Determinatie van het 'trained immunity' fenotype en bijhorende epigenetische karakteristieken bij hematopoëtische stamcellen en pluripotente progenitor cellen in patiënten met ernstige atherosclerose, een proof-of-principle studie

Hart- en vaatziekten zijn wereldwijd doodsoorzaak nummer één en worden
voornamelijk veroorzaakt door atherosclerose. Atherosclerose is een proces van
chronische inflammatie van de vaatwand waarin de monocyt/macrofaag een
belangrijke rol speelt in de initiatie, progressie en ruptuur van de
atherosclerotische plaque. Studies hebben aangetoond dat monocyten/macrofagen
een langdurig pro-inflammatoir fenotype kunnen ontwikkelen via epigenetische
veranderingen na stimulatie met diverse stimuli zoals BCG, B-glucan en oxLDL.
Dit concept wordt *trained innate immunity* genoemd. Recent heeft onze
onderzoeksgroep laten zien dat trained immunity mogelijk bijdraagt aan
atherosclerotische plaque inflammatie. Monocyten van patiënten met verhoogd
Lp(a) bezitten namelijk een pro-atherogeen fenotype en is geassocieerd met
epigenetische veranderingen (H3K4me3 enrichment) en toename van vaatwand
inflammatie op PET-CT. Omdat het pro-inflammatoire fenotype tot drie maanden
kan aanhouden na BCG-vaccinatie, en de levensduur van een circulerende monocyt
velen malen korter is, hebben we onze aandacht gevestigd op de hematopoëtische
stamcellen in het beenmerg. Wij hypothetiseren dat functionele,
transcriptionele en epigenetische veranderingen in de hematopoëtische stam- en
progenitor-cellen verantwoordelijk zijn voor het langdurige trained immunity
fenotype in perifere monocyten, en bijdraagt aan de ontwikkeling van
atherosclerose in aanwezigheid van klassieke cardiovasculaire risicofactoren.
Dit is de eerste studie die direct zal onderzoeken of hematopoëtische
stamcellen bij patiënten met ernstige atherosclerose karakteristieken van het
pro-inflammatoir fenotype vertonen. Hiermee legt deze studie de basis voor de
ontwikkeling van nieuwe medicamenteuze strategieën voor hart en vaatziekten in
de toekomst.

Onderzoeken of het 'trained innate immunity' fenotype van circulerende
monocyten zijn oorsprong vindt in de progenitor- en hematopoëtische stamcellen
in het beenmerg, en bijdraagt aan de ontwikkeling van atherosclerose in
aanwezigheid van klassieke cardiovasculaire risicofactoren.

Observationele proof-of-principle study.

Volgens de NFU risico-classificatie beoordelen wij het additionele risico van
dit protocol als een verwaarloosbaar risico studie. Als we de risico's van de
PET-CT, beenmergbiopsie en venapunctie in overweging nemen komen we tot de
conclusie dat de belasting en risico's voor proefpersonen in proportie is met
de potentiële waarde voor de hart- en vaatziekten patiënten van de toekomst van
deze studie.