Geheugen en pijn bij fibromyalgie

Intentioneel vergeten weerspiegelt het vermogen om irrelevante informatie te
vergeten en tegelijkertijd relevante informatie te onthouden. Intentioneel
vergeten is afhankelijk van actieve onderdrukking; dit wordt door mediale
frontale gebieden in de hersenen gestuurd. Problemen met intentioneel vergeten
zijn in een aantal psychiatrische patientengroepen aangetoond wat terug te
voeren is op verstoorde inhibitoire functies van de frontaalkwab. Verslechterd
vermogen van inhibitie is in deze groepen met name gevonden voor emotioneel
geladen negatieve informatie welke relevant was voor de betreffende ziekte. Er
is nog geen onderzoek gedaan met het intentioneel vergeten paradigma bij
patienten met chronische pijn zoals fibromyalgie. Het is te verwachten dat
deze patienten ook problemen hebben met het onderdrukken van irrelevante
informatie aangezien verminderde functie van de frontaalkwab bij deze patienten
is aangetoond. Daarnaast is te verwachten dat patienten met fibromyalgie
pijn-gerelateerde informatie slechter kunnen onderdrukken dan ander materiaal.
Deze focus op negatieve informatie interfereert mogelijk met dagelijkse
activiteiten.

Het primaire doel van het onderzoek is om te bestuderen of intentioneel
vergeten van emotionele versus neutrale woorden anders is bij patiënten met
fibromyalgie vergeleken met gezonde vrijwilligers. Secundaire doelen zijn: 1)
om te onderzoeken of er een associatie is tussen het intentioneel vergeten en
de effectiviteit van het pijn-controle systeem zoals gemeten met 'conditioned
pain modulation' (CPM), en 2) welk aspect van de aangeboden informatie - a) de
mate waarin emoties worden opgewekt, b) de (on)plezierigheid van het woord of
c) het op de persoon van betrekking zijn - het intentioneel vergeten effect het
beste verklaard.

Monocenter observationeel case-control studie. Deelnemers worden gescreend en
tekenen een toestemmingsformulier. Het onderzoek betreft 9 fasen: 1) welkom en
invullen enkele vragenlijsten, 2) pijn testen, 3) invullen van enkele
vragenlijsten, 4) presentatie van woorden van de geheugentaak met 12 neutrale,
12 positieve, 12 negatieve, en 12 pijn-gerelateerde woorden waarbij de
instructie wordt gegeven dat een woord moet worden onthouden of vergeten nadat
het op een computerscherm is gepresenteerd, 5) voorlezen van woorden van de
Nederlandse Leestest voor Volwassenen als afleidingstaak, 6) herinneringstaak,
7) herkenningstaak waarbij 96 woorden (48 oude 'experimentele' en 48 nieuwe
woorden) worden gepresenteerd, 8) beoordeling van de 48 experimentele woorden,
and 9) invullen van resterende vragenlijsten.

Deelnemers zullen 1 bezoek van ongveer 1,5 uur brengen aan de afdeling
Pijnbehandeling van het UMC Utrecht. Risico's geassocieerd met het onderzoek
zijn minimaal. De apparatuur is veilig en wordt veel gebruikt in de klinische
praktijk. Het huidige onderzoek test voor de eerste keer of patienten met
fibromyalgie een probleem hebben met het intentioneel vergeten van - met name -
negatieve informatie en of dit gerelateerd is aan een verstoorde endogene
pijn-controle. Er is geen direct voordeel van deelname aan het onderzoek voor
deelnemers. Deelnemers kunnen te allen tijde hun deelname aan het onderzoek
stoppen, om welke reden dan ook.