De mate van ervaren vermoeidheid tijdens inspanning bij kinderen met overgewicht of obesitas

Obesitas en overgewicht komen op de kinderleeftijd vaak en toenemend voor.
Fysieke activiteit is van groot belang voor de preventie en behandeling van
obesitas en ter reductie van cardiovasculaire risicofactoren. Ook speelt het
actief zijn en blijven van kinderen een belangrijke rol in het verminderen van
obesitas op de volwassen leefijd.
Voor het verhogen van het bewegingsgedrag is het van belang de factoren in
beeld te hebben die dit gedrag bepalen. Hierin spelen cognitieve en emotionele
aspecten mee. De mate van ervaren vermoeidheid tijdens inspanning blijkt hoger
te zijn bij kinderen met obesitas. Bovendien blijkt uit een recente analyse dat
de Health Related Quality of Life (HRQoL) lager is bij kinderen met overgewicht
en obesitas. In hoeverre deze HRQoL geassocieerd is met de ervaren vermoeidheid
tijdens inspanning, maar ook met fysieke fitheid en de mate van fysieke
activiteit is niet bekend. Dit is van groot belang aangezien cognitieve
therapie een steeds grotere rol gaat spelen in lifestyle-interventie
programma*s en specifiek deze aspecten zou kunnen bevorderen.
Onze hypothese is dat een lage HRQoL geassocieerd is met een hogere ervaren
vermoeidheid tijdens inspanning.

Het primaire doel van dit onderzoek is om de relatie tussen kwaliteit van leven
(HRQoL) en de mate van ervaren vermoeidheid tijdens inspanning te onderzoeken
bij kinderen met overgewicht of obesitas.
De overige doelen zijn 1) het bekijken van de relaties tussen fysieke
activiteit en fysieke fitheid en HRQoL en ervaren vermoeidheid tijdens
inspanning; 2) bepalen in hoeverre de door het kind ervaren kwaliteit van leven
overeenkomt met de door de ouders gerapporteerde kwaliteit van leven; en 3)
evalueren of een (bestaand) interventie programma leidt tot een toename van de
HRQoL en of dit gepaard gaat met een verbetering van de ervaren vermoeidheid
tijdens inspanning.

Het betreft een observationele cohort studie. De kinderen (en hun ouders) die
meedoen aan een bestaande behandeling voor overgewicht of obesitas in
Ziekenhuis Gelderse Vallei te Ede worden na informed consent geincludeerd. Er
vinden twee metingen plaats een voor de start van het programma en een na
afronding van het intensieve gedeelte van de behandeling (na 3 maanden). Beide
metingen bestaan uit een vragenlijst (voor ouder en kind), accelerometer en
inspanningstest (tijdens deze test zal ook de ervaren vermoeidheid worden
gemeten).

De extra metingen/procedures die het kind in het kader van dit onderzoek wordt
gevraagd te ondergaan (vragenlijst, accelerometer en inspanningstest) zijn
minimaal belastend.
De participanten dragen de accelerometer gedurende 4 gehele dagen op de heup.
Vooraf aan de inspanningstest vullen ouders en kinderen onafhankelijk van
elkaar een vragenlijst in met betrekking tot de HRQoL van het kind, dit kost
ongeveer 20 minuten. De participanten wordt gevraagd een maximale
inspanningstest op de fiets te verrichten, dit duurt ~ 45 minuten. Tijdens deze
test krijgt het kind drie plakkers op de borst voor hartslagmeting en een
zuurstofmeter aan een van de vingers. Verder krijgt het kind een masker op het
gezicht voor bepaling van de zuurstofconsumptie (VO2). Deze metingen zijn alle
pijnloos. Na de inspanningstest kan het kind zich vermoeid voelen. Zowel de
accelerometrie, de vragenlijsten als de inspanningstest gaan twee maal
plaatsvinden. Zowel voor de start van het behandelprogramma en 3 maanden na
deze start. Deze meetmomenten worden gekoppeld aan een reeds gepland bezoek aan
het ziekenhuis.
De risico*s voor de participanten worden als minimaal ingeschat, deze kinderen
zijn in principe in staat tot inspanning en hebben bij uitputting altijd de
mogelijkheid te stoppen. De incidentie van acute hartdood onder atleten die een
high school in Minnesota bezoeken wordt geschat op 1 per 200.000 kinderen per
jaar. Er is geen documentatie van plotselinge dood in sporters met obesitas.
Zoals reeds genoemd is er wel literatuur gepubliceerd over de voordelige
effecten van regelmatige inspanning bij overgewicht of obesitas. Om de risico*s
zoveel mogelijk te beperken zal voor inclusie aandacht zijn voor de
voorgeschiedenis en de familieanamnese van het kind (zie exclusiecriteria
pagina 14).