Zijn 3D-geprinte implantaat gedragen kunstgebitten (3D-IOD*s) doelmatiger dan Conventioneel gemaakte implantaat-gedragen kunstgebitten (C-IOD)?

Volgens de laatste gegevens van het CBS (2009) draagt 11,6% van de bevolking
boven de 16 jaar een volledige gebitsprothese (dus zowel een kunstgebit in de
boven, als in de onderkaak). Bij een bevolkingsgrootte van 17 miljoen inwoners
en een geboortecijfer van 180.000 per jaar, kent Nederland heden ten dage dus
een populatie van 1.6 miljoen volledig tandeloze patiënten. Daarbij moet worden
opgeteld het aantal patiënten dat in één van hun kaken tandeloos is. Dit
betreft 4,9% van de bevolking; geschat 800.000 patiënten. Volgens het rapport
van Zorginstituut Nederland worden ongeveer 40.000 patienten in Nederland
voorzien van een implantaatgedragen gebitsprothese met een totaalkosten van
¤105 miljoen.

Botresorptie in de bovenkaak verloopt een factor 4 trager dan in de onderkaak
(Tallgren, 1972). Klachten over de onderprothese ontwikkelen zich al binnen 1
jaar na het dragen van een onderprothese. Op grote schaal worden daarom
implantaten in de onderkaak geplaatst ter verbetering van de houvast van de
onderprothese

Omdat de resorptie van het kaakbot in de bovenkaak een factor 4 trager
verloopt, betekent dit dat patiënten de eerste jaren na extracties zich met hun
bovengebitsprothese vaak nog goed kunnen behelpen. Pas jaren later melden zij
zich alsnog met klachten over hun gebitsprothese in de bovenkaak; uiteindelijk
is dan toch uitgebreide resorptie van hun bovenkaak opgetreden. Juist omdat de
babyboom generatie zoveel ouder worden, meldden zij zich aan voor een
behandeling met implantaten ook in hun tandeloze bovenkaak.

Klachten kunnen variëren van retentieverlies van de prothese, pijn en
beperkingen bij bijten en kauwen, alsmede moeilijk spreken. Daarnaast kunnen
esthetische aspecten als *ingevallen mond* en psychisch-emotionele klachten
rond tandenloosheid een rol gaan spelen (Sutton et al., 2004; Cawood et al.,
2007).

Patiënten met een tandeloze bovenkaak hebben veel baat hebben bij een
overkappingsprothese op implantaten omdat deze voorziening een sterke
verbetering van de orale functie geeft. Een gebitsprothese met een verbeterde
retentie geeft meer comfort en verbetert het dagelijks functioneren. Daarnaast
voelt de patient zich weer zelfverzekerd, waardoor het weer gemakkelijk wordt
met anderen sociaal contact te maken.

Doel is om met behulp van een digitale workflow een implantaat gedragen
kunstgebit te vervaardigen te ontwerpen, dat milieuvriendelijk 3D geprint wordt
tegen een halvering van de huidige kosten

Behalve kosten is de mannier van vervaardigen patientvriendelijker; er hoeven
immers geen afdrukken te worden gemaakt; er wordt alleen intra-oraal gescand.
Daarnaast zal de vervaardiging van een 3D-implantaat gedragen prothese (3D-IOD)
minder behandelsessies kosten. Ookt geldt dat een conventionele implantaat
gedragen protheses (C-IOD) wordt vervaardigd uit 2-component
kunststof;Poly-Methyl-Meta-Acrylaat (PMMA). Hierbij komen milieuschadelijke
monomeren vrij en treedt bovendien materiaalkrimp op. Dat laatste gaat ten
koste van de pasvorm. Beide kunnen vermeden worden door het gebruik van
3D-printing.

Deze doelmatigheidstudie betreft een gerandomiseerde opzet met een follow-up
periode van 24 maanden, waarin patienten twee typen IOD zullen dragen.

Over 3 centra verdeeld zullen 36 tandeloze patiënten worden behandeld bij wie
implantaten binnenkort worden geplaatst, of al implantaten geplaatst zijn,
zowel in de onderkaak (2-4 implantaten), als ook in de bovenkaak (4-6
implantaten).

Achttien patiënten ontvangen het eerste jaar een C-IOD. Na 1 jaar verwisselen
zij deze voor een 3D-IOD. Bij de andere 18 patiënten worden de IOD*s in
omgekeerde volgorde geplaatst.

Gekeken wordt naar de kwaliteit van leven door middel van een
tevredenheidsonderzoek in de vorm van een enquête (OHIP-20); vòòr de studie,
ná het dragen van het eerste IOD-type en ná het dragen van het tweede
implantaattype . De aanname is dat er geen verschil is in tevredenheid tussen
het dragen van een C-IOD versus een 3D-IOD.

Extra belasting betreft vooral de extra tijd die geinvesteerd wordt

1) de vervaardigingskosten van de 3D-IOD geschiedt tegelijkertijd met de
vervaardiging van de C-IOD; het betreft dus geen extra bezoeken, maar wel extra
behandeltijd, geschat 2 uren

2) extra tijd is nodig om na 1 jaar van IOD-type te wisselen, geschat 1 uur

3) tijd om de OHIP-20 en de algemene tevredenheid (VAS-score) in te vullen; in
totaal: 3x 30 minuten: geschat 1,5 uur

Het registreren van de klinische parameters en het maken van röntgenfoto's
betreffen normale (tijdens reguliere controles) uitgevoerde verrichtingen