Deze studie is overgegaan naar CTIS onder nummer 2024-514210-12-00 raadpleeg het CTIS register voor de actuele gegevens. Kan leflunomide de recidieven voorkomen in PMR?
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Auto-immuunziekten
- Synovia- en bursa-aandoeningen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Primaire eind-punt is tijd tot de eerste recidief binnen de eerste 12 maanden.
Secundaire uitkomstmaten
Secundaire eindpunten zijn:
1. Effectiviteit met betrekking tot ziekte activiteit:
a. tijd tot de eerste recidief binnen de eerste 24 maanden
b. percentage patienten met minstens 1 recidief binnen de eerste 12 maanden en
24 maanden
c. het totale aantal recidieven binnen 12 en 24 maanden
d. tijd tot glucocorticoïd-vrije remissie
e. percentage patienten met glucocorticoïd-vrije remissie na 6, 12, 18 en 24
maanden
2.Glucocorticoïd-sparende effect
a. dosering glucocorticoïden na 6, 12, 18 en 24 maanden
b. cumulatieve dosering glucocorticoïden na 12, 18, 24 maanden
3. Bijwerkingen gedurende de 24 maanden:
a. het aantal bijwerkingen (adverse effects)
b. het aantal ernstige bijwerkingen (serious adverse events)
Andere studie parameters zijn:
1. Patient-reported outcome (Patient global VAS of PMR activiteit, pijn,
vermoeidheid, ernst van de ochtendstijfheid, slaapstoornissen, patient
acceptable symptom state (PASS), HAQ, EQ-5D, SF-36)
2. Overige:
- Relatie tussen de patient karakteristieken (o.a. gewicht en wel/niet roken)
en tijd tot de eerste recidief.
- Biobanking: biomarkers, genetics
Achtergrond van het onderzoek
Polymyalgia rheumatica (PMR) is de meest voorkomende inflammatoire aandoening
van het bewegingsapparaat in volwassenen ouder dan 50 jaar. De oorzaak van PMR
is onbekend. Het aantal PMR patienten zal naar verwachting de komende jaren
gaan stijgen. De behandeling van PMR bestaat uit glucocorticoiden. Ongeveer de
helft van de patienten krijgen minstens 1 recidief van de ziekte gedurende deze
behandeling. Bovendien, kunnen de glucocorticoiden veel bijwerkingen hebben. Na
2 jaar behandeling, worden bij 85% van de patienten glucocorticoid-gerelateerde
bijwerkingen gezien, zoals osteoporose-gerelateerde fracturen (38%), infecties
(31%), hypertensie (22%) en diabetes mellitus (9%).
Er zijn geen geregistreerde alternatieve behandelingen voor PMR. Een aantal
DMARDs (disease-modifying antirheumatic drugs) zijn geprobeerd in PMR. Lage
dosering Methotrexaat (<= 10 mg 1x/week) heeft enige corticosteroid-sparend
effect laten zien in een aantal (echter niet alle) studies. De biological
DMARDs TNF-alpha blokkers zijn niet effectief gebleken in PMR. Een andere
biological DMARD IL-6 receptor blokker Tocilizumab heeft in 2 recente
open-label, klein-schalige studies een positief effect laten zien in nieuwe PMR
patienten. De resultaten moeten echter bevestigd worden in gerandomiseerde
studies.
Leflunomide is een traditionele, orale DMARD geregistreerd voor de behandeling
van rheumatoide artritis en artritis psoriatica. Leflunomide remt de
ontwikkeling van dendritische cellen en verlaagt interleukine 6 (IL-6)
spiegels. Leflunomide is goedkoop en er bestaat uitgebreide ervaring met dit
geneesmiddel in de dagelijkse praktijk. Leflunomide heeft een
glucocorticoiden-sparend effect laten zien in 2 case series van
therapie-resistente PMR patienten. Daarnaast, werd er effect aangetoond op het
voorkomen van recidieven. De studies zijn echter retrospectieve, klein-schalige
studies. Om de effectiviteit van leflunomide te bevestigen is er een
prospectieve, gerandomizeerde, gecontroleerde studie nodig.
Doel van het onderzoek
Deze studie is overgegaan naar CTIS onder nummer 2024-514210-12-00 raadpleeg het CTIS register voor de actuele gegevens.
Kan leflunomide de recidieven voorkomen in PMR?
Onderzoeksopzet
Een multicenter, prospectieve, gerandomiseerde, dubbel-blinde,
placebo-gecontroleerde studie van behandeling met leflunomide in polymyalgia
rheumatica.
Deel I (de eerste 12 maanden): behandeling met leflunomide/placebo
Deel II (de volgende 12 maanden): follow-up
Onderzoeksproduct en/of interventie
Patienten in beide armen worden behandeld met Prednisolon in afbouwschema (tot 0 in week 27). Randomizatie zal binnen 4 weken na start Prednisolon plaats vinden. Gedurende de eerste 2 weken na randomizatie krijgen de patienten leflunomide of placebo 1x/2 dagen 20 mg om vroege uitval van de patienten wegens mogelijke bijwerkingen te voorkomen. Vanaf de 3e week tot en met 12 maanden krijgen patienten leflunomide/placebo 20 mg per dag.
Inschatting van belasting en risico
De patienten bezoeken de polikliniek reumatologie 8 keer (inclusief
screening-baseline) gedurende de eerste 12 maanden en nog 3 keer gedurende de
laatste 12 maanden van de studie. In het geval van recidief, zullen er 3
additionele bezoeken worden gepland (bij het vaststellen van de recidief en 6
weken en 3 maanden later). Het aantal poliklinische bezoeken gedurende de
eerste 12 maanden en bij recidief zijn in overeenstemming met de huidige
richtlijnen/"standard of care".
Extra bepalingen zijn: 6x bloedonderzoek (standard veiligheidsbepalingen
behorend bij behandeling met leflunomide).
De studie-specifieke risico's zijn gerelateerd aan de mogelijke bijwerkingen
van leflunomide:
- gastro-intestinale bijwerkingen zoals diarree, misselijkheid, overgeven
(potentiele risico: dehydratie)
- leverproefstoornissen (potentiele risico: leverdysfunctie/falen)
- leukopenie, trombocytopenie, anemie (potentiele risico's: infecties,
bloedingen, angina pectoris)
- perifere neuropathie
- hypertensie
- (zeer) zelden: interstitiele pneumonie, vasculitis, peesruptuur, nierfalen,
ernstige anafylactische reactie.
Publiek
Hanzeplein 1
Groningen 9713 GZ
NL
Wetenschappelijk
Hanzeplein 1
Groningen 9713 GZ
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
1. Ondertekende toestemmingsverklaring
2. Man of vrouw >= 50 jaar oud
3. PMR volgens de ACR/EULAR 2012 PMR classificatie criteria
4. De novo PMR korter dan 4 weken op corticosteroiden
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
1. Aanwezigheid van een andere systemische autoimmuun ziekte, inclusief
vasculitis/reus-cel arteriitis
2. PMR behandeld met corticosteroiden >4 weken of >25 mg per dag
3. Voorgeschiedenis van of actuele alcohol abusus of drugsverslaving
4. Orgaantransplantatie (met uitzondering van hoornvliestransplantatie > 3
maand voor screening)
5. Aanwijzingen voor actieve infectie, positieve uitslag voor hepatitis B
surface antigen hepatitis B surface antigen (HBsAg) of anti-hepatitis C
antistoffen in bloed. HIV positiviteit.
6. Recente voorgeschiedenis van maligniteit (5 jaar voor screening), met
uitzondering van non-melanoma huidkanker
7. Behandeld met biologische DMARDs afgelopen 5 jaar
8. Pijnsyndroom (zoals fibromyalgie, geneesmiddelgerelateerde myalgie)
9. Actieve schildklierziekte
10. Neurologische ziekte, zoals ziekte van Parkinsons
11. Contra-indicaties voor leflunomide (ernstige immunodeficiëntie (bv. AIDS),
significante anemie, leukopenie, neutropenie of trombocytopenie (gedefineerd
onder 12.). Matige tot ernstige nierinsufficiëntie (zie 12.).
Leverproefstoornissen (zie12).
12. Afwijkend bloedonderzoek:
• EGFR<50 ml/min
• ASAT of ALAT meer dan 1.5x bovenste normaalwaarde van het laboratorium
• Trombocyten<100 x 109/L (100,000/mm3)
• Hemoglobine <85 g/L (8.5 g/dL; 5.3 mmol/L)
• Leukocyten <3.0 x 109/L (3,000/mm3); Neutrofiele granulocyten<2.0 x 109/L
(2,000/mm3); lymfocyten <0.5 x 109/L (500/mm3)
13. Slecht gereguleerde hypertensie
14. Grote chirurgische ingreep of ziekenhuisopname afgelopen 3 maanden
15. Andere ziekten met een potentieel effect op de studie en/of op de
veiligheid van de patient tijdens de studie.
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CTIS | CTIS2024-514210-12-00 |
| EudraCT | EUCTR2017-001079-22-NL |
| CCMO | NL57022.042.17 |