Het effect van steroiden behandeling op pulmonale sarcoidose

Sarcoïdose is een granulomateuze ziekte waarvan de oorzaak tot op heden
onbekend is. De behandeling is niet curatief, maar alleen immunosuppressief.
Prednison is de eerste therapie bij sarcoïdose patiënten en geeft verlichting
van de pulmonale klachten en verbetert de longfunctie. Richtlijnen adviseren
een relatief hoge dosis en lange behandel termijn met prednison, terwijl het
niet duidelijk is aangetoond dat prednison het natuurlijke verloop van de
ziekte verandert of op lange termijn fibrose voorkomt. Enkele experts pleiten
hierom voor een lagere startdosis en een kortere duur van de behandeling.
Prednison is bij behandelde sarcoïdose patiënten namelijk een belangrijke
oorzaak van co-morbiditeit.
Ondanks dat prednison bij het merendeel van de patiënten een gunstig effect
heeft op de klachten en longfunctie, reageert een gedeelte niet op deze
therapie. De immunologische achtergrond hiervan is nog niet helder. Het
suggereert echter wel dat de behandeling van sarcoïdose met prednison
geïndividualiseerd moet worden, met als doel om elke patiënt een zo kort en
laag mogelijk prednisonschema te geven. Prospectief onderzoek naar de vroege
effecten van prednison op de klachten en de longfunctie ontbreekt bij
sarcoïdose patiënten.

Om deze reden beogen wij primair het vroege effect van prednison op de klachten
en de longfunctie van sarcoïdose patiënten vast te leggen in nieuw behandelde
sarcoïdose patiënten, met behulp van een draagbare spirometer. Deze
pilot-studie geeft informatie voor het opzetten van een gerandomiseerde studie
naar het effect van een geïndividualiseerd prednison behandel- en afbouwschema
bij sarcoïdose patiënten. Zo hopen we in de toekomst de prednison dosis per
persoon zo laag mogelijk houden met zo min mogelijk bijwerkingen.

Secundair willen we met deze resultaten beter kunnen vaststellen welke patiënt
goed reageert op de prednison behandeling en bij welke patiënt eerder gestart
moet worden met een andere behandeling. Als laatste willen we meer inzicht
krijgen in het effect van de prednison op de afweercellen bij sarcoïdose
patiënten, wat kan leiden tot het ontwikkelen van nieuwe, gerichte medicatie.

Dit is een prospectieve, observationele studie, waarbij het effect van de
behandeling met prednison bij sarcoidose patienten nauwkeurig wordt vastgelegd.
Hiertoe zullen gegevens die worden verzamelend gedurende reguliere polikliniek
controles gestandaardiseerd worden vastgelegd. Op jaar 2,3 en 5 na start van de
studie zullen gegevens over het verloop van de ziekte en de behandeling worden
geregistreerd indien aanwezig.

Om het vroege effect van de prednison op de klachten en de longfunctie te
kunnen meten, wordt de patient gevraagd om tijdens de eerste 3 maanden,
dagelijks op een draagbare spirometer te blazen en wekelijks 2 korte
klachtenscores in te vullen.

Om meer inzicht te krijgen in het effect van prednison op het afweersysteem van
sarcoidose patienten, zal tijdens 4 reguliere polikliniek bezoeken extra bloed
worden afgenomen tijdens reguliere venapuncties voor immunologisch onderzoek.

Proefpersonen die deelnemen aan deze studie hebben geen extra risico. De
belasting tijdens deelname is laag en bestaat voornamelijk uit het dagelijks
blazen van de longfunctie op een draagbare spirometer tijdens de eerste 3
maanden van de behandeling. Ook zullen 4 regulier polikliniek bezoeken in duur
worden verlengd (20-30 min) vanwege het instructies over de draagbare
spirometer, het invullen van 2 vragenlijsten. De afname van het extra bloed
voor onderzoek gebeurt tijdens reguliere bloedafnames en brengt dus geen extra
risico met zich mee.