Chemopreventieve effecten van mesalazine in patiënten met een hoog risico op terugkeer van sporadische colorectale adenomen

In veel poliepectomiepatiënten, bij wie in het verleden sporadische adenomen
uit het colorectum zijn verwijderd, onstaan opnieuw deze belangrijkste
voorlopers van dikke darm kanker. Chemopreventie kan mogelijk het aantal
gevallen waarin adenomen terugkeren verminderen en zo het risico op
ontwikkeling van dikke darm kanker verlagen. In tegenstelling tot NSAIDs is
mesalazine een aantrekkelijk middel voor chemopreventie, aangezien ook tijdens
langdurig gebruik zeer zelden systemische bijwerkingen optreden en het geen
gastrointestinale toxiciteit heeft. Resultaten van een prospectieve studie
suggereren dat in patiënten, bij wie in het verleden drie of meer adenomen zijn
verwijdert, zogenaamde hoog risico patiënten, door behandeling met mesalazine
het aantal gevallen waarin adenomen terugkeren kan worden verminderd.
Karakterisatie van chemopreventieve effecten van mesalazine in patiënten met
een geschiedenis van sporadische adenomen, kan verder klinisch onderzoek naar
het gebruik ervan ter voorkoming van sporadische dikke darm kanker onderbouwen
en daarmee stimuleren. Remming van de groei van darmepitheelcellen door
bevordering van apoptose en remming van proliferatie wordt algemeen beschouwd
als mogelijke wijze waarop het ontstaan van adenomen en dikke darm kanker kan
worden onderdrukt. In vivo gegevens suggereren dat mesalazine pro-apoptotische
en anti-proliferatieve effecten heeft op normale darmepitheelcellen. Daarnaast
laat onderzoek in darmkankercellijnen zien dat mesalazine de Wnt/beta-catenine
signalering remt. Overactivatie van deze signaleringsroute komt vaak voor en in
een vroeg stadium van dikke darm kanker ontwikkeling, zodat deze
signaleringsroute een belangrijk moleculair doelwit voor chemopreventie is.

1) Bestudering van chemopreventieve effecten van mesalazine in patiënten met
een hoog risico op terugkeer van adenomen in de dikke darm door het effect van
behandeling op apoptose en proliferatie in normaal darmslijmvlies te
vergelijken tussen een mesalazine en een placebo behandelgroep.
2) Bestudering van chemopreventieve effecten van mesalazine in patiënten met
een hoog risico op terugkeer van adenomen in de dikke darm door het effect van
behandeling op expressie van eiwitten die deel uitmaken van de beta-catenine
signaleringsroute in normaal darmslijmvlies te vergelijken tussen een
mesalazine en een placebo behandelgroep.

dubbelblind, gerandomiseerd, placebo-gecontroleerd onderzoek

Behandeling met eenmaal daags 3.0 g mesalazine of placebo gedurende 6 maanden. Voor aanvang van de behandeling en na 6 maanden behandeling zullen de proefpersonen een sigmoïdoscopie ondergaan waarbij in het sigmoïd en rectum biopten van normaal uitziend darmslijmvlies zullen worden genomen.

Zeer zelden treden nier- en/of leverfunctiestoornissen op door gebruik van
mesalazine. Deze zijn vaak reversibel, zeker als de nier- en
leverfunctiestoornissen vroegtijdig worden ontdekt. Om deze reden zal tijdens
de studieperiode, met name gedurende het begin van de behandeling, de nier- en
leverfunctie worden gecontroleerd. Hiertoe zal vier maal bloed worden afgenomen.
Proefpersonen dienen in verband met deze studie vijf keer extra naar het
ziekenhuis te komen: 1 keer voor screening en informed consent, 2 keer voor een
sigmoïdoscopie en 2 keer voor controle op bijwerkingen en inname van de
studiemedicatie. Tijdens vier van deze bezoeken dient een vragenlijst
betreffende gebruik van overige medicatie en voedingssupplementen te worden
ingevuld.
Een sigmoïdoscopie is over het algemeen een veilig onderzoek waarbij slechts
zelden complicaties voorkomen. De verhoging van het risico door het nemen van
biopten is verwaarloosbaar.