 45
minuten. Na de laatste bijeenkomst van de training wordt de bovengenoemde
procedure herhaald. Daarnaast zullen deelnemers naar hun mening over de
training gevraagd worden door middel van de Cliënten Tevredenheid Vragenlijst.
In het geval dat de psychopathologie van één van de deelnemers verslechterd,
vastgesteld door de individuele behandelaren van de deelnemers, dan zal de
deelnemer persoonlijk worden geïnterviewd en de deelnemer zal teruggetrokken
worden van de interventie. Adequate klinische behandeling zal gegeven worden
wanneer dit nodig mocht zijn.