Onderzoek naar het gebruik van drukmetingen in de schoenen voor het optimaliseren van podotherapeutische zolen bij patiënten met reumatoïde artritis en voetklachten.
Pilotstudie.

Voetklachten komen veel voor bij patiënten met een reumatische aandoening.
Ongeveer 90% van de patiënten met reumatoïde artritis (RA) krijgt gedurende de
ziekte te maken met pijnlijke voeten of enkels. Uit gegevens die binnen Reade
verzameld zijn bij RA patiënten, blijkt dat in het begin van de ziekte ongeveer
70% van de volwassen patiënten ontsteking in één of meer gewrichten van de
voorvoet heeft. Na (medicamenteuze) behandeling daalt dat percentage naar 40%.
Het percentage patiënten dat röntgenologische schade aan de voorvoetgewrichten
heeft neemt toe van ongeveer 20% in het begin van de ziekte naar 60% na 8 jaar
ziekte. Voetklachten leiden tot pijn bij activiteiten, zoals staan, lopen en
traplopen. Ongeveer 40% van de patiënten ervaart loopproblemen gedurende de
eerste 8 jaar van de ziekte.
De behandeling van voetklachten kan medicamenteus, operatief en/of conservatief
zijn. Conservatieve behandeling bestaat onder andere uit het verschaffen van
zolen voor in de schoen (inlays). De inlays worden aangemeten door een
podotherapeut, op verwijzing van een revalidatiearts of reumatoloog. Het doel
van deze inlays is het herverdelen van de druk onder de voeten (plantaire
voetdruk) aangezien hoge plantaire voetdruk geassocieerd is met
gewrichtsbeschadiging en pijn. Het bepalen van hoge plantaire voetdruk gebeurt
veelal door middel van inspectie en het maken van een blauwdruk. Uit onderzoek
van Guldemond et al bij patiënten met voorvoetklachten blijkt dat deze methode
veel variatie geeft in het lokaliseren van hoge plantaire voetdruk en
onbetrouwbaar is. De aanbeveling van dit onderzoek is om drukmetingen in de
schoen (insole drukmetingen) te doen om de plantaire voetdruk juist te
lokaliseren. Ook in de klinische praktijk blijkt de huidige aanpak niet
optimaal; patiënten met een reumatische aandoening komen vaak meerdere keren
terug naar de podotherapeut omdat de inlays niet het gewenste effect hebben op
het verminderen van de pijnklachten.
Voor deze studie zullen insole drukmetingen worden gebruikt als diagnostisch
hulpmiddel voor het optimaliseren van inlay. Als de insole drukmeting met de
inlays uitwijst dat de plantaire voetdruk onvoldoende is veranderd, zullen de
inlays worden aangepast. Meerdere rondes van insole drukmetingen en
aanpassingen kunnen plaatsvinden om de inlays te optimaliseren. Door gebruik
te maken van insole drukmetingen kan de patiënt naar verwachting na één
behandelsessie inlays meenemen waarvan de drukverdeling optimaal is en daardoor
sneller zullen leiden tot pijnreductie. Een vergelijkbare methode van
aanpassing van de zool op basis van insole drukmetingen wordt al toegepast bij
patiënten met diabetes mellitus (Bus et al). Bij patiënten met diabetes
mellitus wordt de optimalisatie van de druk op basis van insole drukmetingen
gebruikt bij het aanpassen van inlays in orthopedische schoenen om te voorkomen
dat patiënten een recidief ulcus ontwikkelen.

Guldemond, N. A., Leffers, P., Nieman, F. H., Sanders, A. P., Schaper, N. C.,
and Walenkamp, G. H.Testing the proficiency to distinguish locations with
elevated plantar pressure within and between professional groups of foot
therapists.2006;7:93-

Bus, S. A., Haspels, R., and Busch-Westbroek, T. E.Evaluation and optimization
of therapeutic footwear for neuropathic diabetic foot patients using in-shoe
plantar pressure analysis.2011;34:1595-1600.

Het doel van dit project is het evalueren van een innovatief protocol voor het
optimaliseren van inlays op basis van insole drukmetingen voor patiënten met
RA. Het protocol zal worden geëvalueerd op de volgende aspecten: (i) het proces
van optimaliseren van de inlays op basis van insole voetdrukmetingen
(feasibility) en (ii) het resultaat van de inlays op het herverdelen van
plantaire voetdruk, pijn en functioneren.

Deze studie wordt uitgevoerd in de vorm van een pilotstudy. Veertig RA
patiënten worden behandeld volgens het innovatieve protocol. De behandeling zal
worden uitgevoerd in een behandelsessie en een controlesessie na 2 maanden. De
behandelsessie bestaat uit een diagnostische fase (T0) en een interventie fase.
Tijdens de interventie fase worden inlays gemodelleerd en, indien nodig,
geoptimaliseerd d.m.v. meerdere rondes van insole drukmetingen en
inlay-aanpassingen, met een maximum van 3 rondes.
In de controlesessie (T1) worden nogmaals insole drukmetingen uitgevoerd.
Indien nodig, zullen de inalys worden aangepast in het kader van regulier
podotherapiezorg.

De podotherapiebehandeling in het kader van deze studie is gelijk aan de
behandeling binnen de reguliere podotherapiezorg in Reade. De reguliere zorg
bestaat uit metingen in het klinimetrielaboratorium en een intake bij de
podotherapeut, dit neemt 2,25 uur in beslag. Daarnaast vindt binnen de
reguliere zorg na 2 maanden een controle afspraak plaats. Deze bestaat wederom
uit metingen in het klinimetrielaboratorium en een afspraak bij de
podotherapeut. Deze controle afspraak neemt 1 uur in beslag.
De patiëntenbelasting voor deze studie verschilt op enkele punten van de
reguliere podotherapiezorg in Reade en wordt waar mogelijk geminimaliseerd.

Extra belasting voor de patiënt:
-De intake zal maximaal 45 minuten langer duren i.v.m. meten en mogelijk
aanpassen van de inlays.
-Aan het eind van het behandeltraject vindt een interview plaats, met 10 van de
40 deelnemende patiënten, over hoe de patiënt de behandeling ervaren heeft en
of hij/zij suggesties heeft voor verbetering. Dit interview zal aansluitend aan
de controle afspraak plaatsvinden en duurt maximaal 45 minuten.
-Aan het eind van het behandeltraject zal, bij alle patiënten, een uitgebreide
tevredenheidvragenlijst worden afgenomen.

Voordelen voor de patiënt:
-Behandeling volgens het innovatieve protocol is tijdsefficiënter en naar
verwachting effectiever. De patiënt kan direct optimale inlays mee naar huis
nemen en hoeft naar verwachting niet tussentijds terug te komen voor
aanpassingen aan de inlays.

Risico inschatting
Aangezien de podotherapeutische behandeling in het kader van dit project gelijk
is aan de behandeling binnen de reguliere podotherapeutische zorg zijn er geen
extra risico*s aan deze studie verbonden.