1. Zijn er verschillen tussen patiënten en controles in circadiane bewegingsritmiek en slaapduur?2. Zijn deze objectieve maten geassocieerd met subjectieve slaapklachten?3. Zijn deze objectieve maten geassocieerd met vermindering van kwaliteit van…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Hypothalamus- en hypofyseaandoeningen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Registratie van dag-nacht ritme en objectieve slaapduur d.m.v. actigrafie en
slaapdagboek
Secundaire uitkomstmaten
Kwaliteit van leven en subjectieve slaapkwaliteit
Achtergrond van het onderzoek
Patiënten behandeld voor een niet-functionerend hypofyseadenoom (NFMA) lijden
aan subjectieve en objectieve slaapstoornissen, ondanks optimale substitutie
van hypofysehormonen. Een mogelijke verklaring voor deze stoornissen zou kunnen
zijn dat de hypofyse tumoren zelf, en/of de effecten van de behandeling
(bestraling/chirurgie), leiden tot hypothalame schade en daardoor tot
hypothalame dysfunctie.
In een pilot studie in het LUMC (protocol P07.235) zijn in een beperkte groep
patiënten (n=17) aspecten van functies gemedieerd door de hypothalamus in kaart
gebracht (slaap, bioritmiek, bloeddrukregulatie, temperatuur, heart rate
variability). Het dag-nacht ritme van activiteit werd hier onderzocht door
middel van actigrafie met Actiwatch®. Hierbij werden aanwijzingen voor
verstoringen van het circadiaan ritme gevonden. De huidige studie heeft als
doel de gevonden afwijkingen te bevestigen in een groter cohort NFMA patiënten,
en om nader onderzoek te doen naar factoren van invloed op het ontstaan van een
verstoring van het circadiaan ritme.
Daarnaast zijn in de pilotstudie aanwijzingen gevonden voor verminderde
activiteit in de vroege ochtend, mogelijk gerelateerd aan een tekort aan
cortisol. De huidige studie zal daarom de actigrafie tevens bestuderen bij
patiënten met een primaire bijnierschorsinsufficiëntie/adrenalectomie, teneinde
deze oorzaak van verminderde ochtendactiviteit te bevestigen in een model van
hydrocortisonafhankelijkheid in afwezigheid van een hypofyseaandoening.
Doel van het onderzoek
1. Zijn er verschillen tussen patiënten en controles in circadiane
bewegingsritmiek en slaapduur?
2. Zijn deze objectieve maten geassocieerd met subjectieve slaapklachten?
3. Zijn deze objectieve maten geassocieerd met vermindering van kwaliteit van
leven?
4. Welke patiënten/behandelkarakteristieken zijn van invloed op de verstoring
van het circadiaan ritme?
Onderzoeksopzet
Cross-sectionele studie waarin patienten met een niet-functionerend
hypofyseadenoom, patienten met primaire bijnierschorsinsufficientie en gezonde
controles een week lang een Actigraph (polshorloge) dragen en enkele
vragenlijsten invullen.
Inschatting van belasting en risico
Geen risico, minimale belasting.
Publiek
Albinusdreef 2
Leiden 2333ZA
NL
Wetenschappelijk
Albinusdreef 2
Leiden 2333ZA
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Informed consent
Wilsbekwaam
Leeftijd 18-70 jaar
NFMA patienten: behandeling voor niet-functionerend hypofyse macroadenoom, adequate substitutie van hypofyse-voorkwabshormonen voor tenminste 4 maanden. Gedocumenteerde hypofyse voorkwabsuitval.
Hypocortisol patienten: behandeling voor primaire bijnierschorsinsufficientie of bilaterale adrenalectomie, adequate substitutie van cortisol voor tenminste 4 maanden.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
Zwangerschap
Gediagnostiseerde slaapstoornis
Ziekten van hypothalamus of hypofyse anders dan NFMA
Chronisch gebruik slaap medicatie of sederende medicatie
Leeftijd > 70 jaar
Opzet
Deelname
metc-ldd@lumc.nl
metc-ldd@lumc.nl
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL42333.058.12 |