STA OP!
Een studie naar de effecten van implementatie van het protocol:
STApsgewijs Onbegrepen gedrag en Pijn bij dementie de baas!

Pijn en onbegrepen gedrag komen frequent voor bij mensen met dementie, maar
zijn vaak moeilijk te herkennen. Om zorgverleners te ondersteunen bij een
stapsgewijze beoordeling en begeleiding/behandeling is in de VS een protocol
ontwikkeld, de *Serial Trial Intervention.*

Het protocol is ontwikkeld om:
1) nauwkeuriger onbegrepen gedrag te beoordelen bij mensen die dit niet meer
goed verbaal kunnen duidelijk maken en 2) een betere en meer op het individu
toegesneden behandeling te geven van zowel fysieke pijnklachten als
gedragsproblemen. De STI maakt gebruik van een breed arsenaal aan
therapeutische opties, variërend van non-farmacologische comfort-interventies
tot pijnmedicatie. Gebruik van het protocol in de Verenigde Staten was
effectief in het verminderen van pijn en onbegrepen gedrag bij mensen met
dementie. Recent hebben wij de vertaling en bewerking van het protocol afgerond
voor de Nederlandse situatie, de STA OP!: (STApsgewijs Onwelbevinden en Pijn
bij dementie de baas!)

Met het cluster gerandomiseerde gecontroleerde onderzoek dat wij tussen
september 2009 en september 2012 gaan uitvoeren wordt de invoering van het
protocol in de Nederlandse verpleeghuissetting en het effect op pijn en
onbegrepen gedrag bestudeerd. Allereerst zullen wij op 1 afdeling een pilot
implementatie uitvoeren, om de inhoud van de training, gebruiksgemak van de
interventie en de gebruikte instrumenten te toetsten. Met hulp van deze
informatie worden de training, instrumenten en implementatie zonodig aangepast.
Vervolgens zal op een aantal psychogeriatrische afdelingen training gegeven
worden over het protocol en zal het protocol worden ingevoerd. In elk
verpleeghuis zijn de evaluatie metingen verspreid over 26 weken.
Verzorgenden/verpleegkundigen en artsen op 10-15 PG-afdelingen in verschillende
verpleeghuizen zullen worden getraind in het werken met de STA OP!.
Vervolgens zullen patiënten die signalen en symptomen van pijn of onbegrepen
gedrag vertonen worden beoordeeld/behandeld met de STA OP!. Alle patiënten
worden ook door verzorgenden/verpleegkundigen van de afdeling op pijn en
depressie beoordeeld. In week 0, 4, 13 en 26 wordt het gedrag van alle
patiënten geobserveerd en beoordeeld. Aan het eind van de onderzoeksperiode
zullen wij de professionals bevragen over proces-variabelen: het daadwerkelijk
gebruik van het protocol, tevredenheid over het protocol, nut van de
beoordeling en de interventies. De dossiers van de patiënten zullen worden
bestudeerd om (verandering in) interventies (zowel medicamenteus als
niet-farmacologisch) in de interventieperiode te bestuderen.

er zijn geen risico's aan het onderzoek verbonden. Meeste gegevens worden door
observatie verkregen, alleen het met een wattenstaafje afnemen van
wangslijmvlies kan als eninszins belastend worden ervaren.