In deze klinische trial zal onderzocht worden in welke mate combinatietherapie met LEF en HCQ 1) de ziekte-activiteit doet afnemen, in het bijzonder de ESSDAI en droogheidssymptomen en 2) de activiteit van (autoreative) B-cellen, T-cellen en pDC…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Auto-immuunziekten
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Het primaire eindpunt is ESSDAI score gemeten op het eindunt (na 24 weken
behandeling) t.o.v. de baselinemeting.
Secundaire uitkomstmaten
Het secundaire eindpunt is gestimuleerde speekselproductie gemeten op het
eindpunt (na 24 weken behandeling) t.o.v. de baselinemeting.
Achtergrond van het onderzoek
~1% van de algemene populatie lijdt aan het primaire Syndroom van Sjogren
(pSS), dit maakt het na reumatoide arthritis (RA) de meest voorkomende
reumatische autoimmuunziekte. Ondanks alle inspanningen om pSS succesvol te
behandelen zijn de ontwikkelingen in de behandeling tot op heden
teleurstellend. Momenteel is er geen effectieve therapie beschikbaar. Er is
derhalve een grote onvervulde behoefte aan een effectieve manier om morbiditeit
te verminderen, inclusief de ernstige droogheidsklachten en vermoeidheid die de
patienten ervaren, en om extraglandulaire verschijnselen en B-cel maligniteiten
af te doen nemen. Verder is er een gebrek aan richtlijnen om te bepalen welke
patienten zinvol behandeld kunnen worden met immunosuppressiva. Momenteel wordt
de implementatie van nieuwe biologicals zoals Rituximab nog belemmerd door het
gebrek aan bewijs voor voldoende klinische effectiviteit en de ongunstige
kosten/effectiviteitsratio. Daarnaast is dit middel niet eenvoudig toe te
dienen en is de veiligheid bij pSS patienten nog niet voldoende aangetoond.
Gebaseerd op de centrale rol van B-cellen, T-cellen en pDC's bij pSS en de
complementaire mogelijkheden van Leflunomide (LEF) en Hydroxychloroquine (HCQ)
om deze te beinvloeden, streven we ernaar te demonstreren dat de combinatie van
LEF en HCQ tot een effectievere inhibitie van immuunactivatie leidt dan elk van
deze DMARD's afzonderlijk, resulterend in een grotere klinische effectiviteit
bij pSS patienten.
Deze klinische studie bouwt verder op een recentelijk ontdekt conceptueel model
van pSS pathogenese en implementeert de gunstige effecten van DMARD combinatie
therapie die gezien wordt in b.v. RA.
Doel van het onderzoek
In deze klinische trial zal onderzocht worden in welke mate combinatietherapie
met LEF en HCQ 1) de ziekte-activiteit doet afnemen, in het bijzonder de ESSDAI
en droogheidssymptomen en 2) de activiteit van (autoreative) B-cellen, T-cellen
en pDC's inhibeert. Daarnaast zullen we 3) vroege biomarkers en in vitro
bioassays onderzoeken om in de toekomst in staat te zijn respons op therapie te
kunnen voorspellen.
Onderzoeksopzet
Dubbel-blinde, placebo gecontroleerde trial
Onderzoeksproduct en/of interventie
Gedurende 24 weken zullen de patienten (20) 1 capsule met LEF (20 mg) en 2 met HCQ (200 mg) eenmaal per dag oraal innemen, vergeleken met 3 capsules met placebo (10). Voor patienten met een lichaamsgewicht <60 kg zal een dosisreductie voor de HCQ gehanteerd worden naar 200 mg per dag.
Inschatting van belasting en risico
Patienten die deelnemen aan de studie zullen gedurende 24 weken medicatie (drie
capsules per dag) nemen. Zij zullen de polikliniek in totaal twaalf maal
bezoeken, in een periode van 24 weken. Zes maal zullen het korte bezoeken
betreffen in het kader van het bewaken van de veiligheid van de patienten.
Volgens de algemene landelijke richtlijnen dienen deze uitgevoerd te worden bij
elke patient die Leflunomide gebruikt. Er zal bij deze bezoeken een zeer
beperkt lichamelijk onderzoek uitgevoerd wordt (bloeddruk en pols) en een
bloedonderzoek (bloedbeeld, nier- en leverfunctie). Tijdens de overige bezoeken
zal een uitgebreide klinische evaluatie plaatsvinden, waarbij de
ziekte-activiteit (ESSDAI en ESSPRI), kwaliteit van leven (SF-36), vermoeidheid
(MFI) en orale en oculaire droogheid (VAS-scores, objectieve metingen van
speeksel- en traanvochtproductie) bepaald worden. Daarnaast zal tweemaal een
biopt gedaan worden van de parotis klier (bij baseline en na 24 weken
behandeling) en viermaal bloed worden afgenomen. Bij aanvang van de studie
wordt een X-thorax en een longfunctietest uitgevoerd, deze zullen enkel op
indicatie herhaald worden. Als laatste zullen de patienten tweemaal een MRI van
de speekselklieren en een 18F-FDG PET/CT scan (head to hip) ondergaan.
Publiek
Heidelberglaan 100
Utrecht 3584 CX
NL
Wetenschappelijk
Heidelberglaan 100
Utrecht 3584 CX
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
1) Vrouwen en mannen, 18-75 jaar
2) Primair Syndroom van Sjogren, gediagnosticeerd volgens de American-European Consensus Criteria (2002)
3) Lymfocyt Focus Score (lokale infiltraten van lymfocyten) * 1 in sublabiale speekselklierbiopt
4) ESSDAI * 5
5) Gebruik van betrouwbaar anticonceptiemiddel
6) Getekende informed consent
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
1) Zwangerschap of de wens om zwanger te worden (ook in het geval van mannen) tijdens de studie of binnen twee jaar na afronding van de studie
2) Geven van borstvoeding
3) Therapieresistente hypertensie
4) Maculopathie of Retinitis Pigmentosa
5) Secundair Syndroom van Sjogren
6) Significante stoornissen in nier- of leverfunctie
7) Ernstige infectie (inclusief hepatitis B, C of HIV)
8) Maligniteit, anders dan mucosa-associated lymphoid tissue lymphoma (MALT) lymfoom
9) Significante cytopenie
10) Geassocieerde cardiale - en inflammatoire darmziekte
11) Sarcoidose
12) Gebruik van HCQ of LEF < 6 maanden voorafgaand aan inclusie
13) Gebruik van immunosuppressieve medicatie, m.u.v. een stabiele dosis non-steroidal inflammatory drugs (NSAID's) en een stabiele, lage dosis (< 7.5 mg) orale corticosteroiden
14) Onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal;1. Bekende allergie of overgevoeligheid voor radio-isotopen of gadolinium-bevattende contrastmiddelen
2. Nuchtere bloedglucose van >11 mmol/l bij screening
3. Er worden standaard veiligheidsmaatregelen genomen voor de MRI, zo worden bijvoorbeeld patienten met metaal of medische voorwerpen in het lichaam geexcludeerd;Patiënten die voldoen aan exclusiecriteria voor het beeldvormings-deel van de studie zullen enkel geexcludeerd worden van dit deel. Als de patiënte wel voldoet aan de inclusiecriteria voor het algemene deel van de studie, kan zij wel deelnemen aan dit deel.
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
EudraCT | EUCTR2014-003140-12-NL |
CCMO | NL49928.041.15 |