PTSS in kinderen: onderliggende werkingsmechanismen en behandeling

De prevalentie van het meemaken van traumatische gebeurtenissen bij kinderen is
hoog. Hoewel de meeste kinderen geen posttraumatische stressklachten behouden
na het meemaken van een traumatische gebeurtenis, ontwikkelt een significante
minderheid (10 tot 35 procent) wel een posttraumatische stressstoornis (PTSS).
PTSS is een chronische angststoornis die op korte en lange termijn invloed
heeft op de psychische gezondheid, het sociale leven en academisch
functioneren. Een effectieve behandeling is daarom van groot belang.
Traumagerichte Cognitieve Gedragstherapie (TG-CGT) en Eye Movement
Desensitization en Reprocessing (EMDR) laten veelbelovende effecten bij
kinderen zien. Veel kinderen zijn gebaat bij psychotherapie maar een
substantiële groep kinderen laat geen of weinig verbetering zien in de
symptomatologie. Er is onvoldoende inzicht in de mechanismen van het
ontwikkelen van PTSS en behandeleffecten. Deze inzichten kunnen helpen kinderen
te identificeren die in de risicogroep vallen voor het ontwikkelen van PTSS.
Bovendien kunnen verwijzingen en behandelstrategieën effectiever verlopen, met
name voor kinderen die niet op de behandeling reageren. Derhalve zijn studies
over de neurobiologische werkingsmechanismen van PTSS bij kinderen nodig.

1. Fysiologische, endocrinologische en neurale verschillen tussen kinderen met
en zonder PTSS achterhalen
2. Onderzoeken of neurobiologische behandeleffecten van TG-CGT en EMDR
verschillen en zo ja, hoe?
3. Onderzoeken of neurobiologische behandeleffecten over een langere periode
behouden blijven
4. De relatie tussen psychometrische, neuroimaging, fysiologische en
endocrinologische maten onderzoeken
5. Onderzoeken of neurobiologische maten gebruikt kunnen worden om
behandelrespons en terugval na behandeling te voorspellen

Het project bestaat uit twee opeenvolgende delen: Het eerste deel is een
cross-sectionele vergelijking tussen kinderen die blootgesteld zijn aan een
traumatische gebeurtenis zonder PTSS te ontwikkelen en kinderen die wel PTSS
ontwikkelen na aanleiding van een traumtische gebeurtenis. De volgende
neurobiologische maten worden afgenomen: neuroimaging, endocrinologische en
fysiologische metingen.
In een aansluitend longitudinaal deel zullen de bovengenoemde neurobiologische
metingen afgenomen worden bij kinderen die PTSS hebben ontwikkeld.
We maken gebruik van een PROBE design (prospective randomized open label
blinded endpoint). Er zijn in totaal drie meetmomenten. De cross-sectionele
vergelijking vindt vóór het begin van de behandeling plaats. Voor het
longitudinale deel worden metingen aan het eind van de behandling uitgevoerd en
zes maanden nadat de behandeling is afgerond. Aan de longitudinale vergelijking
nemen kinderen zonder PTSS niet deel. Elk meetmoment bestaat uit twee
afspraken, één voor de fysiologische meting en één voor de neuroimaging
procedure.

Er zijn geen risico's verboden aan deelname aan het onderzoek. Er is echter wel
sprake van een belasting in de vorm van tijdsinvestering. Kinderen zonder PTSS
zullen ongeveer 3,5 uur aan het onderzoek besteden; voor kinderen met PTSS is
dit zes uur. Voor kinderen met PTSS worden afspraken voor onderzoeksdeelname
zoveel mogelijk gekoppeld aan afspraken die zij in het kader van de standaard
zorg bij de Bascule hebben. Zo wordt extra reistijd vermeden.