Op naar een optimaal dieet en vitamine suppletie bij patiënten met een neuro-endocriene tumor; een pilot-studie.

Patienten met neuro-endocriene tumoren (NET) hebben in het algemeen een
zeldzame, langzaam progressieve ziekte. Daarvoor ondergaan ze meerdere
behandelingen, zoals chirurgie gevolgd door langdurige systemische behandeling
met somatostatine analogen. Deze behandeling kunnen elk op zich leiden tot
toename van diarree en verlies van belangrijke voedingselementen met de
ontlasting zoals vetten. Dit kan leiden tot onder andere een belangrijk verlies
van vet-oplosbare vitamines. De patiënten, die vaak ook een aanhoudend
verhoogde serotoninte productie hebben, kunnen hierdoor een tekort aan het
essentële aminozuur tryptofaan ontwikkelen. Seorotonine wordt verkregen door
omzetting van het essentiele aminozuur tryptofaan. Tryptofaan is tevens een
voorloper van niacine ( vitamine B3), welke noodzakelijk is voor een normaal
cel metaoblisme. In het geval van een hoge serotonine productie in patienten
met neuro-endocriene tumoren, kan een tryptofaan- of naicine deficiëntie leiden
tot symptomen, waaronder pellagra. Suppletie van tryptofaan kan leiden tot
verhoogde serotonine productie en dat is onwenselijk bij patienten met
serotonine producerende neuro-endocriene tumoren.
Opvallend weinig is bekend over hoe patienten met neuro-endocriene tumoren het
beste te behandelen zijn voor de deificiënties die ze ontwikelen gedurende hun
langdurende ziekte. Ook het precieze effect van dieet en vet-oplosbare
vitamines en vitamine B3, in deze patienten groep is nog onbekend.
Patienten met neuro-endocriene tumoren hebben te maken met een chronische
ziekte. Dit maakt deze patiëntengroep zeer gemotiveerd om betrokken te zijn in
hun behandeling en daar zoveel als mogelijk een eigen deel in te hebben.

Doel van dit onderzoek is om te bepalen of persoonlijke begeleiding door een
dietist gericht op een dieet met voldoende vitamines en mineralen een
verbetering geeft van gastro-intestinale klachten zoals gemeten door een
verbeterde score op de EORTC QLQ GINET-21 bij het onderdeel GI-klachten.
Secundaire doelen zijn lagere score op de lastmeter, verbetering van kwaliteit
van leven middels verbetering op de EORTC QLQ-C30 en de andere onderdelen van
de EORTC QLQ GINET-21, goede empowerment (middels de COnstruct Empowerring
Outcomes vragenlijst) aan het eind van de studie en verbetering van de
voedingstoestand (middels de PG-SGA) en normalisatie van de vitamine en
tryptofaan waarden aan het eind van de studie middels kwanitatieve analyse van
bloed en urine.

Dit is een single-centre 18 weken durende, open-label, niet vergelijkende,
enkel arm, interventie pilot studie. In deze pilot studie, willen we de effect
size bepalen op de score van gastro-intestinale klachten, gemeten met de EORTC
QLQ-GINET 21 bij NET patiënten na de dieetinterventie. Vier weken na de
inclusie zullen volwassen NET-patiënten met een gemetastaseerde
neuro-endocriene tumor, en chronisch gebruik (meer dan 6 maanden) van een
somatostatine analoog, starten met een dietetaire interventie. Effecten van de
interventie worden geëvalueerd middels vragenlijsten bij aanvang, na 4 weken en
na 18 weken van de interventie. Verder worden bij aanvang, na 4 weken en na 18
weken vitamine waarden in bloed en urine bepaald.

In de eerste 4 weken na inclusie, zullen de patiënten behandeld worden met de standaard behandeling. Patiënten vullen bij inclusie, na 4 weken en na 18 weken vragenlijsten in. De eerste 4 weken worden gebruikt om de variabiliteit in de score van de gastrointestinale klachten van de EORTC QLQ-GINET21 te observeren. Vier weken na inclusie, zullen de patiënten gedurende 14 weken worden begeleid door een diëtiste. Een dieet advies op maat zal worden gebaseerd op de individuele situatie, bestaande uit; gastro-intestinale klachten, de lokatie van de tumor, ontvangen behandelingen, zoals status na chirurgie, of het gebruik van somatostatine analogen, en de gemeten vitamine en tryptofaan waarden. Alle dieten zijn gebaseerd op de Nederlandse richtlijnene 'Goede Voeding'van het 'voedingscentrum'. Het advies op maat zal patiënten handvatten geven hoe ze hun dieet aan kunnen passen, om minder klachte te ervaren. Adviezen kunnen bestaan uit het eten van meer eiwitten, het eten van meer oplosbare vezels, of, voor patiënten met pancreas insufficientie, om patiënten te motiveren om vette producten in combinatie met pancreasenzymen te gebruiken. Een dieet met frequente kleinere maaltijden en complexe koolhydraten kan worden voorgeschreven aan patiënten met een insulinoom. Indien medisch gïndiceerd, zullen patiënten supplementen voorgeschreven krijgen. De begeleiding door een diëtist zal bestaan uit 1 polikliniek bezoek en 3 vervolg contacten (door poli-bezoek, telefoon, of video-consulten)

De meeste patiënten met een neuro-endocriene tumor lever vele jaren met hun
ziekte. Ziekte en behandeling geralateerde diarree en vitamine deficientie kan
een extra last zijn zijn voor deze patiënten. Met deze studie willen we
aantonen dat toegevoegde begeleiding door een diëtist en adequate vitamine
suppletie kan resulteren in een verschil in gastro-intestinale klachten en
last, met tevens adequate vitamine en tryptofaan waardes.