Doel van het onderzoek is het verbeteren van de diagnostiek van recidividerende unipolaire en bipolaire stoornissen met biomarkers op neuropsychologisch en neurobiologisch niveau, door te onderzoeken of affectieven neuropsychologische tests en fMRI…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Stemmingsstoornissen en -afwijkingen NEG
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
We zullen prestaties bij de emotionele cueing taak vergelijken tussen
unipolaire patienten, bipolaire I / II patienten en gezonde controles aan de
hand van reactietijden, aantal omissies en aantal fouten. Dezelfde
uitkomstmaten worden onderzocht bij de neuro-imagingtaken. We vergelijken
responsen in het brein tijden fMRI-taken ten opzichte van controlecondities
tussen unipolaire patienten, bipolaire patienten en gezonde controles. We
vergelijken responsen in tevoren gedefineerde ventrale en dorsale
hersengebieden (dorsolaterale prefontale cortex, ventrale prefontale cortex,
orbitofrontale, limbische en subcortical regio's).
Secundaire uitkomstmaten
Niet van toepassing
Achtergrond van het onderzoek
Het onderzoek betreft de diagnose van uni- en bipolaire stoornissen. Het is van
groot belang zo vroeg mogelijk tussen beide stoornissen te differentieren,
aangezien de behandeling verschilt en verkeerde behandeling grote negatieve
gevolgen kan hebben. De diagnose is echter vaak onduidelijk: ten eerste
verschillen de klinische kenmerken van een uni- en bipolaire depressie niet
duidelijk, ten tweede is het vaak moeilijk te achterhalen of zich ooit een
hypomane of manische episode heeft voorgedaan en ten derde kan een eerste
(hypo)manie zich nog lang na een depressie aandienen. Huidige diagnostische
hulpmiddelen (dat wil zeggen; vragenlijsten en interviews) zijn echter niet erg
sensitief, waardooor er een diagnostisch grijs gebied van vals-negatieve
uitslagen voor bipolaire stoorissen ontstaat. Dit grijze gebied vraagt om
aanvullend onderzoek, bijvoorbeeld om ziektespecifieke hersenprocessen
(biomarkers) aan te tonen. Resultaten van recent affectief neuropsygologisch
onderzoek en fMRI studies wijzen op verschillen in emotieverwerking tussen uni-
en bipolaire patienten; deze instrumenten zijn dan ook veelbelovend als
diagnostische hulpmiddelen ter differentiatie. Tot nu toe zijn er echter maar
zeer weinig studies die uni- en bipolaire in dit opzicht direct vergeleken
hebben; bovendien werd in de meeste onderzoeken medicijn gebruik toegestaan,
wat een belangrijke storende factor kan zijn geweest. Om de waarde van
affectieve neuropsychologische tests en fMRI voor diagnostiek aan de hand van
biomarkers te onderzoeken, zijn nieuwe studies en replicatie nodig van eerdere
resultaten, met directe vergelijking van medicatievrije uni- en bipolaire
patienten. hiertoe zullen wij deze patientengroepen en gezonde controles
neuropychologische en fMRI taken laten uitvoeren die een beroep doen op
hersenfuncties die betrokken zijn bij emotieverwerking.
Doel van het onderzoek
Doel van het onderzoek is het verbeteren van de diagnostiek van recidividerende
unipolaire en bipolaire stoornissen met biomarkers op neuropsychologisch en
neurobiologisch niveau, door te onderzoeken of affectieven neuropsychologische
tests en fMRI als diagnostisch instrument kan worden ingezet.
Onderzoeksopzet
Het onderzoek is een crossectionele studie met ambulante patienten, met een
prospectieve follow- up van 2.5 jaar.
Inschatting van belasting en risico
Voor de deelnemers is er geen direct voordeel, daar staat tegenover dat het
onderzoek weinig belastend en niet schadelijk is. Alle depressieve patienten
worden behandeld volgens de richtlijnen
Publiek
Meibergdreef 5
1105 AZ Amsterdam
NL
Wetenschappelijk
Meibergdreef 5
1105 AZ Amsterdam
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Unipolaire en bipolaire I en II patienten (beide geslachten): leeftijd 20-60 jaar zonder huidige depressie, minimaal 2 depressieve episoden met remissie tussen de episoden; leeftijd eerste episode * 30 jaar; ziekteduur * 5 jaar sinds eerste episode.
Voor BD I/ II bovendien : minimaal 1 manische episode (vastgesteld middels de SCID); niet slechts tijdens antidepressivumgebruik.
Gezonde controles: leeftijd 20-60 jaar; euthym (IDS * 14)
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Unipolaire en bipolaire I / II patienten; elektroconvulsietherapie binnen 2 maanden voor de scan, huidige (hypo)manie (Young Mania Rating Scale(YMRS) >8) tijdens begin studie of in de 4 maanden ervoor; huidige depressieve episode of HDRS> 16; atypische depressie; huidige comorbide As I stoornis; duidelijke klinische diagnose van cluster B persoonlijkheidsstoornis (blijkens eerdere documentatie en/of voorgeschiedenis van recidiverende tentamina suicidii en/of automutilatie); huidig gebruik van psychotrope farmaca (antidepressiva, anticonvulsiva, stemmingstablisatoren die korter dan 2 maanden voor de scan gestopt zijn.) Incidenteel benzodiazepinegebruik is toegestaan. mits dit gestopt wordt voor het scannen.
Voor unipolaire patienten bovendien voorgeschiedenis van (hypo)mane ontregeling op antidepressiva, familieanamnese positief voor bipolaire stoornis. Gezonde controles: ooit een psychiatrische diagnose (AsI); huidige diagnose van alcohol- of middelenafhankelijkheid; eerste graads familielid met een psychiatrische diagnose; gebruik van psychotrope medicatie.
Alle proefpersonen: voorgeschiedenis van trauma capitis of neurologische aandoening, ernstige somatische aandoening, claustrofobie, metalen implantaten.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL36226.018.11 |