Cognitieve gevolgen van profylactische schedelbestraling bij niet kleincellig longcarcinoom patiënten

Hersenmetastasen zijn nog steeds een van de belangrijkste redenen van
therapiefalen bij patienten met stadium III niet-kleincellig longkanker
(NSCLC).
Profylactische hersenbestraling (PCI) reduceert de incidentie van
hersenmetastasen bij patienten met NSCLC in dezelfde mate als bij limited
disease kleincellige longkanker. De rol van PCI bij stadium III NSCLC patienten
die met moderne chemo-radiatie schema's met of zonder chirurgie werden
behandeld, is nog onzeker.
In een gerandomiseerde fase III trial wordt momenteel onderzocht of PCI
standaard behandeling moet worden bij patienten met stadium III NSCLC. De
hypothese is dat PCI de incidentie van hersenmetastaten kan verminderen in deze
groep patienten, en dat PCI de neurologische ziekte-vrije survival zal
verbeteren, en hiermee ook de kwaliteit van leven van deze patienten.

Uit klinische observaties komt naar voren dat een deel van de patienten die PCI
ondergaan heeft, bijwerkingen rapporteert die interfereren met het dagelijks
leven. Deze symptomen zijn onder andere mentale traagheid en vermoeidheid. Een
recente studie van Slotman et al (JCO 2009) bevestigt het voorkomen van deze
nadelige bijwerkingen op cognitief functioneren en andere aspekten van
kwaliteit van leven. Echter in deze studie zijn slechts de zeer korte termijn
gevolgen in kaart gebracht, en is uitsluitend gebruik gemaakt van
zelf-rapportage maten. Voor het vaststellen van het voorkomen van cognitieve
problemen is neuropsychologisch onderzoek geindiceerd, omdat
zelf-gerapporteerde cognitieve klachten vaak samenhangen met, en een
afspiegeling zijn van andere symptomen, zoals vermoeidheid en angst en
depressie.

Het doel van PCI is om - zonder significante bijwerkingen - de neurologische
ziekte-vrije overleving te verbeteren, en hiermee de kwaliteit van leven van
patienten te verhogen.


De huidige studie onderzoekt deze verwachte winst van PCI wat betreft het
handhaven van het cognitieve functies en de kwaliteit van leven in een grote
groep NSCLC patienten over een relatief lange follow-up periode met behulp van
alle relevante meetmethoden voor het vaststellen van dergelijke cognitieve
problemen, dat wil zeggen, neuropsychologische tests naast zelf-rapportage
maten.

Deze neuropsychologische studie is een longitudinale observationele studie
waarbij NSCLC patienten die gerandomiseerd zijn tussen wel of geen PCI, gevolgd
zullen worden in de tijd.

Patienten zullen maximaal 5 keer getest worden
1. op baseline (na behandeling, na registratie in de trial, voor randomisatie
wel/geen PCI)
2. 3 maanden na randomisatie
3. 6 maanden na randomisatie
4. 12 maanden na randomisatie
5. 24 maanden na randomisatie
De patienten die geen PCI zullen ondergaan, worden op overeenkomstige
tijdstippen getest.

De extra MRI scan die in het kader van de neuropsychologische studie wordt
uitgevoerd zal plaatsvinden in de weken voor het neuropsychologisch onderzoek
12 maanden na randomisatie

Het neuropsychologisch onderzoek zal samenvallen met evaluatie momenten van de
hoofdstudie.
In totaal zullen 170 patienten in het neuropsychologisch onderzoek geincludeerd
worden.

Het neuropsychologisch onderzoek duurt 15-20 minuten. Patienten zullen maximaal
5 keer dit onderzoek ondergaan over een periode van ongeveer 24 maanden.
Uitgebreide ervaring met verschillende patient populaties heeft geleerd dat de
neuropsychologische tests niet als belastend worden ervaren.
De extra MRI scan 12 maanden na randomisatie kan een afwijking aan het licht
brengen passend bij een uitzaaiing in de hersenen. Wanneer patienten niet aan
dit onderzoek deel zouden nemen, zouden zij slechts een MRI krijgen wanneer er
symtomen/klachten zijn. Deze eventueel vroegtijdige signalering van een
uitzaaiing kan een negatief effect hebben op het welzijn van de patient en
zijn/haar naasten, maar zou ook behandelingmogelijkheden kunnen impliceren.