Een vergelijkend onderzoek naar de beloningsgevoeligheid en cognitieve flexibiliteit bij Obsessieve Compulsieve Stoornissen en Pathologisch Gokken.

Inleiding: Het gedrag van chronische verslaving en pathologisch gokken (PG)
vertoont overeenkomsten met obsessieve compulsieve stoornissen. Hierdoor zou
verslaving en PG gerekend kunnen worden tot de obsessieve-compulsieve
spectrumstoornissen. Fenomeno-logische overeenkomsten en verschillen worden
gekenmerkt door het hebben van com-pulsies bij OCD en impulsies bij PG. Het
onderscheid wordt gemaakt doordat compulsies angstgerelateerd zijn en impulsies
vooral gericht zijn op sensatie en beloning. Compulsies en impulsies hebben
mogelijk beiden een overeenkomstige en een abnormaal regulatie-mechanisme voor
overte gedragingen hetgeen zal leiden tot repetitieve (zelfbeschadigen-de)
handelingen. Op neurobiologisch vlak is er bij PG en OCD mogelijk een
disfunctie aanwezig in de orbitofrontale cortex en gyrus cinguli. Deze
structuren worden in verband gebracht met het inhibitoire systeem
(regulatiemechanisme). In dit onderzoek wordt naar twee aspecten van het
regulatiemechanisme gekeken. Het eerste aspect betreft de mate van
beloningsgevoeligheid en hierbij zal de Reversal Learning Task worden
toegepast. Het tweede aspect betreft de mate van cognitieve flexibiliteit. Om
die te onderzoeken wordt de Wisconsin Card Sorting Test (WCST) gebruikt. Uit de
literatuur blijkt dat er weinig onderzoek is verricht naar prestaties op
RL-taak en de WCST bij PG - en OCD clienten. Uit de schaarse bevindingen die er
zijn blijkt dat er in wisselende mate afwij-kingen gevonden worden op zowel de
RL-taak als de WCST, waarbij de OCD- en de PG-groep gemiddeld slechter
presteren dan de controle-groepen. Hierdoor lijkt aanneme-lijk dat er mogelijk
een ontwrichting heeft plaatsgevonden in de beloningsprocessen waarbij OCD en
PG patiënten gericht zijn op de directe beloning en dat de OFC-striatale loops
er mogelijk bij betrokken zijn.

Doel van het onderzoek is het vergelijken van OCD en PG op het gebied van
beloningsgerelateerd leren en cognitieve flexibiliteit. Onze vraagstelling
hierbij is:
1) Is er een verstoring bij de OCD en PG-groepen in cognitieve flexibiliteit
(gemeten met de WCST) vergeleken met de gezonde controle groep?
2) Zijn er verschillen tussen OCD en PG-groepen in beloningsgerelateerd leren
gemeten met de Reverseal Le-arning Task vergeleken met de gezonde controle
groep?

Methode: Wij voeren een vergelijkend onderzoek uit bij drie groepen: OCD-, PG-
en een controle-groep. We maken gebruik van reeds gestelde DSM-diagnose door
een psychiater of een psychotherapeut. Tevens wordt de Brief Symptom Inventory
afgenomen om de co-morbiditeit in kaart te brengen. Tevens wordt de Brief
Symptom Inventory afgenomen om de co-morbiditeit in kaart te brengen. Voor het
ondersteunen van de diagnose OCD en PG worden er twee zelfrapportage lijsten
afgenomen respectievelijk de Padua Inventory-R en South Oaks Gambling Scale.
Vervolgens zal er eenmalig de RL-taak en de WCST worden afgenomen. De
resultaten worden met elkaar vergeleken.

De belasting zal ongeveer een halfuur per patient zijn.