Effect van neuromusculaire electrostimulatie op m. quadriceps en fysiek functioneren bij opgenomen kwetsbare ouderen met slechte fysieke prestaties <= dag 4 na opname. Pilot study.

Ouderen die in het ziekenhuis worden opgenomen op de afdeling geriatrie hebben
vrijwel altijd een acuut medisch probleem met daarnaast nog andere (chronische)
ziekten en psychische en/of fysieke functieveranderingen. Dit maakt de ouderen
erg kwetsbaar. Door deze kwetsbaarheid is er een vergroot risico op
complicaties, waaronder het risico op functieverlies. Een van de belangrijkste
oorzaken van fysieke achteruitgang en functieverlies is sarcopenie. Dit houdt
in dat er verlies van spiermassa en kracht optreedt in het gehele lichaam. Bij
een 70-jarige is het verlies van spiermassa als gevolg van het normale
verouderingsproces reeds 35%. Daarbij verliest een acuut zieke geriatrische
patient tot ruim 1 kg van zijn spiermassa van zijn benen binnen 3 dagen na
opname. 10 dagen bedrust komt daardoor neer op 15 jaar normale veroudering met
betrekking tot spierkrachtverlies. Een ziekenhuisopname kan dit spierverlies
bespoedigen en dit kan grote gevolgen hebben voor de mobiliteit en fysiek
functioneren ondanks adequate multidisciplinaire behandeling. Bij een
belangrijk deel van de ouderen is dit functieverlies namelijk zo groot dat
terugkeer naar de oorspronkelijke thuissituatie moeilijk en soms zelf niet meer
mogelijk is.

Van alle interventies die in de praktijk zijn bestudeerd om dit functieverlies
tegen te gaan is gebleken dat intensieve weerstandstraining het meest effectief
is om sarcopenie tegen te gaan. Dit kan echter in de praktijk weinig worden
toegepast met name vanwege de fysieke toestand van de ouderen bij een
ziekenhuisopname. De eerste dagen/week van de opname is de fysieke
belastbaarheid namelijk dusdanig gering dat oefentherapie en mn
weerstandstraining niet uitvoerbaar is (Pilot study studenten fysiotherapie
HSZuyd eerder dit jaar). Met name om deze reden zijn we op zoek naar een andere
manier om dit functieverlies tegen te gaan wanneer intensieve weerstands
training niet mogelijk is. In de literatuur wordt aangegeven dat het toepassen
van neuromusculaire electrostimulatie (NMES) ook een manier zou kunnen zijn om
dit functieverlies tegen te gaan wanneer de weerstands training niet mogelijk
is. Het doel van dit onderzoek is om te achterhalen of het toepassen van NMES
een toegevoegde waarde heeft met betrekking tot het voorkomen van snel
spierverval (spiermassa en -kracht) en het daarmee samenhangende
functieverlies.

Het toepassen van NMES icm usual care bij 15 70 plussers die om verscheidene
redenen opgenomen worden op de afdeling geriatrie van het Orbis Medisch Centrum
en waarbij er sprake is van (persisterende) bedlegerigheid in de eerste 3 dagen
van opname en lage fysieke prestaties (SPPB <6). Deze groep wordt vergeleken
met een controlegroep die alleen de usual care krijgt en dat zijn in dit geval
bewegingsoefeningen onder leiding van de fysiotherapeut.

Toepassen van NMES 5 dagen per week 60 minuten per dag gedurende minimaal 1 week.

NMES is een interventie die minimaal belastend is voor de patiënt die het
ondergaat. De risico's die vastzitten aan de behandeling zijn minimaal
(kortdurende spierpijn en vermoeidheid, contactallergie op de patch). De
beoogde uitkomstmaat, behoud van spierkracht en mobiliteit, levert een grote
bijdrage aan de kwaliteit van leven van kwetsbare ouderen en verminderd
comorbiditeit tijdens en na een ziekenhuisopname. Het resultaat van de
interventie kan dus wel verstrekkende gevolgen hebben voor de patiënt.