De Nederlandse CSF en PET Biomarker Concordantie van Alzheimer pathologie studie

Neuropathologisch wordt de ziekte van Alzheimer (AD) gekenmerkt door amyloïd
plaques en tau tangles. Ontwikkeling van Positron Emissie Tomografie (PET) en
de tracer [11C]-Pittsburgh compound B ([11C]PIB) heeft voor het eerst de
mogelijkheid gegeven tot visualisatie van amyloid-beta (Aß) in vivo en eerdere
studies vinden hoge sensitiviteit en specificiteit voor het onderscheiden van
Alzheimer patiënten van controles.
Echter, [11C]PIB-PET kan alleen worden gebruikt wanneer een cyclotron on-site
beschikbaar is, welke de grootschalige toepassing van deze tracer voor
diagnostiek belemmert. [18F]-amyloid tracers (zoals (18F)Flutemetamol) die geen
on-site productie vereisen, zijn derhalve wel geschikt voor het bestuderen van
de discriminerende waarde in de klinische setting.
Parallel aan amyloid PET tracers zijn ook CSF-gebaseerde biomarkers voor
klinisch gebruik naar amyloid afwijkingen ontwikkeld en verfijnd. Zowel CSF en
PET-gebaseerde biomarkers zullen bruikbaar zijn bij het definiëren van
patiëntenpopulaties voor behandeling met amyloid-targeting ziekte modificerende
therapie. Echter is de mate van overeenstemming tussen specifieke PET-en
CSF-based amyloid diagnostische metingen voor AD pathologie nog maar in
beperkte mate bekend.

In de huidige studie wordt concordantie berekend tussen twee biomarkers die
zijn ontwikkeld om de aanwezigheid van amyloid stapeling te bepalen. Het gaat
hierbij om een nieuwe amyloid-PET tracer, [18F]Flutemetamol genaamd, en een
liquor biomarker (tau: Abeta1-42-verhouding, met behulp van een nieuwe methode
voor het verzamelen met detergent voor verbeterde abeta herstel).
Het doel van deze studie is het vergelijken van [18F]Flutemetamol PET met de
eiwit bepaling in het CSF.

Prospectieve observationele studie

De risico's die voor proefpersonen is verbonden aan het onderzoek zijn 1)
blootstelling aan straling, 2) idiosyncratische reactie op de tracer, 3)
plaatsing van intra-veneuze katheters; 4) ongemak tijdens scannen; 5) ongemak
tijdens het scannen.

1) Toediening van 185 MBq [18F]Flutemetamol resulteert in een effectieve dosis
van 4,1mSv. Ter vergelijking, de natuurlijke achtergrond stralingsdosis in
Nederland bedraagt een jaarlijkse dosis van 2 tot 2,5 mSv. De totale
blootstelling aan straling van de totale PET-procedure valt binnen een
acceptabele range van een jaarlijkse (onnatuurlijke) stralingsdosis met een
maximum van 10 mSv. In het geval van eerdere blootstelling aan radioactiviteit,
zullen proefpersonen alleen in aanmerking komen voor de studie als de
jaarlijkse cumulatieve dosis als
gevolg van blootstelling aan straling lager blijft dan deze 10 mSv.

2) Idiosyncratische reactie op de tracer
De ingespoten hoeveelheid [18F]Flutmetamol gebruikt in deze studie is
verwaarloosbaar. [18F]Flutmetamol is een radiotracer die eerder is gebruikt bij
mensen. Bijwerkingen zijn nooit gemeld bij een doses als beschreven in deze
studies. Gedurende elke injectie van de tracer zal een arts zal beschikbaar
zijn.

3) Intraveneuze cannulatie
Er is een zeer klein risico op infectie en bloeden gepaard met intraveneuze
katheters, die worden voorkomen door het gebruik van de juiste technieken en
materialen.

4) Ongemak tijdens het scannen
Het onbeweeglijk liggen in de camera's (zowel PET en MRI) kan leiden tot
ongemak of in sommige gevallen tot gevoelens van angst. De onderzoek- en
scanruimtes zullen vooraf roefpersonen zullen vooraf vertrouwd worden gemaakt
met de omgeving. Ons personeel zal beschikbaar zijn om ondersteuning te bieden,
angst te verminderen, het comfort van de proefpersoon te optimaliseren en,
indien
gewenst, de proefpersoon uit de scanner te begeleiden.

5) Een LP wordt routinematig uitgevoerd tijdens de screening bij VUmc Alzheimer
Centrum, tenzij de patiënt is niet bereid om LP te ondergaan of
contra-indicaties bestaan. De afname van een extra 2 ml voor dit protocol wordt
geacht niet tot extra ongemak veroorzaken.