Effectiviteit van lichttherapie en lichaamsbeweging bij de behandeling van vertraagd slaapfase syndroom

Delayed Sleep-Phase Disorder (DSPD) is een stoornis van de biologische klok die
wordt gekenmerkt door een chronisch vertraagd waak-slaap ritme. Dit resulteert
in onvermogen om in slaap te vallen en moeilijkheden om wakker te worden op
maatschappelijk gewenste tijden. Dit heeft een grote invloed op het
functioneren in het dagelijks leven van DSPD patiënten. De behandeling van DSPD
is erop gericht om de fase van de biologische klok naar voren te schuiven door
middel van het toedienen van externe tijdprikkels. Ochtendlicht is het
belangrijkste signaal voor de biologische klok voor dagelijkse synchronisatie
met de omgeving. Licht tijdens de avond en nacht verstoort het ritme van de
biologische klok. Behalve de gevoeligheid voor licht, zijn er aanwijzingen dat
de biologische klok ook reageert op lichaamsbeweging. Er is echter weinig
onderzoek gedaan naar het effect van dagelijkse fysieke activiteit op
biologische ritmen in de klinische praktijk.

Het doel van het onderzoek is te bepalen of een 5-daagse interventie van
dagelijkse lichaamsbeweging op vaste tijden leidt tot een verbetering van
slaap-parameters en een verschuiving van de circadiane klok in DSPD patienten.
De secundaire doelstellingen zijn om de effectiviteit van dagelijkse fysieke
activiteit te vergelijken met die van dagelijkse lichttherapie en te testen of
stemming en aandacht worden beïnvloed door interventies van lichttherapie en
bewegingstherapie.

Gerandomiseerd placebo-gecontroleerde interventie studie

groep 1: helder wit licht in de ochtend (30 min; 10.000 lux) groep 2: fysieke activiteit gedurende 30 min (70% VO2 max) groep 3: de placebogroep, rood gedimd licht zonder fysieke activiteit in de ochtend (30 min)

Deelname aan deze studie kent een verwaarloosbaar risico, omdat de
experimentele behandeling geen invasieve ingrepen of geneesmiddelentoediening
met zich meebrengt. De intensiteit van de wit-lichtbron is vergelijkbaar met de
intensiteit van daglicht en bevat geen UV-straling. De omvang en duur van de
fysieke activiteit liggen binnen het bereik van de Nederlandse aanbevelingen
voor dagelijkse lichaamsbeweging en wordt aangepast aan de individuele VO2 max.
Hoewel er - met name in termen van tijd - een duidelijke belasting is voor
deelnemers, zal deelname naar verwachting een therapeutisch effect opleveren
voor de patiënt. De last bestaat uit: het dragen van een Actiwatch, het
invullen van een slaapdagboek gedurende 7 weken, overnachten in het ziekenhuis
tijdens de 5-daagse interventieperiode, het elk uur verzamelen van
speekselmonsters op de eerste en laatste dag van de interventieperiode (totaal
aantal monsters = 26), het dragen van temperatuursensoren op de huid, het
invullen van meerdere vragenlijsten en het uitvoeren van een aandacht-test
gedurende de 5-daagse interventieperiode.