CD8 T-cel expansies bij met HAART behandelde HIV patienten met langdurig onderdrukte HIV-RNA

Highly active antiretroviral therapy (HAART) is tot op heden de meest
efficiënte behandeling om de virale activiteit van HIV-1 te onderdrukken.
Infectie met HIV-1 heeft in een groot aantal personen tot gevolg dat CD4
T-cellen in aantal afnemen en CD8 T-cellen juist in aantal toenemen (het
compartiment expandeert). Deze expansie betreft niet naïeve CD8 T-cellen (deze
nemen ook in aantal af), maar memory en effector CD8 T-cellen. Mogelijk
expanderen deze CD8 T-cel subsets als gevolg van de continue strijd tegen het
voortdurend muterende virus. Verwacht zou worden dat deze expansies verdwijnen
als de aanwezigheid van het virus geminimaliseerd wordt, bijvoorbeeld door zeer
effectieve behandeling met HAART. Echter, uit een eerder verrichte studie
binnen onze afdeling vonden wij dat langdurige, succesvolle behandeling met
HAART niet leidde tot het krimpen van het geëxpandeerde CD8 T-cel compartiment.
Niet alleen memory en effector CD8 T-cel subsets bleven geëxpandeerd, ook
naïeve CD8 T-cel aantallen waren na langdurige behandeling met HAARTverhoogd
ten opzichte van gezonde individuen. Ons idee is dat dit komt doordat het
memory/effector compartiment zodanig vol zit met uitgebluste, apoptose
resistente cellen, dat het voor naïeve CD8 T-cellen moeilijk is om naar een van
deze compartimenten over te gaan. Op deze manier blijven ze als het ware hangen.

Onze hypothese is dat de memory en effector CD8 T-cel expansies niet verdwijnen
omdat ze de door continue druk van het virus een verouderd fenotype vertonen en
apoptose-resistent geworden zijn. Doordat de memory en effector compartimenten
zo vol zijn kunnen naïeve CD8 T-cellen moeilijk de overgang maken.

Het vaststellen van de aard van de geexpandeerde CD8 T-cellen, onder anderen
door apoptose resistentie assays uit te voeren en fenotypische analyse voor
markers die voornamelijk voorkomen op zogenaamde uitgebluste cellen.

Mono-center, cross-sectioneel onderzoek met een looptijd van één jaar. De
samenstelling van het CD8 T-cel compartiment wordt bestudeerd in 40ml bloed dat
eenmalig bij de patient wordt afgenomen.

Er zijn geen risico*s verbonden aan het afnemen van de hoeveelheid bloed
(totaal 65ml). De eenmalige afname van deze hoeveelheid bloed kan door
volwassenen, ook HIV-1 geïnfecteerden, zonder probleem gemist worden. Er is
geen extra prik nodig, omdat de afname gelijktijdig plaatsvindt met de afname
als onderdeel van de standaardbehandeling. Zodoende is er dus geen extra
belasting voor de patiënt, aangezien deze voor de afname niet extra naar het
ziekenhuis hoeft te komen. Er zijn voor de patiënt echter ook geen directe
voordelen van deelname aan dit onderzoek.