Gedetailleerd en consistent klinisch en immunologisch monitoren van patienten met reumatoide artritis die behandeld worden met "biologicals"

Reumatoide artritis (RA) is een chronische auto-immuunziekte, die gekenmerkt
wordt door ontsteking van gewrichten die leidt tot gewrichtsschade. De ernst
van de ziekte verschilt per individu, maar op den duur treedt bij meer dan de
helft van de RA patienten ernstige invaliditeit op door beschadiging van
gewrichten. Momenteel is er geen genezing mogelijk; de therapeutische
mogelijkheden varieren van conventionele ziekte modificerende antireumatische
medicijnen tot de meer recente biologicals (zoals anti-TNF en anti- Bcel
therapie). Biologicals hebben bewezen effectief ontsteking te kunnen
onderdrukken en kunnen resulteren in remming van gewrichtsschade. Echter deze
middelen werken niet bij alle patienten. Hierdoor worden sommige patieten dus
onnodig blootgesteld aan "biologicals", met hun potentiele bijwerkingen en
wordt effectieve behandeling voor de individuele patienten uitgesteld. Daarom
is het van groot belang om patienten te onderscheiden in patienten die goed
reageren op een bepaald "biological", patienten die reageren op een ander
"biological" of in het algemeen minder gevoelig zijn voor of helemaal niet
reageren op "biologicals" Hiermee kunnen patienten beschermd worden tegen
ineffectieve behandeling, onnodige bijwerkingen en kunnen kosten bespaard
worden.
Dit in het licht van het algemeen geaccepteerde concept dat "tight control" van
deze patienten vroeg in het ziekteproces, gericht op remissie van de ziekte, de
beste manier is om gewrichtsschade en comorbiditeiten te beperken. Daarom is
het van groot belang patienten met reumatoide artritis op een consistente en
gedetailleerde manier te karakteriseren aan de hand van immunologische en
klinische parameters, voor, tijdens en na verandering van behandeling met
"biologicals". Met als doel subpopulaties te identificeren met specifieke
karakteristieken, waardoor behandeling meer op de patient gericht toegepast kan
worden in de toekomst, zodat uitstel van effectieve behandeling, onnodige
bijwerkingen en hoge kosten kunnen worden voorkomen.

Met behulp van "state-of-the-art" technologieen kunnen patienten in veel meer
detail gekarakteriseerd worden dan de klinische praktijk toelaat.
• Gene (mRNA) profiling maakt het mogelijk dat een groot aantal genen
tegelijkertijd geevalueerd kan worden.
• Protein profiling door multicytokine analyse (e.g. Luminex) of specifieke
targets (zoals biomarkers van kraakbeen en bot turnover) zullen uitgevoerd
worden in serum, plasma en/of urine samples om patienten te karakteriseren. Er
zal o.a. gekeken worden naar pro- en anti- inflammatoire cytokines, proteases,
en biomarkers van kraakbeen en bot turnover
• Fenotypering van subpopulaties van mononucleaire cells zullen een aanleiding
geven tot differentiatie van patienten op het niveau van immunologische
constitutie en activiteit.
• Meerdere klinische parameters worden verzameld en opgeslagen op een
consistente manier.
• Symptoom profilering gebaseerd op Chinese diagnostiek kan wijzen op
verschillende respons op biologicals.

Samengevat draagt deze studie bij aan de noodzaak van een meer op de patient
toegepaste behandeling met "biologicals" voor patienten met reumatoide
artritis, om onnodig uitstel van effectieve behandeling, het optreden van
onnodige bijwerkingen en hoge kosten te voorkomen.

Pro-inflammatoire cytokines lijken een belangrijke rol te spelen in het
ontstaan en de instandhouding van moeheid en depressieve stemming. In
reumatoïde artritis zorgt de behandeling met biologicals voor een afname van
ziekte-activiteit door cytokines te blokkeren. Deze behandeling biedt een
unieke mogelijkheid om de rol van pro-inflammatoire cytokines te verduidelijken
als instandhoudende factor van moeheid en somberheid. Tweehonderd patiënten
zullen dagboekjes invullen om moeheid en depressieve stemming te meten.

Het ontwikkelen van "voorspellingsregels" voor de respons op behandeling met
"biologicals" in RA. Richtlijnen voor de behandeling van RA met "biologicals"
zullen gedefinieerd worden op basis van deze "voorspellingsregels".

Het doel is om immunologische en klinische en symptomatische karakteristieken
te identificeren die voorspellend zijn voor de effectiviteit en/of bijwerkingen
van verschillende "biologicals" die momenteel op de markt zijn voor RA
(anti-TNFa, anti CD20, anti-T-cell activatie en anti-IL6R therapie).

Doel van het dagboekgedeelte van het onderzoek is om te onderzoeken in welke
mate de afname in moeheid en depressieve stemming bij de behandeling met
biologicals een direct gevolg zijn van een blokkade van cytokines of een
indirect gevolg zijn van een afname in ziekte-activiteit.

Reumatoide artritis patienten binnen de SRU (Stichting Reumaonderzoek Utrecht)
studie groep die starten met behandeling met "biologicals" worden gevraagd deel
te nemen aan dit immunologische en klinische monitoring programma. Patient
karakteristieken en biomaterialen worden consistent verzameld en opgeslagen in
elektronische databases en biobanken.
Om klinische effectiviteit te beoordelen worden klinische parameters
geevalueerd op baseline (voor de start met een nieuwe behandeling met
biologicals), op 3 en 6 maanden na start van de behandeling, vervolgens
jaarlijks en als de behandeling gestopt/veranderd wordt wegens bijwerkingen en/
of onvoldoende effectiviteit. Vragenlijsten voor "kwaliteit van leven" en
rontgenfoto's van handen en voeten worden op baseline en jaarlijks verzameld.
Daarnaast wordt patienten gevraagd een vragenlijst in te vullen met betrekking
tot symptomen gebaseerd op Chinese diagnostiek. Deze symptomen worden gebruikt
om patronen van voorspellende symptomen te vinden voor wel of geen respons op
medicatie.
Om voorspellende factoren voor respons op biologicals te vinden wordt op
baseline, naast de klinische parameters, urine en bloed verzameld om
immunologische karakteristieken te evalueren.
Tweehonderd patienten vullen gedurende 28 dagen dagboekjes in waarin ze hun
moeheid, stemming en ziekteactiviteit van die dag noteren.

N.V.T.