Primair:1) Het onderzoeken van serotoninerge HPA-as activatie bij patienten met een depressie episode.2) Het onderzoeken van de effecten van electroconvulsietherapie op serotoninerge HPA-as activatie bij patiënten met eendepressie episode.3) Het…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Stemmingsstoornissen en -afwijkingen NEG
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
• Plasma ACTH
• Serum totaal en vrij cortisol
• Serum prolactine
• Speeksel cortisol
• Bond and Lader Visual Analogue Scale (VAS) voor alertheid, stemming,
opwinding en misselijkheid.
• Adverse Event reportage (AE*s).
Secundaire uitkomstmaten
Farmacokinetiek:
• plasma 5-HTP
Psychometrische parameters:
• Brief Symptom Inventory (BSI);
• Comprehensive Psychopathological Rating Scale (CPRS)
Veiligheid:
• Bloeddruk, hartslag, lichaamstemperatuur, electrocardiogram
Achtergrond van het onderzoek
Afwijkingen in het centrale serotonerge systeem spelen een rol in het ontstaan
en instandhouden van depressieve stoornissen. Dit lijkt zich onder anderen te
uiten in een overgevoelige HPA-as (stress-as). Deze overgevoeligheid blijkt uit
een hyperactief respons van de stress-as na inname van de serotonine voorlopers
L-tryptofaan (L-TRP) en 5-hydroxytryptofaan (5-HTP). Een challenge test
bestaande uit 200mg 5-HTP, 100mg carbidopa voor 5-HTP en 50mg na 5-HTP en 2mg
granisetron kan worden gebruikt om de functie van het serotoninesysteem
betrouwbaar te onderzoeken. 200mg 5-HTP leidt bij gezonde proefpersonen tot een
dosisafhankelijke afgifte can ACTH en cortisol zonder noemenwaardige
bijwerkingen buiten misselijkheid en incidenteel overgeven.
Tot op heden zijn er geen onderzoeken bij depressieve patiënten uitgevoerd
waarbij er gekeken werd naar HPA-as functie voor en na electroconvulsietherapie
(ECT) met behulp van een orale 5-HTP challenge. Dit onderzoek heeft daarom als
doelstelling deze orale 5-HTP challenge toe te passen bij depressieve patiënten
voor en na ECT.
Doel van het onderzoek
Primair:
1) Het onderzoeken van serotoninerge HPA-as activatie bij patienten met een
depressie episode.
2) Het onderzoeken van de effecten van electroconvulsietherapie op
serotoninerge HPA-as activatie bij patiënten met eendepressie episode.
3) Het onderzoeken van de verdraagbaarheid van een 5-HTP challenge bij
patiënten met een depressie episode.
4) Het onderzoeken van de veiligheid van een 5-HTP challenge bij patienten met
een depressie episode.
Secundair:
1) het onderzoeken van de kinetiek van 5-HTP bij patiënten met een depressieve
episode.
2) het onderzoeken van de autonome effecten van 5-HTP (temepratuur, bloeddruk
en hartslag) bij patiënten met een depressieve episode.
3) het onderzoeken van de relatie tussen plasma en speeksel cortisol bij
patiënten met een depressieve episode na het geven van 5-HTP.
4) het onderzoeken van de relatie tussen klinische verbetering (CPRS) en het
5-HTP-challenge response (ACTH, cortisol, prolactin) voor een na een ECT
behandeling.
Pilot studie:
Ter beoordeling van de praktische haalbaarheid en de belasting van de
studieprocedures voor de patienten, wordt een pilot-studie uitgevoerd,
bestaande uit de eerste 5 patienten of de eerste 6 maanden van studie (welke
het eerst van toepassing is). De resultaten van deze pilot-studie zullen ter
beoordeling worden ingediend bij de ethische commissie.
Onderzoeksopzet
Gerandomiseerd, parallel, dubble-blind, placebo gecontroleerde toediening van
een orale 5-HTP challenge voor en na electroconvulsietherapie (ECT).
Het onderzoek zal uit twee delen bestaan, met een interimanalyse na het eerste
deel:
Deel 1: Assymmetrische randomisatie met 2:1 ratio actieve:placebo behandeling.
10 patiënten zullen 5-HTP en 5 patiënten zullen placebo krijgen.
Deel 2: Randomisatie voor het tweede deel zal na het eerste deel plaatsvinden.
In het tweede deel zullen maximaal 10 patiënten 5-HTP en maximaal 5 patiënten
placebo krijgen.
Een pilot studie wordt uitgevoerd met de eerste 5 geincludeerde patienten in
deel 1 of na 6 maanden (afhankelijk van wat zich het eerst voordoet). De
resultaten in de vorm van adverse events, verdraagbaarheid en het aantal
patiënten dat na screening geëxcludeerd werd zullen eerst gerapporteerd worden
bij de METC. Eventuele voortzetting van de studie zal vanzelfsprekend pas
plaatsvinden na beoordeling door de Commissie van de resultaten van de pilot
studie.
Inschatting van belasting en risico
- 2 dagen voor de eerste ECT behandeling en 1 dag na de laatste ECT behandeling
krijgen patiënten of een 5-HTP- of een placebobehandeling.
- Patiënten gebruiken geen medicatie ten tijde van de challenge omdat alle
medicatie afgebouwd zijn voor de ECT behandeling.
- Vragenlijsten worden routinematig afgenomen en vormen geen extra belasting
voor de patiënten.
- De 5-HTP challenge is door het CHDR ontwikkeld en farmacodynamische effecten,
farmacokinetische eigenschappen en veiligheid zijn systematisch onderzocht in
tenminste 5 onderzoeken met gezonde vrijwilligers.
- Gedurende de challenge blijven patiënten voor een periode van 4.5 uur op bed.
- Patiënten krijgen op elke studiedag een intraveneuze canule voor bloedafname.
- Patiënten kunnen tijdelijk kortstondige misselijkheid ten gevolge van 5-HTP
ontwikkelen.
Publiek
Zernikedreef 10
2333 CL Leiden
Nederland
Wetenschappelijk
Zernikedreef 10
2333 CL Leiden
Nederland
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
- Mannen en vrouwen,
- leeftijd 18 - 75 jaar,
- gediagnosticeerd met een depressieve episode volgens DSM-IV,
- geindiceerd voor electroconvulsiebehandeling,
- ondertekend toestemmingsformulier
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
- Ernstige psychotische symptomen,
- Ernstige cognitieve stoornissen, die het meewerken aan de studie en/of het geven van informed consent, beoordeeld door een psychiater, kunnen verhinderen of een MMSE score < 19;
- gebruik van serotonerge antidepressiva gedurende 7 dagen voor de eerste studiedag,
- gebruik van middelen die een effect op de stress-as hebben (met name corticosteroiden) gedurende 2 weken voor de eerste studiedag,
- comorbide post traumatische stress-stoornis (PTSS),
- relevant neuroendocrien lijden (Ziekte van Cushing, ziekte van Addison of adrenalectomie)
- relevant somatisch lijden die de studiedoelstellingen negatief zou beinvloeden,
- allergie voor 5-HTP, carbidopa of granisetron in het verleden,
- drugsgebruik gedurende 2 weken voor de eerste studiedag,
- zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven,
- eerder gebruik van MDMA of ecstasy
- bloeddonatie conform de regelgeving van de bloedbank voor de eerste studiedag
- deelname aan stduei gedurende 90 dagen voor de eerste studiedag of aan meer dan 4 studies in het voorafgaande jaar.
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
EudraCT | EUCTR2008-007089-46-NL |
CCMO | NL25767.058.09 |