Het verbeteren van de middel- en langetermijn voordelen van een gestructureerd beweeginterventie (Beweegkuur+) programma bij patiënten met lang bestaande diabetes type 2 met meerdere invaliderende co-morbiditeiten.

Lichamelijke inspanning is een belangrijk instrument om de glucose homeostase
bij diabetes type 2 patiënten te verbeteren. Een gecombineerde training
gebaseerd op kracht en uithoudingsvermogen lijkt de fysieke
inspanningscapaciteit, lichaamssamenstelling en metabole controle in patiënten
met type 2 diabetes te verbeteren. Echter in obese patiënten met lang bestaande
diabetes type 2 en meerdere co-morbiditeiten, zijn de gevolgen van een
gestructureerde oefening voor de gezondheid nog niet beoordeeld. Vanwege het
hoge cardiovasculaire risicoprofiel en de functionele handicaps van deze
patiënten, zijn therapeutische beweegprogramma's nauwelijks geëvalueerd bij
deze diabetes type 2 subpopulatie.

Het huidige onderzoeksvoorstel heeft als doel de middellange en lange termijns-
gezondheidsvoordelen van een gesuperviseerd beweging- en dieetprogramma bij
obese patiënten met lang bestaande type 2 diabetes te onderzoeken. Dit
onderzoek heeft als hypothese, dat een gesuperviseerd bewegingsprogramma in
combinatie met voedingsmaatregelen, de spierkracht, cardiorespiratoire conditie
en lichaamssamenstelling zal verbeteren. Dit zal zowel de lichamelijke als
geestelijke gezondheidstoestand verbeteren, resulterend in betere metabole
controle door middel van een duurzame toename in het bewegingsgerelateerd
energieverbruik over een week.

multicenter klinisch onderzoek

Naast de standaard diabetes zorg, zullen 60 type 2 diabetes patiënten die deelnemen aan de beweeg- en dieetinterventie, uitgenodigd worden voor een intake met een sport- of revalidatieartsarts en een fysiotherapeut. Vervolgens zal hen worden gevraagd om zich te houden aan de 26 weken krachttraining, aangevuld met korte perioden van hoge intensiteit (interval)duurtraining. Voor de onderzoeken en trainingen zijn 3 locaties beschikbaar: 1) Erasmus MC, afdeling Revalidatiegeneeskunde & Fysiotherapie, 2) Medisch Centrum Haaglanden, locatie Antoniushove, afdeling Sportgeneeskunde 3) Stichting Zorgsaam Zeeuws-Vlaanderen, locatie De Honte, afdeling Fysiotherapie Op alle locaties is een arts binnen 5 min beschikbaar in geval van complicaties. Aan het einde van elke trainingssessie, zullen de kandidaten aangemoedigd worden om in de resterende dagen van de week, op z'n minst 30 minuten per dag te lopen of te fietsen. Bovenop de gesuperviseerde trainingssessies met de gebruikelijke zorg, zal de interventie groep op maandelijkse basis gedurende 6 maanden, een dietist consulteren, om de dagelijkse energie inname met 600 kcal/dag te verlagen, met als doel een gewichtsreductie van 5-10% in 6 maanden tijd. Naast de standaard diabetes zorg, zullen 30 Type 2 diabetes patiënten die niet wensen deel te nemen aan de beweeg- en dieetinterventie, uitgenodigd worden voor een intake met een sport- of revalidatieartsarts. Hun zal gevraagd worden de vragenlijsten in te vullen en een intervieuw te af te nemen op een van de 3 lokaties of eventueel indien niet mogelijk op een van de lokaties een telefonische intervieuw.WOK vragenlijst gericht aan betrokken zorgverleners om de knelpunten en mogelijkheden voor verbetering van de beoogde leefstijfinterventie in de patiëntenzorg te inventariseren. Een patiëntenvragenlijst gericht op het in kaart brengen van de motivationele aspecten om zich al dan niet te aan te melden voor de beoogde leefstijlinterventie. WOK vragenlijst gericht aan betrokken zorgverleners om de knelpunten en mogelijkheden voor verbetering van de beoogde leefstijfinterventie in de patiëntenzorg te inventariseren. Een patiëntenvragenlijst gericht op het in kaart brengen van de motivationele aspecten om zich al dan niet te aan te melden voor de beoogde leefstijlinterventie.

Test procedures voor en 26 weken na het begin van de training interventie:
Voor uiteindelijke inclusie, zullen alle patiënten een maximale inspanningstest
op een fietsergometer met een 12-leads ECG ondergaan.
In elk geval dat stille myocardiale ischaemie vermoed wordt, zal de patiënt
doorverwezen worden naar een cardioloog.

Er worden nuchter bloedmonsters afgenomen om Hb, Ht, CRP, HbA1c, plasma
glucose, HDL-C LDL-C, T-Chol, triglyceriden en FFA te bepalen. De kandidaten
zullen worden gevraagd om 3 dagen lang een voedingsdagboek bij te houden aan
het begin van het trainingsprogramma en na 26weken, om de energieconsumptie en
maaltijdsamenstelling te kunnen inschatten. Het laatste zal worden gebruikt om
de patiënt van een op maat gemaakt online advies voor gezondere voeding zoals
aanbevolen door de Nederlandse Diabetes Federatie.

Patiënten dragen gedurende zeven dagen een versnellingsopnemer (Actigraph) om
het dagelijks energie verbruik te kunnen beoordelen. Bovendien zal door middel
van een beweegdagboek een schatting worden gemaakt van de fysieke vrijetijds
activiteiten.

De piek lichaams zuurstofopname capaciteit (VO2peak) en de maximale werkdruk
capaciteit (Wmax) zullen worden gemeten tijdens een incrementele uitputtende
bewegingstest tot op eigen niveau de maximale inspanning bereikt is, uitgevoerd
op een fietsergometer met een RAMP-protocol. Metingen van de gasuitwisseling
zullen continu worden uitgevoerd. Tijdens deze bewegingstest zal een 12-lead
electrocardiogram worden gemonitord en geregistreerd en de bloeddruk wordt
herhaaldelijk gemeten. Aangezien de inspanningstesten in het ziekenhuis
gebeuren onder ECG monitoring en directe supervisie van een arts is de kans op
een inspanningsgerelateerd cardiovasculair event klein. Indien een
hypoglycemisch event optreedt, zijn suikerolossingen of, in geval van
bewustzijnsverlies, glucagon voorhanden.

Krachtproeven zullen worden gebruikt om de spierkracht van de bovenarm- en
beenspieren te meten. Om verbeteringen in de functionele capaciteit te testen,
zullen een gestandaardiseerde sit-to-stand test, een 6 minuten looptest,
alsmede een SteepRamp-test op een fietsergometer worden uitgevoerd.

De gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven wordt gemeten met behulp van de
Short-Form 36 gezondheidstoestand vragenlijst.
De mate van depressieve symptomen wordt gemeten met behulp van de 20-items van
the Center for Epidemiologic Studies Depression Scale (CES-D) (CES-D score >=
16). We zullen voor het meten van de mate van klachten bij diabetici, de
herziene versie van de Diabetes Symptom Checklist (DSC-R).

Patiënten die zowel bereid als niet bereid zijn om deel te nemen aan de studie,
zullen worden gevraagd om een korte vragenlijst in te vullen om motiverende
factoren en redenen om al dan niet deel te nemen in kaart te brengen.