"Feeling the beat": De neurofysiologische basis van cueing bij de ziekte van Parkinson

Algemeen wordt aangenomen dat bewegingen in respons op externe cues relatief
gespaard zijn bij de ziekte van Parkinson, hetgeen een basis geeft voor
rehabilitatie met ritmische cues. Er is echter ook groeiend bewijs dat
Parkinson patienten niet gevoelig zijn voor regelmatige omgevingspatronen en
moeite hebben regelmaat waar te nemen. In ons onderzoek wordt geprobeerd deze
paradox te verklaren, enerzijds om de functie van de basale ganglia beter in
kaart te brengen, anderzijds om de zin van cueing te onderzoeken en de
toepassing, zo mogelijk, te verbeteren.

We onderzoeken de neurofysiologie van cueing met behulp van met
magnetoencephalografie geregistreerde hersengolven. Trage hersengolven, maar
ook gekoppelde snellere golven synchroniseren met externe cues en vormen
vermoedelijk de basis van het effect van cues. Om dit te toetsen wordt in ons
onderzoek deze tendens tot spontane synchronisatie vergeleken in patienten en
controles. Naast de tendens tot synchronisatie zelf, is het belangrijk vast te
stellen welke hersengebieden normaal en welke gebieden abnormale synchronisatie
vertonen. Tezamen geeft dit inzicht in de mogelijkheden en beperkingen van
cueing, en in de rol van hersengolven in de pathofysiologie van de ziekte van
Parkinson.

De belangrijkste hypothese van het onderzoek is dat bij de ziekte van Parkinson
een deficiente "entrainment" bestaat van trage hersenpotentialen. Eerder werk
van onze groep heeft hiervoor reeds enige onderteuning gegeven. Om nu vast te
stellen in welke mate dit gebrek aan entrainment een beperking vormt voor
cueing strategieen in revalidatie, of geremedieerd kan worden door revalidatie,
onderzoeken we de volgende vragen:
(i) Is de deficiente entrainment van trage hersengolven een probleem van
entrainment per se, of is er een abnormale generatie van deze trage golven?
(ii) Is deficiente entrainment beperkt tot trage potentialen of zijn snellere
oscillaties ook betrokken?
(iii) Heeft abnormale entrainment/reactiviteit daadwerkelijk gevolgen voor
motorische functies en gevoeligheid voor regelmatige stimulatie?
(iv) Wat is het perspectief voor een modificatie van cueing strategieen,
zodanig dat ondanks beperkte entrainment cues toch benut kunnen worden?

Observationeel onderzoek. Het onderzoek bestaat uit 5 afzonderlijke
experimenten:

Experiment 1: Spontane entrainment van trage hersengolven door ritmische stimuli
Experiment 2: Ontkoppeling van trage hersengolven en snellere oscillaties
Experiment 3: Selectieve entrainment bij aanbieding van competitieve ritmes
Experiment 4: Oscillatore entrainment en geinstrueerd gebruik van ritmische
structuur
Experiment 5: Temporele koppeling van deliberatie en bewegingsexecutie

Er is geen risico verbonden aan MEG metingen. De tijdinvestering is ~2 uur voor
het MEG experiment (inclusief voorbereiding en uitleg na de taak), plus een
extra 1/2 uur voor een MRI scan als deze niet eerder verricht is (voor
onderzoek of medische reden).