Tubulaire en glomerulaire schademarkers in urine- en bloedmonsters bij patiënten met diabetes mellitus.

Er is behoefte aan biomarkers die betrouwbaar de progressie van nierfalen
voorspellen. Eén veel gebruikte biomarkers is albumine in de urine. Veel is
echter nog onduidelijk over de exacte oorzaak van albuminurie. Er is
controverse of dit een uiting is van een glomerulaire dysfunctie of dat het
meer een tubulair probleem is. Recent zijn een aantal nieuwe glomerulaire en
tubulaire schademarkers in urine en bloed ontdekt, met name bij patiënten met
acute nierinsufficientie. Nader onderzoek naar de exacte waarde van deze
markers is nodig. Door bij patiënten met diabetes mellitus met chronische
nefropathie en met verschillende mate van albuminurie de schademarkers te meten
kan meer geleerd worden over de aard van de albuminurie.

De primaire vraagstelling is of bepaalde tubulaire of glomerulaire
schademarkers geassocieerd zijn met albuminurie. Er zijn aanwijzingen dat veel
albumine in de voorurine toxisch is voor de proximale tubulus. Door de
verschillende schademarkers van verschillende lokaties in het nefron te meten
en af te zetten tegen de mate van albuminurie, kan afgeleid worden in welke
mate en of welke manier albumine/eiwit overload in de tubulus schadelijk is.

Dit wordt een cross-sectionele studie, waarbij 100 patiënten met diabetes
mellitus worden uitgenodigd met de vraag of ze willen participeren in dit
onderzoek. Ze worden uitgenodigd om eenmalig te verschijnen op een polikliniek
waar vervolgens bloed wordt afgenomen en urine wordt verzameld.
De patiënten worden vooraf geselecteerd o.b.v. hun albuminurie bij hun vorige
meting. Het streven is om 40 normo-albuminure, 40 micro-albuminure en 20
macro-albuminure patiënten te includeren. Als deelnemers macro- of
micro-albuminurie hebben wordt eveneens gekeken of ze ook retinopathie hebben.
Dit is om te verifiëren dat de albuminurie het gevolg is van de diabetes. Deze
monsters worden binnen drie maanden verzameld.

In de monsters wordt in de urine de concentratie van 9 schademarkers, albumine
en creatinine bepaald. Er worden twee buisjes bloed afgenomen waarin deze
zelfde 9 schademarkers worden gemeten met daarbij nog ureum, creatinine,
glucose, HbA1c en albumine.
Voor de urinemetingen wordt gebruik gemaakt van de eerste nuchtere
ochtendurine. Hiervoor krijgen deelnemers van tevoren een potje thuisgestuurd.
Verder wordt inzage gevraagd in hun medisch dossier.
De onderzoekers willen de mogelijkheid openhouden om over enkele jaren deze
metingen te herhalen. Ook worden de monsters maximaal 1 jaar ingevroren bewaren
om eventuele nieuwe biomarkers te meten.

De belasting bestaat uit een eenmalig extra visite aan de polikliniek. Tevens
wordt er een venapunctie verricht waarbij er 20 cc (2 buisjes) bloed wordt
afgenomen. Risico hiervan is een lokaal haematoom.
Patienten worden verzocht de ochtend van het polikliniek bezoek een nuchtere
eerste ochtendurine op te vangen in een potje dat ze reeds thuisgestuurd hebben
gekregen.