Een online test benadering met betrekking tot het meten van met kanker en kanker behandeling geassocieerde cognitieve problemen.

Cognitieve problemen komen bij een groot aantal kankerpatiënten na behandeling
voor. Neuropsychologisch onderzoek heeft uitgewezen dat dergelijke cognitieve
problemen nog tot jaren na afloop van de behandeling met bepaalde combinaties
cytostatica bestaan, met name op het gebied van aandacht, geheugen en snelheid
van informatieverwerking. Fundamenteel humaan en dieronderzoek laat structurele
veranderingen in het brein zien na toediening van bepaalde soorten cytostatica.
Cognitieve problemen zijn belastend in het dagelijks leven van patiënten;
kunnen de mogelijkheden voor werk en studie beperken en beïnvloeden hiermee de
kwaliteit van leven. Neuropsychologisch onderzoek biedt een objectieve meting
van het cognitief functioneren en is belangrijk voor kankeronderzoek om 1)
behandelingen te evalueren op hun cognitieve bijwerkingen; 2) voor het
vaststellen van cognitieve problemen bij patiënten na kanker en
kankerbehandeling en voor het geven van richting aan interventies. Traditionele
NPO's zijn tijds- en arbeidsintensief omdat ze in het bijzijn van een
testleider via pen-en-papier of op de computer moeten worden afgenomen.
Hierdoor zijn in de meeste studies het aantal onderzochte patiënten tot nu toe
klein. Dit vormt een knelpunt voor de gewenste vooruitgang in kennis op het
gebied van kanker behandeling en cognitie. Juist omdat er vele verschillende
behandelmethoden worden gebruikt en omdat niet alle patiënten en niet alle
cognitieve functies in dezelfde mate worden aangedaan, zijn grotere aantallen
patiënten nodig om cruciale vragen over de relatieve cognitieve toxiciteit van
specifieke therapieën en de risicofactoren voor het krijgen van dergelijke
problemen te beantwoorden.
Online neuropsychologisch onderzoek kan eraan bijdragen om in een relatief
korte tijd en met relatief lage kosten veel data te verkrijgen. Een online
cognitieve testbatterij zou dus een belangrijke bijdrage kunnen leveren binnen
het onderzoek naar kanker en cognitie.

Het hier voorgestelde project heeft tot doel een toegankelijke en genormeerde
neuropsychologische online testbatterij te ontwikkelen. Het zal een korte test
zijn gericht op de cognitieve domeinen die in eerder onderzoek het meest
gevoelig zijn gebleken voor de nadelige effecten van chemotherapie. Deze
domeinen zijn: leren en geheugen, aandacht, executief functioneren en
informatie verwerkingssnelheid. Per domein worden er 1 à 2 tests gekozen. De
afzonderlijke tests worden ontwikkeld aan de hand van bestaande traditionele
neuropsychologische tests met adequate psychometrische eigenschappen. De
uiteindelijke online testbatterij zal gevoelig moeten zijn voor het meten van
cognitief disfunctioneren geassocieerd met behandeling voor kanker en tot
optimale testprestaties (die daadwerkelijk het vermogen van patiënten
weergeven) in ongecontroleerde settingen moeten leiden. De test zal volledig
worden onderzocht op bruikbaarheid, convergente validiteit, context validiteit
en test-retest betrouwbaarheid en worden voorzien van passende referentiedata.
Op deze manier zal er een test ontstaan die klaar is om in te zetten bij
grootschalig onderzoek naar kanker en cognitie.
Een dergelijke testmethode stelt ons in staat cognitieve bijwerkingen van
(nieuwe) therapieën vroegtijdig te signaleren, cognitief functioneren pre- en
post therapie te monitoren en om -uiteindelijk- individuele patiënten te
identificeren die risico lopen op cognitieve problemen. De verkregen kennis kan
oncologen ondersteunen in de keuze tussen bepaalde therapieën, cognitieve
onderzoekers sturen bij het ontwikkelen van interventies, en patiënten helpen
bij het optimaliseren van hun kwaliteit van leven na kanker.

Deze observationele studie is een samenwerking tussen de afdeling Psychosociaal
onderzoek en Epidemiologie van het NKI-AVL, de afdeling Psychonomie van de
Universteit van Amsterdam en de afdeling Communicatie Wetenschappen van de
Vrije Universiteit.

Aan het onderzoek zijn geen risico's verbonden. Het uitvoeren van de
neuropsychologische tests wordt over het algemeen als niet al te belastend
ervaren. De deelnemers worden maximaal twee keer getest. De testafnames zullen
thuis en in het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis plaatsvinden (afhankelijk van
de onderzoeksgroep alleen thuis of op beide locaties). Reiskosten en eventuele
parkeerkosten worden vergoed.
Verder wordt er in verband met het gebruik van het internet in het bijzonder
gelet op een zeer zorgvuldige omgang met en opslag van de data. Privacy wordt
gewaarborgd door het gebruik van data versleuteling tijdens het versturen via
het internet, een beveiligde MySQL database en een aparte database voor de
contactinformatie van deelnemers inclusief unieke code en exclusief
testuitslagen.