Het doel van de studie is de effectiviteit en veiligheid te evalueren van behandeling met adalimumab bij patiënten met perifere spondyloartritis (zonder AS of PsA). Verder zal het effect van adalimumab op de systemische en lokale ziekte-activiteit (…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Auto-immuunziekten
- Gewrichtsaandoeningen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Effectiviteit: Patient*s Global Assessment of Disease op week 12
Veiligheid: navragen van bijwerkingen, klinische onderzoek, uitgebreid
labonderzoek (hematologie, chemie, urine)
Secundaire uitkomstmaten
Effectiviteit: Patient's Global Assessment of Disease op week 24, Physician*s
Global Assessment of Disease, BASDAI, aantal gezwollen en pijnlijke gewrichten,
CRP en ESR
Serum biomarkers: MMP3, MRP8/14, kraakbeen- en bot biomarkers, autoantilichamen
Synoviale biomarkers: celinfiltratie, cytokine expressie, MMP expressie,
vascularisatie
Dagelijks functioneren en levenskwaliteit: Health Assessment Questionnaire; AMC
Linear Disability Score; HUI-3
Achtergrond van het onderzoek
Spondyloartritis is een frequente vorm van chronische, inflammatoire artritis
en is een onderverdeeld in verschillende subtypes: spondylitis ankylosans (AS),
artritis psoriatica (PsA), reactieve artritis, artritis bij inflammatoire
darmziekten en ongedifferentieerde spondyloartritis. Zowel klinische als
pathofysiologische gegevens tonen aan dat de verschillende subtypes één groep
vormen. Bijna alle therapeutische studies met TNFalfa blokkers (adalimumab,
infliximab, etanercept) zijn uitgevoerd bij patiënten met AS of PsA. Perifere
spondyloartritis zonder AS of PsA vormt ongeveer 20% van alle patiënten met
spondyloartritis. Deze belangrijke groep heeft echter geen toegang tot
behandeling met TNFalfa blokkers, terwijl de standaard behandeling (lokale
injecties met corticosteroiden, NSAID of sulfasalazine) niet voldoende
effectief in 25-50% van de patiënten. Nochtans zijn er nu ook (preliminaire)
gegevens dat TNFalfa blokkers effectief zijn in deze patiëntengroep.
Doel van het onderzoek
Het doel van de studie is de effectiviteit en veiligheid te evalueren van
behandeling met adalimumab bij patiënten met perifere spondyloartritis (zonder
AS of PsA). Verder zal het effect van adalimumab op de systemische en lokale
ziekte-activiteit (serum en synoviale biomarkers), op het dagelijks
functioneren en op de kwaliteit van leven geëvalueerd worden.
Onderzoeksopzet
Na screening worden patiënten met actieve perifere spondyloartritis (zonder AS
of PsA) geincludeerd in een 12-weken durende, gerandomiseerde, dubbel-blinde,
placebo-gecontroleerde studie, gevolgd door een 12-weken durende open label
extensie studie. Studie-medicatie = adalimumab (Humira); dosis = 40 mg per 2
weken, subcutane injectie. De studie loopt op de afdeling Klinische Immunologie
en Reumatologie, AMC, Amsterdam.
In totaal zijn er 6 studiebezoeken: screening, baseline, week 6, 12, 18, en 24.
Op elk tijdstip gebeurt een klinische evaluatie van de ziekte-activiteit en
veiligheid (volgens de standaard richtlijnen van *Good Clinical Practice*) en
een bloedafname. Als een groot perifeer gewricht (knie, enkel) is aangetast,
dan ondergaat de patiënt op baseline, week 12 en week 24 een artroscopie, voor
het verkrijgen van synoviaal weefsel.
Onderzoeksproduct en/of interventie
Therapeutische interventie: De eerste 12 weken worden de patienten behandeld met adalimumab (40 mg per 2 weken, subcutane injectie) of placebo (ratio 1:1). De laatste 12 weken worden alle patienten behandeld met adalimumab (40 mg per 2 weken, subcutane injectie). Procedure: Venapunctie bij ieder studiebezoek (40ml per bezoek, in totaal 240 ml) Artroscopie bij baseline, week 12 en week 24
Inschatting van belasting en risico
Adalimumab is wereldwijd gebruikt bij duizenden patiënten met chronische
artritis (reumatoide artritis, AS, PsA) en is uitgebreid onderzocht in divers
klinisch onderzoek. De meest gerapporteerde bijwerkingen zijn: lokale
huidreactie op de plaats van de injectie, infecties van de bovenste luchtwegen,
hoofdpijn en misselijkheid. Bij de zeldzame bijwerkingen behoren
opportunistische infecties en reactivatie van tuberculose, demyeliniserende
ziekten en allergische reacties. Tijdens de behandeling met adalimumab mag de
patient geen vaccinaties met levend virus krijgen. Er zijn op dit moment
onvoldoende gegevens bekend over de effecten van adalimumab op het ongeboren
kind. De behandeling kan schadelijk zijn. Zwangere vrouwen en vrouwen die
borstvoeding geven mogen daarom niet meedoen aan deze studie.
Naast de risico*s verbonden aan de behandeling met adalimumab, zijn er ook de
risico*s verbonden aan de procedures. Bij de venapuncties (afname van 40 ml
bloed per studiebezoek) en bij de artroscopie kan er een vagale reactie
optreden bij de patiënt. Gelukkig wordt dit heel zelden waargenomen. Bij de
artroscopie bestaat een zeer klein risico (< 0,3%) op een complicatie, zoals
een gewrichtsinfectie. Zorgvuldige reiniging van de huid en het gebruik van
steriele handschoenen en steriele kleding zorgen voor vermindering van de kans
hierop. Reacties op plaatselijke verdoving (duizeligheid, nervositeit, wazig
zien en huiduitslag) kunnen in zeldzame gevallen optreden en verdwijnen snel.
Globaal gezien wegen de te verwachten therapeutische effecten van behandeling
met adalimumab absoluut op tegen de belasting en eventuele risico*s.
Publiek
Meibergdreef 9 F4-218
1105 AZ Amsterdam ZO
Nederland
Wetenschappelijk
Meibergdreef 9 F4-218
1105 AZ Amsterdam ZO
Nederland
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
1. Voor de aanvang van de studie moet vrijwillig en schriftelijk informed consent verkregen zijn, nadat de studie is uitgelegd.
2. Patienten moeten tussen 18 en 70 jaar oud zijn.
3. Patienten moeten minimaal 3 maand de diagnose hebben van perifere spondyloartritis en niet voldoen aan de classificatie criteria van spondylitis ankylosans. De ziekte moet matig tot ernstig actief zijn, zoals gedefineerd door minstens 1 gezwollen en minstens 1 pijnlijk gewricht.
4. Indien het gaat om een vrouwelijke patient, dan moet de patient geen kinderen meer kunnen krijgen (bijvoorbeeld postmenopausaal of steriel na heelkunde) of een betrouwbare methode van geboortecontrole gebruiken tot 150 dagen na de studie (bijvoorbeeld condoomgebruik, spiraaltje of orale anticonceptie) of een partner hebben die een vasectomie heeft ondergaan.
5. Patienten moeten een onvoldoende respons hebben op NSAID behandeling (niet-steroidale, anti-inflammatoire behandeling)
6. Het gelijktijdig gebruik van NSAID of corticosteroiden is toegestaan. De dosis van de corticosteroiden mag niet hoger zijn dan een prednisone equivalent van * 10 mg/dag en moet stabiel zijn gedurende minstens 4 weken voor de start van de studie.
7. Het gelijktijdig gebruik van DMARDs (disease modifying anti-rheumatic drugs, methotrexaat of sulfasalazine) is toegestaan. Bij gebruik van DMARDS moeten de patienten minimaal 3 maanden behandeld zijn en een stabiele dosis gebruiken gedurende minstens 4 weken voor de start van de studie.
8. Patienten moeten in algemene goede gezondheidsconditie zijn (gebaseerd op het resultaat van de medische voorgeschiedenis, anamnese, klinisch onderzoek, laboratorium resultaten, rontgen van de thorax en electrocardiogram).
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
1. Patient heeft in de 2 maanden voor de start van de studie behandeling gekregen met anti-TNF therapie of een andere studie-medicatie.
2. Patient heeft in de 4 weken voor de start van de studie een intra-articulaire injectie gekregen met corticosteroiden.
3. Patient heeft een actieve gewrichtsziekte (anders dan perifere spondyloartritis zonder te voldoen aan de classificatie criteria van spondylitis ankylosans of artritis psoriatica), die kan interfereren met het beoordelen van artritis.
4. Patient heeft een voorgeschiedenis van actieve tuberculosis. De Mantoux test en de rontgen van de thorax moeten negatief zijn bij screening voor de studie (in geval van een latente tuberculosis kan de patient deelnemen aan de studie als voor de toediening met adalimumab begonnen is met profylaxe met isoniazide)
5. Patient heeft een recente of persisterende infectie waarvoor hospitalizatie of antibiotische behandeling vereist is gedurende de periode van 4 weken voor de start van de studie.
6. Patient heeft een significante (voor)geschiedenis van hartziekten, nierziekten, neurlogische ziekten, metabole ziekten of elke andere ziekte die de deelname in de studie kan verstoren.
7. Patient heeft een (voor)geschiedenis van maligniteit (uitgezonderd basaal celcarcinoma van de huid) in de voorbije 10 jaar.
8. In het gaat om een vrouwelijke patient, dan mag de patient niet zwanger zijn of borstvoeding geven. De serum zwangerschapstest die uitgevoerd wordt bij screening moet negatief zijn.
9. Patient is, in de mening van de onderzoeker, niet in staat om de vereisten aan het studie protocol na te komen of in om een andere reden ongeschikt voor deelname aan de studie.
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| EudraCT | EUCTR2008-006885-27-NL |
| CCMO | NL25563.018.08 |