Genetisch en stamcel onderzoek bij het pancreascarcinoom, een multidisciplinair intitiatief

Het pancreascarcinoom heeft een sombere prognose. Op het moment biedt resectie,
waar slechts een klein deel van de patiënten bij presentatie voor in aanmerking
komt, de enige kans op genezing. De 5 jaars overleving na resectie is minder
dan 10 procent. Door de massale stromareactie rond tumor(stam)cellen zijn deze
erg ongevoelig voor de huidige chemotherapeutica. Meer inzicht in zowel de
veranderde interactie van de maligne gedegenereerde cellen met het stroma
(niche) en de genetische mutaties die hieraan mogelijk ten grondslag liggen,
kunnen een nieuw aanknopingspunt bieden voor nieuwe therapieën. Het correleren
van tumorbiologische parameters aan de klinische en pathologische patiëntdata
kan wellicht leiden tot het identificeren van subgroepen die meer of minder
baat hebben bij chirurgische of chemotherapeutische therapie. Op dit moment
wordt niet op gestandaardiseerde wijze materiaal verzameld voor dergelijk
onderzoek. Een biobank, opgericht volgens de meest recente richtlijnen kan hier
een waardevolle rol in spelen.

Eerste doel: Meer inzicht verkrijgen in het gedrag van tumor(stam)cellen in
relatie tot hun niche (stroma), genetische mutaties, veranderde RNA expressie
en expressie van tumormarkers in serum, om zo de prognose per patiënt beter in
te kunnen inschatten. Dit zal naar verwachting leiden tot meer op de
individuele patiënt gerichte therapie.

Tweede doel: Het creëren van een optimaal logistiek netwerk, binnen het biobank
concept, tussen de afdelingen Chirurgie, Pathologie, Medische Oncologie en het
Centrum voor Experimentele Moleculaire Geneeskunde in het Academisch Medisch
Centrum, om te komen tot gestandaardiseerde collectie van materiaal en op die
wijze de biologische integriteit van het pancreasweefsel te verhogen. Dit
vanzelfsprekend om het eerste doel te kunnen realiseren.

Er wordt een biobank gecreëerd met prospectief verzamelde weefsels. Vervolgens
worden observationele studies (mbv technieken zoals DNA/RNA isolatie,
microarray, celkweken en xenotransplantatie) uitgevoerd met weefsel uit de
biobank (primaire tumoren, metastasen, bloed).

Er bestaan voor de deelnemende patiënten geen extra andere belasting en
risico's dan die van de gangbare diagnostische en therapeutische procedures. De
studie kan mogelijk toekomstige patiënten helpen door meer inzicht in de
tumorbiologie.