Sensomotore Nek Studie, een objectieve benadering van a-specifieke nekklachten.

A-specifieke nekpijn is een veelvoorkomend klacht. De prevalentie van nekpijn
in de gehele populatie is tussen de 0.4% en 86.8% (gemiddelde: 23.1%) met een
geschatte 1 jaars incidentie van nekpijn tussen de 10.4% en 21.3%.(Hoy, Protani
et al. 2010). De groep van mensen met a-specifieke nekpijn lijkt heterogeen te
zijn, geen leeftijdsgroep, hoog of laag stress niveau of beroep wordt gespaard
(Wright et al,. 1999).
Bij mensen met a-specifieke nekpijn is de mobiliteit en stabiliteit van de
cervicale wervelkolom vaak afgenomen. Daarnaast wordt ook regelmatig
draaierigheid, duizeligheid en moeite met het houden van evenwicht
gerapporteerd (Eck et al,. 2001). De ontstaansmechanismen hiervan, met name in
de groep van mensen met a-specifieke nekpijn, zijn echter nog onduidelijk.
Nu zijn er aanwijzingen dat een verstoorde sensomotoriek hierin een rol speelt
(Treleaven, 2008). De term sensomotoriek beschrijft alle afferente, efferente
en de centrale integratie en de verwerkingscomponenten die betrokken zijn bij
het in stand houden van de posturale stabiliteit door intrinsieke motor-control
eigenschappen (Kristjansson et al., 2009).
Afferente informatie van het vestibulaire, visuele en proprioceptieve systeem
van de cervicale wervelkolom spelen een belangrijke rol in de sensomotore
controle van houding en hoofd en oog bewegingen (Treleaven, 2008). De
aansturing van de cervicale suboccipitale spieren is afhankelijk van informatie
vanuit het centrale zenuwstelsel, het visuele en vestibulaire apparaat (Bolton,
1998, Corneil, 2002, Helsttrom, 2002). Een van de reflexen welke betrokken is
bij de afferente input van de cervicale musculatuur is de cervico oculaire
reflex (COR) (Kelders et al., 2006). Neurofysiologisch onderzoek laat zien, dat
de sensorische input van de cervico-oculaire reflex (COR) uit de nek komt. De
receptoren zitten in de spieren en in de facetgewrichten (Hikosaka et al.,
1973). Mogelijk kunnen verandering van de proprioceptie aangetoond worden, door
veranderingen in de synergie van de oogreflexen te meten. De oogreflexen
stabiliseren het netvlies tijdens bewegingen van het hoofd. Deze reflexen
kunnen niet bewust beïnvloedt worden en komen uit drie verschillende
sensorische gebieden: De vestibulo-oculaire reflex (VOR), de cervico-oculaire
reflex (COR) en de optokinetische reflex (OKR). De drie reflexen kunnen
adapteren en passen zich zo aan elkaar aan. Door experimentele stimuli is
duidelijk geworden, dat de COR en de VOR zich aan elkaar kunnen aanpassen.
Afhankelijk van de stimulus nemen de reflexen toe of af (Montfoort et al.,
2008). Dit proces is reversibel (Bronstein et al., 1995).
Stimulatie van de cervicale afferentie bij mensen zonder nekpijn door vibratie
veroorzaakt verstoringen in oog en hoofd positie, posturale stabiliteit en de
snelheid en richting van lopen of rennen (Bove, 2002, Courtine 2003).
Bij patiënten met cervicale sensorische dysfunctie kunnen aanwezig zijn;
verstoringen in joint position sense (Heikkila, 1996, Treleaven, 2003),
posturale stabiliteit (Sjostrom 2003, Treleaven, 2005a,b, Field, 2007) en
veranderde oculomotore controle zoals een verstoorde smooth pursuit (Tjell,
2003, Storaci 2006).
Verstoringen in pupil en oog bewegingen, een toegenomen gain van de COR en
verstoorde posturale stabiliteit zijn waargenomen bij patiënten met nekpijn na
een doorgemaakt trauma in associatie met dizziness (Tjell, 2003,
Treleaven,2003,2005a,b, Montfoort, 2006). Er zijn tevens enige eerste
aanwijzingen dat deze begeleidende symptomen ook aanwezig kunnen zijn bij
mensen met idiopatisch nekpijn (Kristjansson,2003, Field, 2007).
Onderzoek laat ook specifieke verstoringen zien in de coördinatie van diep
gelegen en oppervlakkige cervicale musculatuur (Jull, 2004).
Studies hebben ook een toegenomen electromyografische activiteit van de grote
oppervlakkige musculus sternocleidomastoideus en de musculus scalenus anterior
laten zien bij mensen met nekpijn (Falla, 2004, Jull, 2004). Dit wordt
geassocieerd met afgenomen activiteit van de diep gelegen cervicale flexoren te
weten de longus capitis en de longus colli en verminderde cranio cervicale
flexie (Falla, 2004).
Het grootste deel van het onderzoek wat de afgelopen decennia is verricht heeft
zich gericht op subgroepen van mensen met nekpijn zoals mensen met nekpijn na
een auto ongeval of mensen met chronische nekpijn. De verstoring in
sensormotoriek en de daarbij behorende verschijnselen zoals dizziness is meer
evident in deze groep. (Tjell,2003, Treleaven, 2003, Treleaven 2005 a,b, Field
2007).
Het ontbreken van onderzoek welke het verband tussen a-specifieke nekpijn en
een verstoorde sensomotoriek aantoond maakt het komen tot een exacte diagnose
op dit moment lastig. Daarnaast bestaat er nog onduidelijkheid over het maken
van een precieze analyse omtrent de sensormotoriek en welk onderdeel binnen de
sensomotoriek dan verstoord is.
Dit onvermogen leidt hiermee ook tot het feit dat het lastig is tot een
specifieke behandeling te komen bij mensen met aspecifieke nekpijn.
Dit onderzoek is op de hypothese gebaseerd dat het meten van reflexmatige
oogbewegingen mogelijk de verbindende schakel tussen de functionele stoornissen
en ervaren beperkingen van mensen met aspecifieke nekpijn kan zijn. Het meten
van de reflexen kan erbij helpen de ernst van de klachten objectief te bepalen.

Het doel van deze studie is het ontwikkelen van een functieprofiel van mensen
met a-specifieke nekpijn. Het functieprofiel moet tijdens het diagnostische
proces erbij helpen om de door de patiënt ervaren beperkingen te objectiveren.
Het functieprofiel bestaat uit fysieke parameters, zoals onder andere
reflexmatige oogbewegingen, coordinatieve functies van de cervicale wervelkolom
(joint reposition error) en ervaren beperkingen. Er wordt gekeken of de
specifieke objectieve parameters in verband staan met elkaar.

De hoofdvraag is: Kan door middel van het opstellen van een functieprofiel met
een beperkt aantal fysieke parameters een verandering in de mate van beperking
van a-specifieke nekpijn geobjectiveerd worden ten opzichte van mensen zonder
nekpijn?

De subvragen luiden als volgt:
Is er een significant verschil tussen de *gain* (ratio tussen snelheid van
stimulus en oogbeweging) in de COR, VOR en OKR bij mensen met en zonder
a-specifieke nekpijn?
Is er een significant verschil in de uitkomst van de smooth pursuit neck
torsion test (SPNT) bij mensen met en zonder a-specifieke nekpijn?
Is er een significant verschil in de cervicale joint position sense bij mensen
met en zonder a-specifieke nekpijn?
Is er een significant verschil in actief bewegen van de hoog cervicale
wervelkolom (C0-C3) en de mid cervicale wervelkolom (C3-C7) bij mensen met en
zonder a-specifieke nekpijn?
Is er een correlatie tussen de synergie van de *gain* van de drie verschillende
oogreflexen (COR,VOR en OKR) en de cervicale functie (range of motion, joint
position error en actief bewegen van de hoog en mid cervicale wervelkolom)?
Is er een correlatie tussen de ervaren klachten (Vas, Neck Disability Index and
Dizziness Handicap Inventory) en objectieve parameters (COR, VOR, OKR en SPNT)?

De opzet van de studie is een cross sectioneel onderzoek.
Er vindt een meetmoment plaats waarop de metingen verricht worden.
Dit geldt zowel voor de groep van mensen met a-specifieke nekpijn als voor de
controle groep.

Aan het onderzoek zijn geen risico's en geen lichamelijke en psychische
bijwerkingen of ongemakken verbonden. Daarnaast wordt van de proefpersonen
gevraagd om bij het meetmoment een vragenlijst in te vullen. Dit duurt ongeveer
10 minuten. Er vindt geen extra lichamelijk onderzoek plaats.