Variabiliteit in intracraniele druk bij migrainepatienten; een prospectieve studie met als doel veranderingen in intracraniele druk in verschillende fasen van een migraine aanval te evalueren.

Achtergrond
Migraine is een hoog prevalente, multifactoriele hersenaandoenign die wordt
gekarakteriseerd door chronische, aanvalsgewijze, aanvallen van ernstige
hoofdpijn met autonome symptomen (migraine zonder aura) en in een derde van de
patienten met tijdelijke neurologische verschijnselen (migraine met aura).
Alhoewel de pathophysiologie van de migraine en aura bijna geheel duidelijk
zijn, is nog onduidelijk welke triggerende mechanismen een migraine aanval
kunnen initieren, en wat de mogelijk rol is van veranderingen in intracraniale
druk (ICP) in relatie met de hoofdpijn.

Klinisch lijken ziekten met bekende ICP veranderingen (zoals tumor cerebri;
post-punctionele hoofdpijn) op migraine , inclusief de hoofdpijn, de
misselijkheid en braken. Echter, de relatie tussen ICP veranderingen em
migraine is niet duidelijk. Recent is een non-invasieve methode ontwikkeld, die
ICP veranderingen kan meten m.b.v. evoked otoacoustic emissions (EOAEs),
waardoor frequentere en multipele metingen mogelijk zijn zonder de nadelen van
de gangbare, invasieve technieken zoals een ruggenprik of katheter in de
hersenen. Deze nieuwe techniek stelt ons in staat om naar het beloop van ICP
tijdens de verschillende migraine aanvalsfasen te kijken, inclusief de
prodromale, ictale en post-ictale fase. Kennis over ICP veranderingen in
migraine leert ons meer over de pathophysiologie van migraine.

Doelstellingen
Onze belangrijkste hypothese is dat ICP een dynamisch profiel in de loop van
de verschillende fasen bij een migraine aanval toont. Daarom streven wij ernaar
om dynamische veranderingen in ICP te detecteren in relatie tot de
verschillende fasen van de migraine-aanval. In concreto, zijn de belangrijkste
doelstellingen:
- Het vergelijken van ictale ICP met interictale ICP bij migrainepatiënten en
deze correleren met klinische kenmerken;
- Het vergelijken van ictale ICP reactiviteit met interictale ICP reactiviteit
bij migrainepatiënten en deze correleren met klinische kenmerken;
- Het vergelijken van de basale ICP (reactiviteit) van migrainepatiënten
versus gezonde controles

Secundaire doelstellingen per onderdeel van de studie zijn:
- deel I; Correleren van in situ manometrie metingen met niet-invasieve
EOAE-gebaseerde ICP metingen;
- Deel II / III; interictale ICP (reactiviteit) bij migrainepatiënten
vergelijken met de baseline ICP (reactiviteit) bij gezonde controles;
- Deel IV; om metingen via lumbale manometrie met niet-invasieve
EOAE-gebaseerde ICP metingen in migraine en helathy controles te correleren;
- Deel V; om metingen via lumbale manometrie met niet-invasieve
EOAE-gebaseerde ICP metingen bij patiënten uit de klinische neurologie /
polikliniek te correleren

Methoden en Design
ICP metingen via EOAEs zullen uitgevoerd worden (op non-invasieve wijze middels
een meting via de gehoorgang vergelijkbaar met een oortemperatuurmeting) in
verschillende groepen:

Deel I - EOAE gebaseerd ICP metingen worden tweemaal uitgevoerd bij patiënten
die routinematig in situ manometrie ondergaan op de IC/MC, voor on-site
validatie van deze nieuwe non-invasieve techniek.
Deel II - bij migrainepatiënten (zonder aura) zullen EOAE-gebaseerd
ICP-metingen prospectief worden uitgevoerd tijdens een migraine-aanval (binnen
0-3 uur na het begin van de hoofdpijn bij voorkeur voorafgaand aan het nemen
van de anti-migraine therapie) en in de interictale fase (> 3 dagen na de
aanval van beëindiging). Indien mogelijk, zullen ook metingen worden uitgevoerd
in de prodromale (tussen 4-48 uur voorafgaand aan de acute aanval) en de
postictale fase (2-24 uur na de pijn te verlichten). Metingen zullen worden
uitgevoerd in drie verschillende lichaamshoudingen (rechtop, liggend en ligend
met het lichaam/hoofd in 20 * gekanteld) bij de patiënt thuis.
Deel III - Bij gezonde vrijwilligers - gematchd met migrainepatiënten in deel
II - zullen EOAE-gebaseerd ICP metingen twee keer verricht worden in drie
verschillende lichaamshoudingen.
Deel IV - bij patiënten die deelnemen aan een andere LUMC studie (CME P07.079),
die lumbaalpunctie en lumbale manometrie ondergaan als onderdeel van dat
betreffende onderzoek, zullen EOAE-gebaseerd ICP-metingen worden uitgevoerd in
verschillende lichaamshoudingen.
Deel V - bij patiënten bezoek aan de Neurologie kliniek en polikliniek die een
normale diagnostische lumbaalpunctie ondergaan, zulen EOAE gebaseerd
ICP-metingen worden uitgevoerd (in verschillende lichaamshoudingen, waar
mogelijk)

Intra-individuele vergelijkingen zullen worden uitgevoerd met behulp van
passende statistische methoden waarbij het significantieniveau ingesteld is op
p <0,05.

Deze non-invasieve ICP metingen zijn vergelijkbaar met het temperatuurmetingen
via het oor, dat wil zeggen niet pijnlijk, kort in tijd (max 5 min) zonder
bekende bijwerkingen.Het enige discomfort dat proefpersonen kunnen ervaren zijn
de geluidjes die worden uitgezonden via de oordop, en het eventueel voelen
zitten van de oordop in de gehoorgang. Beiden zijn echter onwaarschijnlijk
omdat gezonde vrijwilligeres in een eerdere pilot studie dit niet meldden.