Mitochondriale zuurstofmetingen tijdens gastroscopie: een pilot studie

Zuurstof is nodig voor cellulaire activiteit en bij chronische maag darm
ischemie (CMI) is er een tekort aan intracellulair zuurstof in het maag darm
stelsel. Het is met een nieuwe meettechniek mogelijk om kwantitatief de
hoeveelheid zuurstof in-vivo te bepalen. Mik et al. heeft de protoporphyrin
IX-triplet state lifetime technique (PpIX-TSLT) geïntroduceerd waarmee zuurstof
gemeten wordt op het laagste niveau van de zuurstofcyclus: de mitochondriën. De
eerste experimentele in-vivo metingen in de huid, lever en hart waren succesvol
en zijn gepubliceerd. Deze techniek kan mogelijk ook endoscopisch worden
toegepast. Hiervoor is recent een fiber ontwikkeld die door het werkkanaal van
de gastroscoop kan worden opgevoerd om zo in de mitochondriën van de mucosa van
het maagdarmstelsel de zuurstofspanning te meten. De PpIX-TSL techniek werkt
als volgt: na inductie van fluorescentie van PpIX in de mitochondriën door
Gliolan (ALA) kunnen non-invasieve zuurstofmetingen verricht worden met behulp
van een katheter die groen licht uitzendt en gekoppeld zit aan de COMET
monitor. Deze metingen zijn snel en betrouwbaar. De PpIX-TSL techniek is niet
eerder endoscopisch toegepast.
Op dit moment bestaat er geen non-invasieve functionele test met een hoge
sensitiviteit en specificiteit die gebruikt kan worden om de diagnose CMI te
stellen. De huidige work-up voor CMI bestaat uit anamnese, lichamelijk
onderzoek, beeldvorming (CTA van de mesenteriaal vaten of MRA bij
contra-indicaties) en een functionele test: tonometrie of Visible Light
Endoscopy (VLS). Hierna wordt de patiënt besproken in een multidisciplinaire
werkgroep en wordt er op basis van de eerder genoemde pijlers een consensus
diagnose gesteld. De definitieve diagnose CMI wordt gesteld indien er
verbetering van klachten optreedt na geslaagde therapie (endovasculaire
stentplaatsing bij voorkeur, anders chirurgische revascularisatie). Deze
work-up is zeer uitgebreid en tijdsinvasief en er is behoefte aan een
diagnostische test met een hoge specificiteit en sensitiviteit. Dit project kan
de start betekenen van een reeks klinische studies naar de toepassing van
endoscopische MitoPO2 metingen in de work-up van CMI als non-invasieve
functionele test, maar er zijn binnen de MDL meerdere toepassingen en klinische
studies denkbaar.

Het doel van dit onderzoek is om te bekijken of het mogelijk is de
mitochondriale zuurstofmetingen te verrichten tijdens gastroscopie.

Inclusie
- 3-5 gezonde vrijwilligers zonder gastro-intestinale klachten en met blanco
voorgeschiedenis
- alle vrijwilligers zullen een abdominale echo duplex ondergaan om een stenose
van de truncus coeliacus of arteria mesenterica superior uit te sluiten.

Gastroscopie
- 4 uur voor de gastroscopie drinkt de vrijwilliger 20 mg/kg Gliolan (ALA, 30
mg/ml). De Gliolan zorgt voor inductie van PpIX zodat er fluorescentie
optreedt.
- de vrijwilliger kan kiezen voor gastroscopie onder sedatie of zonder sedatie
- tijdens gastroscopie zullen eerst op 3 locaties (duodenum descendens, bulbus
en antrum maag) 3 non-invasieve MitoPO2 metingen verricht worden met de
speciale katheter gekoppeld aan de COMET monitor
- vervolgens zullen op dezelfde 3 locaties tevens 3 non-invasieve VLS metingen
verricht worden

Follow up
- geen follow-up
- als er bij de gastroscopie een afwijking wordt gezien dan zal de gezonde
vrijwilliger naar de polikliniek Maag-, Darm- en Leverziekten worden verwezen
voor verdere analyse en behandeling

- de risico's van een gastroscopie zonder invasieve interventies zijn zeer
laag, helemaal als er geen sedatie wordt gegeven.
- er zijn geen risico's aan de Visible Light Spectroscopy (VLS) metingen
verbonden
- er zijn geen risico's aan de mitochondriale zuurstofmetingen verbonden
- het drinken van Gliolan (ALA) maakt het lichaam gevoeliger voor licht maar
als de regels in acht worden genomen (< 24 uur na Gliolan toediening niet in
direct zonlicht) dan is er geen risico