Inzicht in de relatie tussen voedingstoestand, bewegingsactiviteit, vermoeidheid en kwaliteit van leven bij kinderen gediagnosticeerd met hematologische en solide maligniteiten: een pilotonderzoek

Voedingstoestand, bewegingsactiviteit, vermoeidheid en kwaliteit van leven zijn
allemaal apart bestudeerd bij kinderen die gediagnosticeerd zijn met solide of
hematologische maligniteiten. Door de toegenomen overlevingskans in de laatste
tientallen jaren, zijn deze aspecten steeds belangrijker geworden.

Uit de literatuur komt naar voren dat zowel bewegingsactiviteit als
voedingstoestand de kwaliteit van leven en zelfs de overlevingskans
beïnvloeden. Doordat bewegingsinactiviteit bijwerkingen, door kanker of de
behandeling ervan, verergert, wordt er verondersteld dat
bewegingsactiviteit deze bijwerkingen tegengaat en daardoor kwaliteit van
leven, vermoeidheid, behandelingsuitkomst en de overlevingskansen verbetert.
Voeding wordt ook in verband gebracht met kwaliteit van leven,
overlevingskansen en tolerantie ten op zichte van chemotherapie bij kinderen
die een anti-kankerbehandeling ondergaan.

Echter, de interactie tussen de vier variabelen voedingstoestand,
bewegingsactiviteit, vermoeidheid en kwaliteit van leven is tot nu toe niet
onderzocht in een enkele studie. Hierdoor is het onbekend of, en zo ja, hoe ze
elkaar beïnvloeden gedurende de kankerbehandeling.

Deze pilotstudie is een follow-up van voorgaand onderzoek aan het Beatrix
Kinderziekenhuis van het UMCG dat keek naar de voedingstoestand van kinderen
met kanker gedurende de behandeling. Er is bovendien in een review onderzoek
gedaan naar de energiebalans en mogelijke veranderingen hierin (overgewicht of
ondergewicht), tijdens de behandeling. De conclusie van deze review was dat
bewegingsactiviteit een belangrijke rol kan spelen in deze energiebalans, maar
dat er meer onderzoek nodig is om inzicht te krijgen in de exacte relatie.
De afdeling kinderoncologie is van plan om in de toekomst een interventiestudie
te ontwerpen die gericht is op voedingstoestand en bewegingsactiviteit. Echter,
daarvoor zijn eerst de resultaten nodig van deze pilotstudie om meer inzicht te
krijgen in voedingstoestand, bewegingsactiviteit en hun interactie met elkaar
en met vermoeidheid en kwaliteit van leven, om te bepalen of de gekozen
parameters en bijbehorende meetinstrumenten correct zijn, om meer kennis te
vergaren over de meest optimale timing van een toekomstige interventie en om
een valide steekproefgrootte te berekenen en een project te plannen.

Het doel van deze observationele cohort pilotstudie naar de relatie tussen
voedingstoestand, bewegingsactiviteit, vermoeidheid en kwaliteit van leven bij
kinderen (4 - 17 jaar) die gediagnosticeerd zijn met solide of hematologische
maligniteiten, is inzicht krijgen in de haalbaarheid van het onderzoek en de
bijbehorende onderzoeksmethoden.

Het design van deze pilotstudie is observationeel cohortonderzoek gebaseerd op
drie meetmomenten respectievelijk drie weken, drie maanden en zes maanden na de
diagnose. Alle nieuw gediagnosticeerde kinderkankerpatiënten bij de afdeling
kinderkanker aan het Beatrix Kinderzieken huis van het UMCG, worden gevraagd om
deel te nemen aan de pilotstudie. Het tijdsframe waarin alle opeenvolgende
patiënten worden geselecteerd is naar verwachting zes maanden. Het doel is om
ongeveer 40 patiënten in deze periode te includeren. De follow-up vindt zes
maanden later plaats. De totale duur wordt geschat op 1 * 1,5 jaar.

Patiënten en/of ouders zullen vier vragenlijsten invullen (op
bewegingsactiviteit, kwaliteit van leven * algemeen en ziektespecifiek * en
vermoeidheid) drie weken, drie maanden en zes maanden na de diagnose.
Voedingstoestand (MUAC, lengte, gewicht en BIA -bio impedance analysis) zal
worden gemeten bij opname op de afdeling of wanneer zij een bezoek brengen aan
de polikliniek tijdens gangbare bezoeken. Patienten moeten een week lang een
ActiGraph accelerometer dragen om op objectieve wijze de bewegingsactiviteit
vast te stellen. Dit gebeurt drie weken, drie maanden en zes maanden na de
diagnose.

De resultaten die worden verkregen uit deze pilotstudie zijn nodig om meer
inzicht te krijgen in voedingstoestand, bewegingsactiviteit, de interactie
tussen deze variabelen en de interactie met vermoeidheid en kwaliteit van
leven, om vast te stellen of de primaire onderzoeksvariabelen en de
bijbehorende meetinstrumenten correct zijn, om kennis te vergaren over de meest
optimale timing van toekomstige interventies en om een valide steekproefgrootte
te berekenen en een project te plannen.

Er is geen risico en de last is minimaal. De patiënt hoeft in het totaal maar
12 vragenlijsten in te vullen over een periode van zes maanden. Verder zal de
patiënt een ActiGraph dragen gedurende in totaal drie weken. De ActiGraph is
klein en is niet storend, zodat de normale activiteiten van het dagelijks leven
niet gehinderd worden. De omtrek van de bovenarm, de lengte,. het gewicht en de
BIA worden drie keer gemeten op de polikliniek. Proefpersonen zullen geen
profijt hebben van deelname aan het onderzoek. Echter, deze pilotstudie creëert
kennis om nieuwe onderzoeken op te kunnen zetten. De resultaten van deze
onderzoeken zullen ons helpen om betere zorginterventies te ontwerpen. Dit
leidt waarschijnlijk uiteindelijk tot een verbeterde kwaliteit van leven en
misschien zelfs morbiditeit door bijwerkingen en overlevingskans, als de
aanname dat voedingstoestand is gecorreleerd aan morbiditeit en sterfte
gedurende kankerbehandeling juist blijkt te zijn.