Rol van verschillende fosfaatbinders t.a.v. absorptie van van vitamine K, metabolisme van matrix *-carboxy-glutamate (Gla) proteïn (MGP).

Vaatcalcificaties komen veel voor bij dialysepatiënten en zijn geassocieerd met
een verhoogd sterfterisico. Vijftig procent van de hemodialyse patiënten
overlijdt uiteindelijk t.g.v. vaatcalcificaties. Veel patiënten gebruiken
vitamine K antagonisten en dit kan het ontstaan van vaatcalcificaties
versnellen. In dit project wordt getracht meer inzicht te krijgen in welke
mechanismen hierbij een rol spelen.
De nieuwe biomarker betrokken bij vasculaire calcificatie matrix *-
carboxy-glutamaat (Gla) proteïne (MGP) wordt gemeten onder het gebruik van
verschillende fosfaat binders. Tevens wordt PIVKA-II gemeten. Deze marker geeft
de vitamine K deficientie weer.
De hypothese is dat verschillende fosfaatbinders in verschillende mate vitamine
K in de tractus digestivus binden. MGP is een vitamine K afhankelijke factor,
waarbij de verwachting is dat de MGP expressie tevens verschillend zal zijn bij
de verschillende fosfaatbinders.
MGP wordt gemeten d.m.v. ongecarboxyleerde matrix *-carboxy-glutamaat (Gla)
proteïne (ucMGP) die bij vasculaire calcificatie in de vaatwand gaat zitten en
daarom verlaagd is en gedefosforyleerde ucMGP (dp-ucMGP) hetgeen de vrije
fractie is die juist verhoogd is bij dialyse patiënten met vaatcalcificatie.

Het onderzoek gaat zich richten op de calcificatie en de progressie of
vermindering ervan bij de dialyse populatie onder het gebruik van verschillende
fosfaat binders. Mogelijk dat de verschillende fosfaatbinders in de tractus
digestivus verschillend vitamine K binden en daardoor ook een verschil in
calcificatie optreed.
De mate van calcificatie wordt bepaald door dp-ucMGP bepalingen, die als marker
voor vaatcalcificatie gebruikt worden. Aangezien de dp-ucMGP vitamine K
afhankelijk is zal tevens PIVKA-II bepaald worden.
Beter inzicht in mechanismen van calcificatie onder verschillende
omstandigheden kan leiden tot therapie aanpassingen die calcificatie remmen en
de overlevingsduur van de dialyse patienten kunnen bevorderen.

Een prospectieve open cohort studie waarin de gebruikte fosfaatbinder therapie
(veelal een combinatie van verschillende fosfaatbinders) wordt vervangen door
calciumcarbonaat 3 dd 1000 mg of lanthaancarbonaat (Fosrenol®) 3 dd 1000 mg
monotherapie gedurende acht weken, alleen bij de patiënten die geen vitamine K
antagonisten gebruiken. Dus in totaal 16 weken acht weken per fosfaatbinder.
Na de16 weken behandeling zal de fosfaatbinder die de patient heeft worden
gecontinueerd en tevens zal er vitamine K2 suppletie (manaquinon) plaats vinden
middels 1 dd 360 microgram menaquinon voor vier weken. Dus in totaal is de
onderzoeksduur 20 weken.
Ten tijde van het calciumvrije regime zal het calcium in het badwater 1,5
mmol/l zijn, ten tijde van het calciumhoudende regime 1,25 mmol/l.

Randomisatie tussen calciumcarbonaat en lanthaancarbonaat met erna enkele malen afnames van bloed tijdens de dialyse, dus zonder dat patiënten extra venapuncties te hoeven ondergaan. Na 16 weken 4 weken vitamine K2 suppletie (menaquinon) 1 dd 360 microgram met het continueren van de fosfaatbinder.

Geen risico is aan het onderzoek gebonden. De bloeduitslagen worden frequent
gecontroleerd en zo nodig wordt de medicatie aangepast.