Meten van het effect van continue dopaminerge stimulatie op nachtelijke bewegingen bij de ziekte van Parkinson

De ziekte van Parkinson (ZvP) is een neurodegeneratieve ziekte die gekenmerkt
wordt door motore symptomen zoals hypokinesie, rigiditeit, tremor en posturele
instabiliteit. Deze klachten kunnen echter ook gedurende de nacht aanwezig
zijn. De helft van de parkinsonpatiënten klaagt over moeite met omdraaien in
bed. Deze nachtelijke hypokinesie wordt beschouwd als een van de oorzaken van
het voorkomen van slaapproblemen bij deze patiëntenpopulatie. De diagnose
nachtelijke hypokinesie is tot op heden gebaseerd op de anamnese. Er is echter
vraag naar een eenvoudig te gebruiken meetinstrument dat nachtelijke bewegingen
kan registeren, het liefst in de thuissituatie. Dit instrument zou kunnen
worden ingezet als diagnostisch middel, maar ook als evaluatie van ingezette
therapie. Recentelijk is de Dynaport Minimod (McRoberts, Den Haag) ontwikkeld
om nachtelijke bewegingen te registeren. Het is een triaxiale accelerometer
speciaal ontwikkeld om de positieveranderingen over de nacht te meten. Een
validatie studie met actigrafie en polysomnografie bij patiënten verdacht van
slaap apneu toonde dat het instrument goed bruikbaar was om
houdingsveranderingen en fysieke activiteit over de nacht te registeren.

Nachtelijke hypokinesie wordt behandeld met nachtelijke dopaminerge therapie.
Soms is een avonddosis dopaminergica voldoende, vaak echter geeft langzame
afgifte dopaminergica een beter resultaat. Responsfluctuaties kunnen de
behandeling echter bemoeilijken. In deze gevallen gaat de voorkeur uit naar
continue dopaminerge stimulatie, zoals rotigotine. Rotigotine verbeterd
responsfluctuaties tijdens de dag en studies tonen aan dat het de
slaapkwaliteit gemeten met vragenlijsten verbeterd. het is echter niet bekend
of deze verbetering van slaapkwaliteit veroorzaakt wordt door verbeterde bed
mobiliteit.

Primair:
- Onderzoeken van het effect van rotigotine op nachtelijke hypokinesie

Secundiar:
- Bestuderen van de mogelijkheid tot het meten van de aanwezigheid en de ernst
van nachtelijke hypokinesie in de thuissetting
- Correleren van veranderingen in slaapkwaliteit met verandering van
nachtelijke bewegingen na behandeling met rotigotine

We zullen patiënten onderzoeken die rotigotine voorgeschreven krijgen als
onderdeel van hun normale behandeling. Nachtelijke bewegingen worden
geregistreerd door middel van bewegingssensoren gedurende drie nachten, zowel
voordat de medicatie is gestart als na een stabiele medicatieperiode van een
maand. Daranaast zullen vragenlijsten mbt tot slaapkwaliteit worden afgenomen.

De rotigotinepleisters kunnen, net als alle andere medicijnen bijwerkingen
hebben. Bij rotigotine zijn de meest voorkomende bijwerkingen huidreacties op
de plek waar de pleister zit, misselijkheid, droge mond of verwardheid. Hoewel
de bewegingssensor klein is zou hij kunnen hinderen tijdens het slapen.